ვიკიპედია

ფრიდრიხ შილერი

(გადამისამართდა გვერდიდან შილერი, ფრიდრიხ)

იოჰან კრისტოფ ფრიდრიხ ფონ შილერი (გერმ. Johann Christoph Friedrich von Schiller; დ. 10 ნოემბერი 1759, ნეკარის მარბახი, ბადენ-ვიურტემბერგი — გ. 9 მაისი 1805, ვაიმარი, თიურინგია) — გერმანელი პოეტი, დრამატურგი და ისტორიკოსი.

ფრიდრიხ შილერი
გერმ. Johann Christoph Friedrich von Schiller
დაბადების თარიღი 10 ნოემბერი, 1759(1759-11-10)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24]
დაბადების ადგილი მარბახ-ამ-ნეკარი, ვიურტემბერგი, საღვთო რომის იმპერია[25] [2] [23] [26]
გარდაცვალების თარიღი 9 მაისი, 1805(1805-05-09)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] (45 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ვაიმარი, საქსონია-ვაიმარ-აიზენახი, საღვთო რომის იმპერია[25] [2] [23]
დასაფლავებულია იაკობსფრიდჰოფ ვაიმარი და ვაიმარის თავადთა აკლდამა
საქმიანობა პოეტი[23] [24] , ფილოსოფოსი[23] , ისტორიკოსი[23] , ბიბლიოთეკარი, ექიმი-მწერალი, დრამატურგი[24] , რომანისტი, უნივერსიტეტის პროფესორი, მთარგმნელი[24] , ჟურნალისტი, მწერალი[24] [27] , ექიმი, military physician და aesthetician[28]
ენა გერმანული ენა
მოქალაქეობა ვიურტემბერგი
საქსენ-ვაიმარის საჰერცოგო
ალმა-მატერი კარლის სახელობის უმაღლესი სკოლა და იენის უნივერსიტეტი
ჟანრი ბალადა და პიესა
Magnum opus ყაჩაღები, დონ კარლოსი, ვალენშტაინი, მარია სტიუარტი, ვილჰელმ ტელი, ვერაგობა და სიყვარული, წერილები ადამიანის ესთეტიკური აღზრდის შესახებ, Die Huldigung der Künste და The Maid of Orleans
მეუღლე შარლოტა ფონ ლენგეფელდი
შვილ(ებ)ი ემილია ფონ გლეიხენ-რუსვურმი, ერნსტ ფონ შილერი, Karl von Schiller და Caroline Junot
ნათესავ(ებ)ი Johann Friedrich Schiller
გავლენა მოახდინეს
ხელმოწერა

ფრიდრიხ შილერი იოჰან ვოლფგანგ ფონ გოეთესთან ერთად ითვლება გერმანული კლასიკური ლიტერატურის უდიდეს წარმომადგენლად.

ბიოგრაფია

რედაქტირება

დაიბადა მარბახში, ვიურტერმბერგი, სამხედრო ექიმის იოჰან კასპარ შილერის და ელისაბედ ელიზაბეთ კოდვაისის ოჯახში. ჰყავდა ხუთი და. ბავშვობა სიღარიბეში გაატარა რელიგიურ-პიეტისტურ გარემოცვაში. დაამთავრა ლუდვიგსბურგის ლათინური სკოლა, სამხედრო სკოლაში ჯერ იურიდიულ, შემდეგ სამედიცინო განყოფილებაზე სწავლობდა. ამ პერიოდში მორალისტურ ფილოსოფიას, ინგლისელ და ფრანგ განმანათლებელთა იდეებს გაეცნო და ამერიკის განმათავისუფლებელი მოძრაობით დაინტერესდა. მისი მსოფლმხედველობის ჩამოყალიბებაზე დიდი გავლენა მოახდინა უილიამ შექსპირის დრამატურგიამ.

ფრ. შილერის პირველ ნაწარმოებებში აშკარად ჩანს „ქარიშხლისა და შეტევის“ თავისუფლების პათოსი და უკიდურესი ინდივიდუალიზმი. იმავე იდეებსა და მხატვრულ პრინციპებს მიჰყვება ფრ. შილერის დრამა „ყაჩაღები“ (გამოქვეყნდა 1781, დაიდგა 1782), რომელმაც დასაბამი მისცა ლირიკულად მძაფრ, პოლიტიკურად მიზანდასახულ და ემოციურად მოქმედ ახალი ტიპის დრამას. ამ პიესის იდეური პათოსი გაჰყვა მეორე, იტალიის ისტორიულ თემაზე აგებულ დრამასაც „ფიესკოს შეთქმულება გენუაში“ (1783).

ლიტერატურა

რედაქტირება
 
ვიკიციტატაში არის გვერდი თემაზე:
  • ზაფრანსკი, რ.: შილერი, ანუ გერმანული იდეალიზმის აღმოჩენა.— 2007.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Либинзон З. Е. Шиллер // Краткая литературная энциклопедия — Москва: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 8.
  3. ↑ 3.0 3.1 Fischer H. Schiller, Friedrich von // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1890. — ტ. 31. — S. 215–245.
  4. ↑ 4.0 4.1 Friedrich Schiller
  5. ↑ 5.0 5.1 Witte W. Encyclopædia Britannica
  6. ↑ 6.0 6.1 SNAC — 2010.
  7. ↑ 7.0 7.1 ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
  8. ↑ 8.0 8.1 IMSLP — 2006.
  9. ↑ 9.0 9.1 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
  10. ↑ 10.0 10.1 Geneological database Merkel-Zeller — 30000 ეგზ.
  11. ↑ 11.0 11.1 Discogs — 2000.
  12. ↑ 12.0 12.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  13. ↑ 13.0 13.1 filmportal.de — 2005.
  14. ↑ 14.0 14.1 BD Gest'
  15. ↑ 15.0 15.1 Frankfurter Personenlexikon — 2014.
  16. ↑ 16.0 16.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  17. ↑ 17.0 17.1 Vegetti Catalog of Fantastic Literature
  18. ↑ 18.0 18.1 Gardiner P. Schiller, (Johann Christoph) Friedrich // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T076550
  19. ↑ 19.0 19.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  20. ↑ 20.0 20.1 Roglo — 1997. — 10000000 ეგზ.
  21. ↑ 21.0 21.1 Internet Philosophy Ontology project
  22. ↑ 22.0 22.1 Babelio — 2007.
  23. ↑ 23.0 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  24. ↑ 24.0 24.1 24.2 24.3 24.4 24.5 The Fine Art Archive
  25. ↑ 25.0 25.1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118607626 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  26. ↑ ZKM Center for Art and Media Karlsruhe — 1997.
  27. ↑ Library of the World's Best Literature / C. D. Warner — 1897.
  28. ↑ Czech National Authority Database
  ეს სტატია პიროვნების შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.


მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ფრიდრიხ_შილერი&oldid=4588513“-დან