ვიკიპედია

ინგებორგ ბახმანი

ავსტრიელი პოეტი

ინგებორგ ბახმანი (დ. 25 ივნისი, 1926 — გ. 17 ოქტომბერი, 1973) — ავსტრიელი პოეტი და მწერალი.

ინგებორგ ბახმანი

ინგებორგ ბახმანის გრაფიტის პორტრეტი კლაგენფურტის მუზეუმში, რომლის ავტორია რობერტ მუსილი
დაბადების თარიღი 25 ივნისი, 1926
დაბადების ადგილი კლაგენფურტი, ავსტრია
გარდაცვალების თარიღი 17 ოქტომბერი, 1973 (47 წლის)
გარდაცვალების ადგილი რომი, იტალია
საქმიანობა პოეტი[1] , მწერალი[1] , ჟურნალისტი, სცენარისტი, ფილოსოფოსი, ესეისტი, დრამატურგი, ლიბრეტისტი და მთარგმნელი
ენა გერმანული ენა
მოქალაქეობა  ავსტრია
Magnum opus The thirtieth Year, მალინა, Q1213742?, Q1198878? და Q2288570?
ჯილდოები Anton Wildgans Prize, ავსტრიის დიდი სახელმწიფო პრემია ლიტერატურაში, გეორგ ბიუხნერის პრემია და ქალაქ ბრემენის ლიტერატურული პრემია
პარტნიორ(ებ)ი პოლ სელანი (1950–52, 1957)
მაქს ფრიში (1958–63)
გავლენა მოახდინეს
ხელმოწერა

ქართულ ენაზე თარგმნილია მისი რომანი „მალინა“.

ბიოგრაფია რედაქტირება

ბახმანი კარინტიაში, ქალაქ კლაგენფურტში, ოლგა და მატიას ბახმანების ოჯახში დაიბადა. მისი მამა სკოლის მასწავლებელი და ავსტრიის ნაციონალური სოციალისტური პარტიის ერთ-ერთი პირველი წევრი იყო.[2][3][4] ბახმანს ჰყავდა და, იზოლდა და ძმა, ჰეინცი.

ბახმანმა ინსბრუკისა და ვენის უნივერსიტეტებში ფილოსოფია, ფსიქოლოგია და გერმანული ფილოლოგია შეისწავლა. 1949 წელს მან ვენის უნივერსიტეტში ფილოსოფიის დოქტორის ხარისხი მიიღო. მისი სადისერტაციო ნაშრომის სათაური იყო „მარტინ ჰაიდეგერის ეგზისტენციალური ფილოსოფიის კრიტიკული შეფასება“.[5]

სწავლის დასრულების შემდეგ ბახმანმა მოკავშირეთა მიერ ოკუპირებულ რადიოსადგურში Rot-Weiss-Rot სცენარისტად და რედაქტორად დაიწყო მუშაობა. ეს სამუშაო მას, როგორც ზომიერი შემოსავლით უზრუნველყოფდა, ასევე თანამედროვე ლიტერატურულ სიახლეებთან წვდომის საშუალებასაც აძლევდა. რადიოსადგურში მისი პირველი რადიოდრამები დაიდგა.

ბახმანის ლიტერატურულ კარიერას ხელი შეუწყო ჰანს ვეიგელთან და ჯგუფი 47-ის სახელწოდებით ცნობილ ლიტერატურულ დაჯგუფებასთან ურთიერთობამ.[6] 1953 წელს მან პოეტური კრებულისთვის „Die gestundete Zeit“ ჯგუფი 47-ის ჯილდო მოიპოვა.

1953 წელს ბახმანი იტალიაში, რომში, გადავიდა, სადაც მომდევნო წლები ლექსების, ესეების, მოხრობების და ჰანს ჰენზთან ერთად ოპერების ლიბრეტოების წერას დაუთმო, რამაც მას მალევე საერთაშორისო ცნობადოება და არაერთი ჯილდო მოუტანა. 1958-1963 წლების პერიოდში ბახმანი დროგამოშვებით მაქს ფრიშთან ერთად ცხოვრობდა.[7] მისი 1971 წლის რომანი „მალინა“ ფრიშის 1964 წლის რომანისადმი „ვიქნები თუნდაც განტენბაინი“ პასუხად ითვლება.[7]

