ულან-ბატორი
ულან-ბატორი, ულაანბაატარი (მონღ. Улаанбаатар) — მონღოლეთის დედაქალაქი და უმსხვილესი ქალაქი. ქვეყნის მთავარი პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული ცენტრი. გაშენებულია ტოლის (მდინარე სელენგის აუზი) ხეობაში, 1300-1350 მეტრ სიმაღლეზე.
ქალაქი | |||||
---|---|---|---|---|---|
ულან-ბატორი Улаанбаатар | |||||
![]() | |||||
| |||||
ქვეყანა |
![]() | ||||
კოორდინატები | 47°55′00″ ჩ. გ. 106°55′00″ ა. გ. / 47.91667° ჩ. გ. 106.91667° ა. გ. | ||||
დაარსდა | 1639 | ||||
ადრეული სახელები | ორგოო, იხ-ხურეე, ნიისლელ-ხურეე | ||||
ფართობი | 4,704.4 კმ² | ||||
ცენტრის სიმაღლე | 1,350 მ | ||||
მოსახლეობა | 1,044,500 კაცი (2008) | ||||
სიმჭიდროვე | 222 კაცი/კმ² | ||||
სასაათო სარტყელი | UTC+8 | ||||
სატელეფონო კოდი | +976 (0)11 | ||||
საფოსტო ინდექსი | 210 xxx | ||||
საავტომობილო კოდი | УБ_ და УН_ | ||||
ოფიციალური საიტი | ulaanbaatar.mn | ||||
ისტორია რედაქტირება
ულან-ბატორი დაარსდა 1639 წელს, როგორც მონღოლეთში ლამაისტური ეკლესიის მეთაურის რეზიდენცია და ეწოდა ორგოო. 1706 წლიდან ეწოდებოდა იხ-ხურეე (დიდი მონასტერი), ხოლო 1911 წლიდან — ნიისლელ-ხურეე (დედაქალაქის მონასტერი). XVIII საუკუნის II ნახევრიდან იხ-ხურეე მანჯურიის ამბანიის (მეფის ნაცვლის) რეზიდენცია და გარე მონღოლეთის ადმინისტრაციული ცენტრი იყო. 1911-1915 წწ. ნიისლელ-ხურეე იყო მონღოლეთის ფეოდალურ-თეოკრატიული სახელმწიფოს დედაქალაქი, 1915 წლიდან — ავტონომიური გარე მონღოლეთის მთავარი ქალაქი. 1919 წლის ნოემბერში დაიკავეს ჩინეთის ჯარებმა, ხოლო 1921 წელს რუსეთის თეთრგვარდიელთა ჯარის ნაწილებმა. 1921 წლის 6 ივლისს გაათავისუფლა მონღოლეთის სახალხო არმიამ. 1924 წლის ნოემბერში ნიისლელ-ხურეეს ეწოდა ულან-ბატორი და მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის დედაქალაქი გახდა.
ლიტერატურა რედაქტირება
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 133.