ჯელალ ბაიარი

მაჰმუდ ჯელალ ბაიარი (დ. 16 მაისი, 1883 — გ. 22 აგვისტო, 1986) — თურქი პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე. თურქეთის მე–3 პრეზიდენტი.

ჯელალ ბაიარი
თურქეთის მე-3 პრეზიდენტი
თანამდებობაზე ყოფნის დრო
22 მაისი 1950 – 27 მაისი 1960
პრემიერ-მინისტრი	ადნან მენდერესი
წინამორბედი	ისმეთ ინენიუ
მემკვიდრე	ჯემალ გურსელი
თურქეთის პრემიერ-მინისტრი
თანამდებობაზე ყოფნის დრო
25 ოქტომბერი 1937 – 25 იანვარი 1939
წინამორბედი	ისმეთ ინენიუ
მემკვიდრე	რეფიქ საიდამი
დაბადებული	16 მაისი 1883 ბურსა ოსმალეთის იმპერია
გარდაცვლილი	22 აგვისტო, 1986 (103 წლის) სტამბოლი თურქეთი
ეროვნება	თურქი
რელიგია	მუსლიმი
ხელმოწერა

ბიოგრაფია

დაიბადა 1883 წელს სოფელ უმურბეიში (ბურსას პროვინცია), რელიგიური მოღვაწისა და მასწავლებლის ოჯახში, სკოლის დამთავრების შემდეგ ბაიარმა მუშაობა დაიწყო ქალაქ გემლიკის სასამართლოში კლერკად.

პოლიტიკური კარიერა

• 1908 — შეუერთდა ახალგაზრდა თურქების პოლიტიკურ ორგანიზაციას "პროგრესისა და ერთობის კომიტეტს" (თურქ. «İttihad Terakki Cemiyeti»).
• 1919— აირჩიეს ოსმალეთის პარლამენტის დეპუტატად სარუხანიდან (ახლანდელი მანისა).
• 1920 — ბაიარი გადავიდა ანკარაში და შეუერთდა მუსტაფა ქემალ ათა თურქს და თურქეთის განმათავისუფლებელ მოძრაობას.
• 1921 — გახდა ეკონომიკის მინისტრი.
• 1922 — თურქეთის დელეგაციის წევრი ლოზანის კონფერენციაზე.
• 1923 — დეპუტატი იზმირიდან
• 1924 — დააარსა საქმიანი ბანკი (თურქ. Türkiye İş Bankası) და იყო მისი გენერალური დირექტორი 1932 წლამდე.
• 1937–1939 — თურქეთის პრემიერ–მინისტრი.
• 1945 — დატოვა თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია.
• 1946 — ადნან მენდერესთან ერთად დააარსა თურქეთის დემოკრატიული პარტია (თურქ. Demokrat Parti), რომელმაც 1950 წლის არჩევნებში მიიღო 408 ადგილი 487–დან.
• 1950–1960 — თურქეთის პრეზიდენტი (მთელი ეს პერიოდი პრემიერ–მინისტრი იყო ადნან მენდერესი).
• 1960 — დაამხეს სამხედრო გადატრიალების შედეგად და დააპატიმრეს.
• 1966 — მოხდა მისი რეაბილიტაცია.
• 1986 — გარდაიცვალა 103 წლის ასაკში.

რესურსები ინტერნეტში

• Celalbayar.org

წინამორბედი: ისმეთ ინენიუ

თურქეთის პრეზიდენტი 1950 – 1960

შემდეგი: ჯემალ გურსელი