Internet Archive

ამერიკული არასამთავრობო ორგანიზაცია

Internet Archive (ქართ. ინტერნეტ არქივი) — არაკომერციული ელექტრონული ბიბლიოთეკა, რომელიც დაფუძნდა 1996 წელს სან-ფრანცისკოში, ბრიუსტერ კეილის მიერ. არქივი აგროვებს ვებგვერდების ასლებს, გრაფიკულ მასალებს, ვიდეო-აუდიო ჩანაწერებს, სურათებს, ვიდეო თამაშებს და პროგრამულ უზრუნველყოფას. იგი მოიცავს 3 მილიონამდე საერთო მოხმარების წიგნს. Internet Archive უზრუნველყოფს მოძიებული მასალების გრძელვადიან არქივაციას და თავის მონაცემთა ბაზაზე უფასოდ წვდომას პუბლიკისთვის. მისი მიზანი არის ცივილიზაციის კულტურულ-ისტორიული ფასეულობების შენარჩუნება ინტერნეტის ეპოქაში და ელექტრონული ბიბლიოთეკის შექმნა და მხარდაჭერა. 2014 წლის მონაცემით, არქივის მოცულობა შეადგენდა 15 პეტაბაიტს,[4][5][6] ხოლო 2016 წლის მონაცემით იგი მოიცავს ვებგვერდების 502 მილიარდ ასლს.

Internet Archive
საიტი Archive.org
კომერციულობა არა
საიტის ტიპი ელექტრონული ბიბლიოთეკა
ხელმისაწვდომი ენა ინგლისური
დამფუძნებელი ბრიუსტერ კეილი
გაეშვა 12 მაისი, 1996; 27 წლის წინ (1996-05-12)[1][2]
Alexa-ს რეიტინგი 260 (ოქტომბერი, 2016)[3]
ამჟამინდელი სტატუსი აქტიური

არქივი მომხმარებლებს აძლევს ციფრული მასალების ატვირთვა/ჩამოტვირთვის საშუალებას, თუმცა მონაცემების უმეტესობა გროვდება ავტომატურად, სხვადასხვა საძიებო სისტემების მეშვეობით. მისი ვებარქივია Wayback Machine, რაზეც ხელმისაწვდომია საიტების 150 მილიარდამდე სკრინშოტი.[7][8]

ბიბლიოთეკის ყოველწლიური ბიუჯეტი არის 10 მილიონი ამერიკული დოლარი და შემოსავალს ღებულობს სხვადასხვა წყაროებიდან: გრანტები, შემოწირებულობები და ა.შ.[9] შტაბ-ბინა მდებარეობს სან-ფრანცისკოში, კალიფორნია და ჰყავს 200-მდე თანამშრომელი, რომელთა უმეტესობა მუშაობს წიგნების სკანირების ცენტრში. არქივს აქვს მონაცემთა ცენტრები კალიფორნიის სამ ქალაქში: სან-ფრანცისკო, რედვუდ-სიტი, რიჩმონდი. იგი არის International Internet Preservation Consortium-ის წევრი[10] (ბიბლიოთეკების საერთაშორისო ორგანიზაცია). 2007 წელს ოფიციალურად მიენიჭა ბიბლიოთეკის სტატუსი.[11]

ლიტერატურა რედაქტირება

  • Kahle, Brewster (1996 ნოემბერი). „Archiving the Internet“. Scientific America. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  • Kahle, Brewster. (6 ნოემბერი, 2013) Scanning Center Fire — Please Help Rebuild.
  • Lepore, Jill (26 იანვარი, 2015). „The Cobweb“. The New Yorker. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  • Ringmar, Erik (10 აპრილი, 2008). „Liberate and Disseminate“. Times Higher Education Supplement. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო რედაქტირება

  1. Internet Archive: About the Archive. Wayback Machine (2000-04-08). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 8 აპრილი, 2000. ციტირების თარიღი: 2016-03-13.
  2. Archive.org WHOIS, DNS, & Domain Info - DomainTools. WHOIS. ციტირების თარიღი: 2016-03-13.
  3. archive.org Site Info. Alexa Internet. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 დეკემბერი 2018. ციტირების თარიღი: 18 October 2016.
  4. Meet the People Behind the Wayback Machine, One of Our Favorite Things About the Internet. ციტატა: „A collection like the Internet Archive's is extremely valuable. Kahle estimates it has about 15 petabytes of information“ ციტირების თარიღი: 21 September 2015.
  5. 10,000,000,000,000,000 bytes archived!. Internet Archive Blogs (26 ოქტომბერი, 2012). ციტატა: „On Thursday, 25 October, hundreds of Internet Archive supporters, volunteers, and staff celebrated addition of the 10,000,000,000,000,000th byte to the Archive's massive collections.“
  6. Brown, A. (2006). Archiving websites: A practical guide for information management professionals. London: Facet Publishing. p. 9.
  7. Internet Archive: Projects. Internet Archive. ციტირების თარიღი: 6 მარტი, 2013.
  8. Grotke, A. (December 2011). "Web Archiving at the Library of Congress". Computers In Libraries, v.31 n.10, p. 15-19. Information Today.
  9. Womack, David (Spring 2003). „Who Owns History?“. Cabinet Magazine (10).
  10. "Members". დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-06-13. ციტირების თარიღი: 2016-10-14. International Internet Preservation Consortium. Netpreserve.org
  11. "Internet Archive officially a library", 2 მაისი, 2007. Internet Archive