მიხეილ მეფისაშვილი

მიხეილ მეფისაშვილი (დ. უცნობია, ახალციხე — გ. 1902) — ქართველი საზოგადო მოღვაწე, ართვინის ოლქის გამგებელი, გენერალი.

განათლება რედაქტირება

მიხეილ მეფისაშვილი დაიბადა ახალციხეში, რაბათში. მეფისაშვილების გვარიდან ბევრი გამოჩენილი პირი მოღვაწეობდა იმ დროს სხვადასხვა ასპარეზზე: იაკობ მეფისაშვილი - შესანიშნავი მკურნალი და განათლებული პიროვნება, პეტრე მეფისაშვილი - მოღვაწეობდა ბათუმში, იკვლევდა საქართველოში კათოლიკობის ისტორიის საკითხებს, კონსტანცია მეფისაშვილი — ეწეოდა საგანმანათლებლო მოღვაწეობა რაბათში, როზა მეფისაშვილი ხელოვანი, მასწავლებელი.

მიხეილ მეფისაშვილს კარგი განათლება ჰქონდა მიღებული, შესანიშნავად იცოდა თურქული, სომხური, რუსული ენები, მეტად უყვარდა და ჩინებულად იცოდა ქართული მწიგნობრობა და ისტორია, საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული საზღვრები, განსაკუთრებით კი ოსმალოს საქართველოს ვითარება.

 
„ისეთი მცოდნე, ისეთი შემძლე კაცი მეტად იშვიათია ჩვენს ცხოვრებაში. მასთანვე იგი იყო მეტად მოსული კაცი. წარმოსადეგი ვაჟკაცი, ტანის შედარებით მას ვერავის შევადარებთ, ისეთი „დევივით გმირი“ იყო და ყველა ამაებს ზედ ურთობდა მისი ქართული ტანსაცმელი, ამის მნახველს ცხადად გაახსენდებოდა ჩვენი ძველი დროის დევ-გმირნი,... მიხეილ მეფისაშვილის ნახვით ქართველ კაცს გაახსენდებოდა ძველი ხანა საქართველოს ცხოვრებისა, ანუ მთელი აღმოსავლეთის ქვეყნები და მასთან მეტადრე მეფობა ქართველთა და იმ დროს ქართველი გმირების ხანა, მისი ცხოვრების აღწერას მთელი წიგნი მოუნდება, იგი იშვიათი თვისებების პირი იყო, აღმატებული ღირსება ჰქონდა და მას საქართველოში ყველა კარგად იცნობდა.“

მოღვაწეობა რედაქტირება

1877 წ. გენერალმა ლორის-მელიქოვმა მიხეილ მეფისაშვილი გააგზავნა აჭარის გამგებელ შერიფ ბეგ ხიმშიაშვილთან დიპლომატიური მისიით. მოლაპარაკება საკმაოდ დაძაბულ სიტუაციაში მიმდინარეობდა, იგი მთელი ნიჭისა და ნებისყოფის დაძაბვით ცდილობდა, რომ საქართველოს ერთი გოჯი მიწაც არ დაეკარგა, ეს მოლაპარაკება წარმატებით დამთავრდა და აჭარა თითქმის უომრად დაუბრუნდა საქართველოს.

სხვათა შორის ამ მნიშვნელოვანი საკითხის შესახებ მოწერ-მოწერა მიხეილ მეფისაშვილსა და ლორის-მელიქოვს შორის ქართულად წარმოებდა, მაგრამ როგორც ალ. ფრონელი აღნიშნავდა: „ლორის-მელიქოვის წერილები სამუდამოდ დაღუპულა ისტორიისათვის, უბედური შემთხვევის წყალობით ეს წერილები დაიკარგა“.

დიპლომატიური მოლაპარაკების წარმატებით დამთავრების შემდეგ მეფისაშვილი დაინიშნა ართვინის ოლქის გამგებლად. აქ მას ჩინებულად მიჰყავდა თავისი მმართველობა, განსაკუთრებით მოსარჩლე იყო თურქეთის უღლის ქვეშ გამწარებულ ქართველებისა.

მიხეილ მეფისაშვილს მჭიდრო კავშირი ჰქონდა აჭარის ბეგებთან, იცნობდა ყველა მათ ოჯახის წევრს, მის აზრს ქართველებისა და საერთოდ საქართველოს შესახებ დიდი გავლენა ჰქონდა მათზე. დიდი ავტორიტეტით სარგებლობდა მთელ საქართველოში, შავშეთ-ერუშეთის, ფოცხოვის, ქვაბლიანის, ართვინის მხარეში.

გარდაცვალება რედაქტირება

მიხეილ მეფისაშვილი გარდაიცვალა 1902 წელს. ჟურნალ ივერიაში გამოქვეყნდა ალ. ფრონელის წერილი „მიხეილ მეფისაშვილის გარდაცვალების გამო“. დაკრძალულია ივლიტას ეკლესიასთან ქართველ კათოლიკეთა სასაფლაოზე.

ლიტერატურა რედაქტირება

  • მესხიშვილი ც., მიხეილ მეფისაშვილი, გაზ. „შავლეგო“ N1 (1), 2001, გვ. 12-13