 
ინგებორგ ბახმანის სახლი რომში, ვია ჯულიას ქუჩაზე

მომდევნო წლებში ბახმანი ალკოჰოლიზმითა და ნარკოდამოკიდებულებით იტანჯებოდა. მისმა ერთ-ერთმა მეგობარმა ამის შესახებ ისაუბრა:

„აბების მიმართ მისმა ძლიერმა დამოკიდებულებამ შოკში ჩამაგდო. დღეში ალბათ 100 ცალს იღებდა, რადგან მისი ნაგვის ურნა სავსე იყო ცარიელი კოლოფებით. საშინლად გამოიყურებოდა, ფერმკრთალ ცვილის ფიგურას გავდა და მთელი სხეული სისხლჩაქცევებით ჰქონდა დაფარული. მაინტერესებდა, რას შეიძლება გამოეწვია ეს. შემდეგ, როცა დავინახე, რომ ხელზე დაცემულ სიგარეტის ფერფლს ყურადღება არ მიაქცია, მივხვდი, რომ მისი დამწვრობების მიზეზი სიგარეტი იყო. უზომო რაოდენობით აბების მიღებამ იგი ტკივილის მიმართ უგრძნობი გახადა.“[8]

1973 წლის 25 სექტემბრის დილის 7 საათზე ცეცხლმოკიდებული ბახმანი სენტ იუჯინიოს ჰოსპიტალში გადაიყვანეს. მას მეორე და მესამე ხარისხის დამწვრობები აღენიშნებოდა.[9] ადგილობრივმა პოლიციამ დაადგინა, რომ ცეცხლის გაჩენის მიზეზი სიგარეტი იყო. საავადმყოფოში ყოფნის პერიოდში ბახმანს ბარბიტურატული ნივთიერებების მიმართ დამოკიდებულების სიმპტომები აღენიშნებოდა, რის შესახებაც ექიმებმა არაფერი იცოდნენ. სავარაუდოდ სწორედ ამან გამოიწვია 17 ოქტომერს მისი გარდაცვალება.[10][11] იგი კლაგენფურტშია დაკრძალული.

მწერლობა რედაქტირება

ბახმანის სადოქტორო დისერტაცია ჰაიდეგერის ეგზისცენციალიზმის მიმართ მის იმედგაცრუებას გამოხატავს, რომელიც ლუდვიგ ვიტგენშტაინის მიმართ ინტერესმა ჩაანაცვლა. მისმა ლოგიკურ-ფილოსოფიურმ ტრაქტატმა ბახმანის ენებთან ურთიერთობაზე მნიშვნელოვანი ზეგავლენა იქონია.[12] სიცოცხლის პერიოდში ბახმანს მხოლოდ ორი პოეტური კრებულით იცნობდნენ, ესენია „Die gestundete Zeit“ და „Anrufung des Grossen Bären“.[13]

ბახმანის ლიტერატურული შემოქმედების ძირითადი თემებია პირადი საზღვრები, ჭეშმარიტების მიღწევა და ენის ფილოსოფია. მისი არაერთი ნაშრომი ომისშემდგომ საზოგადოებაში ქალთა გადარჩენისთვის ბრძოლას ასახავს. მწერალი აგრეთვე ეხება იმპრიალიზმისა და ფაშიზმის ისტორიას, კერძოდ, თანამედროვე საზოგადოებაში იმპერიალისტური იდეების არსებობის უარყოფას.[14] ბახმანის ნაწარმოებებში ხშირად ვხვდებით ფაშიზმის თემას. რომანში „Der Fall Franza“ მწერალი წერს, რომ ფაშიზმი 1945 წელს არ მომკვდარა და 1960-იანი წლების გერმანულენოვან საზოგადოებაში ადამიანურ ურთიერთობებში, კერძოდ ქალთა მიმართ მამაკაცთა ძალადობაში, კვლავაც არსებობს. გერმანიაში XIX საუკუნის დასასრულს და XX საუკუნის დასაწყისში ქალთა უფლებების მხრივ მიღწეული ყველა შედეგი 1930-იან წლებში ფაშისტების ნაცისტურმა რეჟიმმა გააუქმა. ბახმანის შემდგომ ქალთა პერსპექტივიდან ომისშემდგომი ფაშიზმის ასახვა სხვა მწერლებმაც დაიწყეს, მათ შორის არიან ანა სეგერსი, ილზე აიხინგერი, ინგებორგ დრევიცი და კრისტა ვოლფი.[15]

