ჩეხოსლოვაკიის პირველი რესპუბლიკა
ჩეხოსლოვაკიის პირველი რესპუბლიკა (ჩეხ. první Československá republika ან první republika, სლოვაკ. Slovak prvá Československá republika ან Prvá republika) — პირველი ჩეხოსლოვაკიური სახელმწიფო, რომელიც ასებობდა 1918-1938 წლებში. შემოკლებით – ჩეხოსლოვაკია (Československo). ის შედგებოდა: ბოჰემიისგან, მორავიისგან, ჩეხური სილეზიისგან, სლოვაკეთისა და კარპატების რუთენიისგან. 1933 წლის შემდეგ ჩეხოსლოვაკია ერთადერთი დემოკრატიული ქვეყანა იყო ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპაში. მესამე რაიხის და ქვეყანაში მცხოვრები გერმანელების ზეწოლის შედეგად ჩეხოსლოვაკია იძულებული შეიქნა 1938 წლის 1 ოქტომბერს ხელი მოეწერა მიუნხენის შეთანხმებისთვის, რომლის ძალითაც გერმანიას დაუთმო სუდეტენლანდი, სლოვაკეთის სამხრეთი ნაწილი და კარპატების რუთენია უნგრეთს, ხოლო ზაოლზეს რეგიონი სილეზიაში პოლონეთს. ამან ფაქტობრივად დაასრულა ჩეხოსლოვაკიის პირველი რესპუბლიკის არსებობა, რომელიც ჩაანაცვლა ჩეხოსლოვაკიის მეორე რესპუბლიკამ.
ჩეხოსლოვაკიის პირველი რესპუბლიკა ჩეხ. Československá republika | |||||||||
| |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
დევიზი ჩეხ. Pravda vítězí (ჭეშმარიტება იმარჯვებს) | |||||||||
ჰიმნი Kde domov můj, Nad Tatrou sa blýska და Podkarpatskiji Rusíny | |||||||||
ჩეხოსლოვაკიის რესპუბლიკის მდებარეობა ევროპაში 1938 წელს | |||||||||
დედაქალაქი | პრაღა | ||||||||
ენა | ჩეხური და სლოვაკური | ||||||||
ფულის ერთეული | ჩეხოსლოვაკიური კრონა | ||||||||
ფართობი | 140 800 | ||||||||
მოსახლეობა | 14 800 000 | ||||||||
მმართველობის ფორმა | რესპუბლიკა | ||||||||
პრეზიდენტი | |||||||||
- 1918–1935 | ტომაშ გარიგ მასარიკი | ||||||||
- 1935–1938 | ედუარდ ბენეში | ||||||||
ისტორია | |||||||||
- ავსტრია-უნგრეთისგან დამოუკიდებლობის მოპოვება | 28 ოქტომბერი 1918 | ||||||||
- მიუნხენის შეთანხმება | 30 სექტემბერი 1938 | ||||||||
ლიტერატურა
რედაქტირება- Kárník, Zdeněk: Malé dějiny československé (1867–1939), Dokořán (2008), Praha, ISBN 978-80-7363-146-8 (ჩეხური)
- Olivová, Věra: Dějiny první republiky, Karolinum (2000), Praha, ISBN 80-7184-791-7 (ჩეხური)
- Peroutka, Ferdinand: Budování státu I.-IV., Academia (2003), Praha, ISBN 80-200-1121-8 (ჩეხური)
- Gen. František Moravec: Špión jemuž nevěřili ISBN 80-200-1006-8 (ჩეხური)
- Axworthy, Mark W.A. Axis Slovakia—Hitler's Slavic Wedge, 1938–1945, Bayside, N.Y. : Axis Europa Books, 2002, ISBN 1-891227-41-6 (ინგლისური)