თომას ბერნჰარდი
თომას ბერნჰარდი (დ. 9 თებერვალი, 1931 — გ. 12 თებერვალი, 1989) — ავსტრიელი რომანისტი, დრამატურგი და პოეტი. ბერნჰარდის ნაშრომებს ხშირად „მეორე მსოფლიო ომის შემდგომი პერიოდის ყველაზე მნიშვნელოვან ლიტერატურულ მიღწევად“ მიიჩვენენ.[19] აღიარებულია II მსოფლიო ომის შემდგომი პერიოდის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან გერმანულენოვან ავტორად.
თომას ბერნჰარდი | |
---|---|
გერმ. Thomas Bernhard | |
დაბადების თარიღი | 9 თებერვალი, 1931[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] |
დაბადების ადგილი | Heerlen[1] |
გარდაცვალების თარიღი | 12 თებერვალი, 1989[12] [13] [2] [14] [3] [4] [5] [15] [7] [9] [16] [10] [11] (58 წლის) |
გარდაცვალების ადგილი | გმუნდენი[1] |
დასაფლავებულია | გრინცინგენის სასაფლაო[17] |
ფსევდონიმი | Thomas Fabian |
საქმიანობა | მწერალი[1] [10] , რომანისტი, დრამატურგი[10] , სცენარისტი, პოეტი და ენათმეცნიერი[10] |
ენა | გერმანული ენა |
მოქალაქეობა | ავსტრია |
ალმა-მატერი | Mozarteum University Salzburg |
ჟანრი | პიესა და პროზა |
Magnum opus | Correction, Extinction, The Loser, ტყის ჭრა და Heldenplatz |
ჯილდოები | Anton Wildgans Prize, გეორგ ბიუხნერის პრემია, მედიჩის პრემია უცხოური ლიტერატურისათვის, ფელტრინელის პრემია, ფრანც გრილპარცერის პრემია, Grimme-Preis, ქალაქ ბრემენის ლიტერატურული პრემია და Austrian Promotional Prize for Literature |
პარტნიორ(ებ)ი | Marianne Hoppe[18] |
ხელმოწერა | |
საიტი | thomasbernhard.at |
ბიოგრაფია
რედაქტირებათომას ბერნჰარდი დაიბადა 1931 წელს ჰერლენში, ნიდერლანდებში. დედამისი დაქორწინებული არ ყოფილა და მოსამსახურედ მუშაობდა. 1931 წლის შემოდგომიდან 1937 წლამდე ბერნჰარდი ბებია-ბაბუასთან ერთად ვენაში ცხოვრობდა. დედამისმა დაქორწინების შემდეგ ბენჰრადი ტრაუნშტაინში გადაიყვანა. იგი იძულებული გახდა ჰიტლერიუგენდის ერთ-ერთ შტოში, Deutsches Jungvolk-ში გაწევრიანებული, რომელიც სძულდა.[20] ბერნჰარდის ბიოლოგიური მამა, ალოიზ ცუკერშტეტერი დურგალი და კრიმინალი იყო, რომელმაც თომასი ვაჟად არ ცნო. ბერნჰარდი მას არასდროს შეხვედრია.[20] 1940 წელს ცუკერშტატერმა ბერლინში გაზით მოიწამლა თავი.[21]
ბიბლიოგრაფია
რედაქტირებარომანები
რედაქტირება- Frost (1963). ყინვა, თარგმნა მაიკლ ჰოფმანმა(2006).
- Verstörung (1967). გარგულიები, თარგმნეს რიჩარდ და კლარა უინსტონებმა (1970).
- Das Kalkwerk (1970). ლაიმის შრომები, თარგმნა სოფი უილკინზმა (1973).
- Korrektur (1975). შესწორება, თარგმნა სოფი უილკინზმა (1979).
- Ja (1978) დიახ, თარგმნა ივალდ ოზერსმა (1991).
- Die Billigesser (1980). მუქთახორები, თარგმნა ივალდ ოზერსმა (1990).
- Beton (1982), ბეტონი, თარგმნა დევიდ მაკლინტოკმა (1984).