ბახმანი თავისი შემოქმედებით მოწინავე ხაზს იკავებდა იმ ავსტრიელ ქალ მწერალთა რიგებში, რომლებმაც საკუთარ პირად ცხოვრებაში პოლიტიკური რეალობები აღმოაჩინეს, რომელთაგანაც გათავისუფლებას ცდილობდნენ. ბახმანისა და სხვა ავსტიელი მწერლების, მათ შორის ბარბარა ფრიშმუტის, ბრიჯიტ შვეიგერისა და ანა მიტგუჩის, ნამუშევრები გერმანიაში ფართო მასშტაბით ქვეყნდებოდა. ასევე პოპულარობით სარგებლობდნენ ავსტიელი კაცი მწერლები, მათ შორის იოზეფ ვინკლერი და პიტერ ტურინი, რომლებიც სოციალიზაციის ტრამული გამოცდილებების შესახებ წერდნენ. ხშირად ამ ავტორების წიგნებს ცნობილი გერმანული გამომცემლობებში აქვეყნებდნენ. 1973 წელს ბახმანის სიკვილის შემდეგ, გერმანიაში ავსტიული ლიტერატურის ტრადიცია თომას ბერდჰარდმა, პეტერ ჰანდკემ, ელფრიდე იელინეკმა და სხვა მწერლებმა განაგრძეს.[16]

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. ↑ 1.0 1.1 The Fine Art Archive — 2003.
  2. ↑ Fetz, Bernhard; Strigl, Daniela; Kastberger, Kalus; Eder, Thomas; McVeigh, Joseph; Magsham, Rachel (2004). „"My Father,... I Would Not Have Betrayed You ..." Reshaping the Familial past in Ingeborg Bachmann's Radiofamilie-Texts“. New German Critique (93): 131–143. ISSN 0094-033X.
  3. ↑ Garman, Emma. (2019-07-09) Feminize Your Canon: Ingeborg Bachmann en.
  4. ↑ Lennox, Sara (2007-01-01). „Gender, the Cold War, and Ingeborg Bachmann“. Studies in 20th & 21st Century Literature. 31 (1). doi:10.4148/2334-4415.1646. ISSN 2334-4415.
  5. ↑ Brinker-Gabler, Gisela (2004). If We Had the Word: Ingeborg Bachmann Views and Reviews. Riverside, CA, USA: Ariadne Press, გვ. 2. ISBN 978-1-57241-130-2. 
  6. ↑ „Ingeborg Bachmann | Austrian author“. Encyclopædia Britannica.
  7. ↑ 7.0 7.1 Revesz, Eva B. (2005). „Murder, He Wrote: The Fate of the Woman in Max Frisch's "Mein Name sei Gantenbein"“. The German Quarterly. 78 (1): 45–69. doi:10.1111/j.1756-1183.2005.tb00003.x. ISSN 0016-8831.
  8. ↑ Peter Beicken: Ingeborg Bachmann. Becksche Reihe 605, 2. Auflage. München 1992, S. 213.
  9. ↑ Kretschmer, Heike; Schardt, Michael Matthias (2011) Über Ingeborg Bachmann 2: Band 2: Porträts, Aufsätze, Besprechungen 1952-1992 (de). Igel Verlag. ISBN 978-3-86815-537-2. 
  10. ↑ Lennox, Sara (2006). „Part One: Bachmann and History, Chapter 1. Bachmann in History: An Overview“. Cemetery of the Murdered Daughters: Feminism, History, and Ingeborg Bachmann (ინგლისური). დამოწმება journal საჭიროებს |journal=-ს (დახმარება)
  11. ↑ West, Adrian Nathan. Society Is the Biggest Murder Scene of All: On Bachmann's "Malina".
  12. ↑ „Ingeborg Bachmann“. jetzt.de (გერმანული). 2006.
  13. ↑ Lennox, Sara (2006) Cemetery of the Murdered Daughters. Amherst MA: University of Massachusetts Press, გვ. 43–50. ISBN 978-1-55849-552-4. 
  14. ↑ Lennox, Sara (2006) Cemetery of the Murdered Daughters. Amherst MA: University of Massachusetts Press, გვ. 294–295. ISBN 978-1-55849-552-4. 
  15. ↑ Matthias Konzett (2015). Encyclopedia of German Literature. Routledge, გვ. 1023. ISBN 978-1-135-94122-2. 
  16. ↑ Matthias Konzett (2015). Encyclopedia of German Literature. Routledge, გვ. 50. ISBN 978-1-135-94122-2. 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ინგებორგ_ბახმანი&oldid=4598009“-დან