ფრანსისკო დე პაულა დე ბურბონი

ფრანსისკო დე პაულა დე ბურბონი (ესპ. Francisco de Paula de Borbón; დ. 10 მარტი, 1794 — გ. 13 აგვისტო, 1865) — ბურბონთა დინასტიის წარმომადგენელი. ესპანეთის მეფე კარლ IV-ისა და დედოფალ მარია ლუიზა პარმელის ნაბოლარა ვაჟი. კადისის ჰერცოგი. ესპანეთის მეფე ფერდინანდ VII-ის უმცროსი ძმა. ესპანეთის დედოფალ ისაბელ II-ის ბიძა და მამამთილი.

ფრანსისკო დე პაულა დე ბურბონი
დაბადების თარიღი	10 მარტი, 1794 არანხუესი, ესპანეთი
გარდაცვალების თარიღი	13 აგვისტო, 1865, (71 წლის) მადრიდი, ესპანეთი
ეროვნება	ესპანელები
წოდება	კადისის ჰერცოგი
რელიგია	კათოლიციზმი
მეუღლე(ები)	ლუიზა კარლოტა ნეაპოლელი (ქ. 1819 - გარდ. 1844) ტერეზა დე არედონდო ი რიმერეს დე არელანო (ქ. 1852)
შვილ(ებ)ი	ისაბელ ფერნანდა ფრანსისკო, ესპანეთის მეფე ენრიკე, სევილიის ჰერცოგი ლუისა ტერეზა, სესას ჰერცოგინია ხოსეფინა ფერნანდა მარია კრისტინა, პორტუგალიის ინფანტა ამალია, ბავარიის პრინცესა
მშობლები	მამა: კარლ IV, ესპანეთის მეფე დედა: მარია ლუიზა პარმელი

ბიოგრაფია

ფრანსისკო დე პაულა დაიბადა 1794 წლის 10 მარტს არანხუესში. იგი იყო ესპანეთის მეფე კარლ IV-ისა და მისი მეუღლის, დედოფალ მარია ლუიზა პარმელის ნაბოლარა ვაჟი. მას დაბადებისთანავე მიენიჭა კადისის ჰერცოგობა.

1808 წლის 2 მაისს, 14 წლის ფრანსისკო და მისი ოჯახი, საფრანგეთის იმპერატორმა ნაპოლეონ I-მა დაამხო და დააპატიმრა. მადრიდელები სამეფო ოჯახის საფრანგეთში გადასახლებას დიდად შეეწინააღმდეგნენ, რასაც საბოლოოდ აჯანყება და დიდი სისხლისღვრა მოჰყვა. ყოველივე ეს შემდეგში ფრანსისკო გოიას არაერთ ნამუშევარზე აისახა. მიუხედავად ამისა, ნაპოლეონმა ესპანეთის სამეფო ოჯახი მაინც გადაასახლა და გამოკეტა საფრანგეთში, რაც 1814 წლამდე გაგრძელდა, მანამ სანამ ნაპოლეონი არ დაამხეს.

საფრანგეთში, ესპანეთსა და იტალიაში ბურბონთა რესტავრაციასთან ერთად ფრანსისკო და მისი ძმა, მეფე ფერდინანდ VII ლიბერალური პარტიების ლიდერები ხდებიან, რომელთაც თავ გამოდებით ეწინააღმდეგებოდა მათი ძმა კარლი, რომელმაც შემდგომში საკუთარი კარლისტური პარტიაც ჩამოაყალიბა. ფერდინანდ VII-ის რიგით მეოთხე და უკანასკნელი ქორწინება სწორედ ფრანსისკომ და მისმა ცოლმა ლუიზა კარლოტამ მოაწყვეს მარია კრისტინა სიცილიელზე, რომელთანაც საბოლოოდ შეეძინა მემკვიდრე, ისაბელ II-ის სახით. 1830 წელს ფერდინანდი გარდაიცვალა და ტახტზე მისი ასული ისაბელ II ადის, რომლის რეგენტიც ფრანსისკოსთან დიდად დაახლოებული დედოფალი მარია კრისტინა სიცილიელი გახდა. მარია კრისტინამ და ფრანსისკომ 1846 წელს ისაბელ II დააქორწინეს თავად ფრანსისკოს უფროს ვაჟ ფრანსისკო დე ასისზე.

ფრანსისკო დე პაულა გარდაიცვალა 1865 წლის 13 აგვისტოს, 71 წლის ასაკში, მადრიდში.

