საღამო (ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტი)

საღამო — სოფელი საქართველოში, სამცხე-ჯავახეთის მხარის ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტში, განძანის თემში. მდებარეობს საღამოს ტბის ჩრდილო-აღმოსავლეთით. სოფელ საღამოში 2004 წლიდან ფუნქციონირებს თამარ მეფის სახელობის დედათა მონასტერი და ეკლესია.

სოფელი
საღამო
საღამოს ტბა და მდინარე ფარავანი
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	სამცხე-ჯავახეთის მხარესამცხე-ჯავახეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტი
თემი	განძანი
კოორდინატები	41°18′46″ ჩ. გ. 43°45′32″ ა. გ.
ცენტრის სიმაღლე	1986 მეტრი
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	153 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	სომხები 100 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
საღამო ვიკისაწყობში

საღამოს ეკლესიები

საღამოს ტბის გასწვრივ, საავტომობილო გზის გაყოლებით, მდებარეობს ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლები – 3 ეკლესია, ხოლო მეოთხე მაღალ მთაზეა აღმართული.

3 ეკლესიიდან ყველაზე ადრინდელი და გამორჩეულია უკიდურეს ჩრდილოეთით მდებარე X საუკუნის მოზრდილი დარბაზული ეკლესია, მისი შესასვლელი მოწყობილია შედარებით მოგვიანო ხანის სამხრეთის მინაშენიდან, რომლის ერთი მხარე შუა სვეტზე დაყრდნობილი ორი თაღითაა გახსნილი. ნაგებობა თავდაპირველად კამარით იყო გადახურული, ახლა ხის ბრტყელი სახურავი აქვს. კედლები შემოსილია კარგად გათლილი, სწორად ნაწყობი კვადრებით, ხოლო კარ–სარკმელთა სათაურები შემკულია ოსტატურად შესრულებული ჩუქურთმებით, სიუჟეტური სტელებისა და ადამიანთა ფიგურების გამოსახულებებით.

თლილი ქვით ნაგები მეორე ეკლესიაც დარბაზულია. მიეკუთვნება XIII საუკუნეს. აქაც კამარა ხის ბანური გადახურვითაა შეცვლილი. მორთულობა ძუნწია.

მესამე სამხრეთის ეკლესიაც XIII საუკუნეს მიეკუთვნება. იგი თითქმის თავდაპირველი სახითაა შემონახული.

მთაზე აღმართული ეკლესია განვითარებული შუა ხანებისაა. იგი ძლიერ დანგრეულია.

დავით მეფეთა მეფის (1247-1270) წარწერა საღამოს ტბის ერთ–ერთი სტელიდან გვამცნობს:

„ადიდენ და დაამყარენ ღმერთმან, ყოვლისა აღმოსავლეთისა და დასავლეთისა თვითმპყრობელი, მეფეთა მეფე დავით“

• 
  საღამოს ტბის პირველი დარბაზული ეკლესია. X ს.
• 
  პირველი დარბაზული ეკლესია. ხედი სამხრეთ–აღმოსავლეთიდან
• 
  პირველი დარბაზული ეკლესია. ეკლესიის შესასვლელი. ხედი დასავლეთიდან
• 
  პირველი დარბაზული ეკლესია. ფესვდო–იონური პილასტრები
• 
  პირველი დარბაზული ეკლესია. ბარელიეფები გველების გამოსახულებით
• 
  საღამოს ტბის მესამე ეკლესია. XIII ს.
• 
  წარწერიანი სტელა საღამოს მიდამოებიდან (ამჟამად თბილისის ეთნოგრაფიული მუზეუმი ღია ცის ქვეშ)

ლიტერატურა

• ვალერი სილოგავა. ჯავახეთის ეპიგრაფიკა. ახალციხე. 2001 წ.