- Wittgensteins Neffe (1982). ვიტგენშტაინის ძმისშვილი, თარგმნა დევიდ მაკლინტოკმა (1988).
- Der Untergeher (1983). დამარცხებული, თარგმნა ჯეკ დასონმა (1991).
- Holzfällen: Eine Erregung (1984). თარგმნა ივალდ ოზერსმა როგორც: ტყის ჩეხა: გაღიზიანება (1985) და დევიდ მაკლინტოკმა როგორც ხის მჭრელები (1988).
- Alte Meister. Komödie (1985). მოხუცი ოსტატები: კომედია, თარგმნა ივალდ ოზერსმა (1989).
- Auslöschung (1986). გადაშენება, თარგმნა დევიდ მაკლინტოკმა (1995).
- In der Höhe (დაიწერა 1959 წელს, დაიბეჭდა 1989 წელს). მთაზე, თარგმნა რასელ სტოქმენმა (1991).
ნოველები
რედაქტირება- Amras (1964).
- Watten (1964).
- Gehen (1971).
ესეები
რედაქტირება- Ein Fest für Boris (1968). წვეულება ბორისისთვის.
- Die Macht der Gewohnheit: Komödie (1974). ჩვევის ძალა: კომედია (1976).
- Der Präsident (1975). პრეზიდენტი.
- Minetti. Ein Portrait des Künstlers als alter Mann (1977). მინეტი: ხელოვანის, როგორც მოხუცი კაცის პორტრეტი (2014).
- Immanuel Kant (1978). პირველად დაიდგა 1978 წლის 15 აპრილს კლაუს პეიმანის მიერ Staatstheater Stuttgart-ში.
- Der Weltverbesserer (1979). თარგმნეს იოზეფ გლოვამ, დოლანდ მაკმანუსმა და სუზან ჰარლი-გლოვამ (2005).
- Vor dem Ruhestand: Eine Komödie von deutscher Seele (1979). გადადგომის მიჯნა: გერმანული სულის კომედია.
- Über allen Gipfeln ist Ruh (1981). თარგმნა მაიკლ მიტჩელმა(2004).
- Am Ziel (1981). დანიშნულების ადგილი (2001).
- Der Theatermacher (1984).
- Ritter, Dene, Voss (1984).
- Heldenplatz (1988).
- Claus Peymann kauft sich eine Hose und geht mit mir essen (1990). თარგმნა დემიონ სირსლიმ (1990).[22]
კრებულები ინგლისურად
რედაქტირება- The President and Eve of Retirement (1982). შეიოცავს ნაწარმოებებს: The President და Eve of Retirement; თარგმნა გიტა ჰონეგერმა
- Gathering Evidence (1985, მემუარი): შეიცავს ნაწარმოებებს: Die Ursache (1975), Der Keller (1976), Der Atem (1978), Die Kälte (1981) და Ein Kind (1982), თარგმნა დევიდ მაკლინტოკმა
- Histrionics: Three Plays (1990). შეიცავს ნაწარმოებებს: A Party for Boris; Ritter, Dene, Voss; Histrionics; თარგმნეს პიტერ იანსენმა და კენეთ ნორთკოტმა.[23]
- Three Novellas (2003). შეიცავს სამ ნოველას: Amras, Playing Watten და Walking; თარგმნეს პიტერ იანსენმა და კენეთ ნორთკოტმა.
- In Hora Mortis / Under the Iron of the Moon (2006, პოეზია): შეიცავს: In Hora Mortis (1958) და Unter dem Eisen des Mondes (1958), თარგმნა ჯეიმზ რაიდელმა.
სხვადასხვა
რედაქტირება- The Voice Imitator (1997, მოთხრობები): თავდაპირველად დაიბეჭდა როგორც Der Stimmenimitator (1978),თარგმნა კენეთ ნორთკოტმა.[24]
- My Prizes (2010, მოთხრობები): თავდაპირველად დაიბეჭდა როგორც Meine Preise (2009), თარგმნა კეროლ ბრაუნ ჯეინვეი.