ქორწინება და შვილები

ფრანსისკო დე პაულა დაქორწინებული იყო ორჯერ. 1819 წლის 12 ივნისს მან ცოლად შეირთო თავისი ღვიძლი დის, სიცილიისა და ნეაპოლის დედოფალ მარია ისაბელ ესპანელისა და ფრანჩესკო I-ის უფროსი ასული, ლუიზა კარლოტა ნეაპოლელი, რომელთანაც შეეძინა თორმეტი შვილი:

1. ფრანსისკო (1820-1821), ესპანეთის ინფანტი, გარდაიცვალა მცირეწლოვანი;
2. ისაბელ ფერნანდა (1821-1897), მორგანიტული წესით დაქორწინდა გრაფ იგნას გუროვსკიზე;
3. ფრანსისკო (1822-1902), ცოლად შეირთო თავისი ბიძაშვილი, ესპანეთის დედოფალი ისაბელ II. იგი ასევე იყო მამა, ესპანეთის მეფე ალფონსო XII-ისა;
4. ენრიკე (1823-1870), სევილიის ჰერცოგი, მორგანიტული წესით იქორწინა ელენა დე კასტელვი ი შელი-ფერნანდეს დე კორდოვაზე;
5. ლუისა ტერეზა (1824-1900), მორგანიტული წესით დაქორწინდა სესას ჰერცოგ ხოსე მარია ოსორიო დე მოსკოსოზე;
6. დუარტე ფელიპე (1826-1830), ესპანეთის ინფანტი, გარდაიცვალა მცირეწლოვანი;
7. ხოსეფინა ფერნანდა (1827-1910), მორგანიტული წესით დაქორწინდა ხოსე გიუელ ი რენტეზე;
8. ტერეზა (1828-1829), გარდაიცვალა მცირეწლოვანი;
9. ფერნანდო (1832-1854), ესპანეთის ინფანტი, გარდაიცვალა დაუქორწინებელი და უშვილო;
10. მარია კრისტინა (1833-1902), ცოლად გაჰყვა ესპანეთისა და პორტუგალიის ინფანტ სებასტიან დე ბურბონ-ბრაგანსას;
11. ამელია (1834-1905), ცოლად გაჰყვა ბავარიის პრინც ადალბერტ ვიტელსბახს;

1852 წლის 19 დეკემბერს მორგანიკული წესით დაქორწინდა ტერეზა დე არედონდო ი რიმერეს დე არელანოზე, რომელთანაც შეეძინა მხოლოდ ერთი ვაჟი:

1. რიკარდო მარია (1852-1872), სან რიკარდოს ჰერცოგი, გარდაიცვალა დაუქორწინებელი და უშვილო.

წინაპრები

ფრანსისკო დე პაულა დე ბურბონის წინაპრები

16. ლუი, საფრანგეთის დოფინი (=24)

8. ფილიპე V, ესპანეთის მეფე (=12)

17. მარია ანა ვიქტორია ბავარიელი (=25)

4. კარლ III, ესპანეთის მეფე

18. ოდოარდო, პარმის პრინცი (=26)

9. ისაბელ ფარნეზე (=13)

19. დოროთეა სოფია ნოიბურგელი (=27)

2. კარლ IV, ესპანეთის მეფე

20. ავგუსტ II, პოლონეთის მეფე

10. ავგუსტ III, პოლონეთის მეფე

21. კრისტინა ბრანდენბურგელი

5. მარია ამალია საქსონიელი

22. იოზეფ I, საღვთო რომის იმპერატორი

11. მარია იოზეფა ავსტრიელი

23. ვილჰემინა ამალია ბრუნსვიკელი

1. ფრანსისკო დე პაულა, კადისის ჰერცოგი

24. ლუი, საფრანგეთის დოფინი (=16)

12. ფილიპე V, ესპანეთის მეფე (=8)

25. მარია ანა ვიქტორია ბავარიელი (=17)

6. ფილიპე, პარმის ჰერცოგი

26. ოდოარდო, პარმის პრინცი (=18)

13. მარია ამალია საქსონიელი (=9)

27. დოროთეა სოფია ნოიბურგელი (=19)

3. მარია ლუიზა პარმელი

28. ლუი, საფრანგეთის დოფინი

14. ლუი XV, საფრანგეთის მეფე

29. მარია ადელაიდა სავოიელი

7. ლუიზა ელიზაბეტ ფრანგი

30. სტანისლავ I, პოლონეთის მეფე

15. მარია ლეშჩინსკა

31. კატარინა ოპალინსკა

ლიტერატურა

• Jean-Charles Volkmann: Généalogies des rois et des princes. Édition Jean-Paul Gisserot, Paris 1998, ISBN 2-87747-374-0.
• Balansó, Juan. Los diamantes de la Corona. Barcelona: Plaza & Janés, 1999. ISBN 978-8401530302
• Lozano Matinez, Isabel and Soto de Lanuza, Jose Maria. La colección de música del infante don Francisco de Paula de Borbón. Biblioteca Nacional de España, 2012.
• Mateos Sainz de Medrano, Ricardo. Los desconocidos infantes de España. Thassalia, 1996. ISBN 8482370545
• Mateos Sainz de Medrano, Ricardo. The Sweet Young Infante. Royalty Digest, Vol 5, N 7. January 1996.
• Moral Roncal, Antonio Manuel. El Infante don Francisco de Paula de Borbón: masonería y liberalismo a la sombra del trono.. Investigaciones históricas. Época moderna y contemporánea, 20 (2000), pp. 149–168. ISSN 0210-9425
• Rubio, Maria José. Reinas de España. La Esfera de los Libros, Madrid, 2009. ISBN 978-84-9734-804-1
• Smerdou Altolaguirre, Luis. Carlos IV en el exilio . Eunsa. Ediciones Universidad de Navarra, S.A., 2000. ISBN 978-84-31318314