- Prose (Seagull Books London Ltd, United Kingdom, 2010, მოთხრობები); თავდაპირველად დაიბეჭდა გერმანიაში, 1967.
- Victor Halfwit: A Winter's Tale (2011, ილუსტრირებული მოთხრობა)
- On Earth and in Hell: Early Poems (2015) თარგმნა პიტერ ვაუმ[25]
- Goethe Dies (2016, მოთხრობები) დაიბეჭდა Seagull Books, Ltd.-ის მიერ, თარგმნა ჯეიმზ რაიდელმა.[26]
ფილმები
რედაქტირება- ფერი რადექსი: Thomas Bernhard – Drei Tage (თომას ბერნჰარდი - სამი დღე, 1970). დაფუძნებულია თომას ბერნჰარდის ავტოპორტრეტზე.
- ფერი რადექსი: Der Italiener (იტალიელი, 1972), დაფუძნებულია თომას ბერნჰარდის ხელნაწერებზე.
წყაროები
რედაქტირება- თომას ბერნჰარდის ნაშრომების, ესეებისა და მიმოხილვებისადმი მიძღვნილი საიტი
- ბერნჰარდის შრომების სია გერმანულენოვანი ვიკიპედიის სექციიდან
- Thomas Bernhard's Heldenplatz in the press დაარქივებული 2018-04-20 საიტზე Wayback Machine. (გერმანულად)
- Links to various related resources
- Random Evidence on Thomas Bernhard
დამატებითი ლიტერატურა
რედაქტირება- Theo Bruer, Die Arbeit als Leidenschaft, die fortgesetzte Partitur als Leben. Hommage zum 80. Geburtstag.
- Frederick, Samuel. Narratives Unsettled: Digression in Robert Walser, Thomas Bernhard, and Adalbert Stifter. Evanston, Ill: Northwestern University Press, 2012.
- Gitta Honegger, Thomas Bernhard: The Making of an Austrian, Yale University Press, 2002, ISBN 0-300-08999-6.
- Kay Link: Die Welt als Theater - Künstlichkeit und Künstlertum bei Thomas Bernhard. Akademischer Verlag Stuttgart, Stuttgart 2000, ISBN 3-88099-387-4.
- JJ Long, The Novels of Thomas Bernhard: Form and its Function, Camden House Inc.,U.S., 2001, ISBN 1-57113-224-4.
- Thomas Bernhard: 3 Days, From the film by Ferry Radax, Blast Books, 2016, ISBN 0-92223-346-2.
მიმოხილვები
- Updike, John (4 February 1985). „Books: Ungreat Lives“. The New Yorker. 60 (51): 94–101. რომანის ბეტონი მიმოხილვა.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- ოფიციალური საიტი
- ოფიციალური საიტი
- Five stories from The Voice Imitator.
- Shooting of "Monologe auf Mallorca" Pictures by Stephan Mussil
- Salon.com review by Ben Marcus of The Voice Imitator დაარქივებული 2011-06-01 საიტზე Wayback Machine.
- Bernhardiana, a critical anthology on/of Thomas Bernhard დაარქივებული 2011-07-08 საიტზე Wayback Machine. (English/Italian)
- Thomas Bernhard for life, 1986 interview with Thomas Bernhard
- An essay on Wittgenstein's Nephew by Ben Lerner in The TLS
- "The Genius of Bad News", Tim Parks, The New York Review of Books
- "The Darkest Comedian," Adam Kirsch, The New York Review of Books, 10 February 2011
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Deutsche Nationalbibliothek Record #118509861 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
- ↑ 2.0 2.1 SNAC — 2010.
- ↑ 3.0 3.1 Discogs — 2000.
- ↑ 4.0 4.1 filmportal.de — 2005.
- ↑ 5.0 5.1 BD Gest'
- ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 7.0 7.1 Kritisches Lexikon der Gegenwartsliteratur / Hrsg.: H. L. Arnold, H. Korte — 1978.
- ↑ Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ↑ 9.0 9.1 Salzburgwiki
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ 11.0 11.1 Munzinger Personen
- ↑ Encyclopædia Britannica
- ↑ Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
- ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
- ↑ Verstorbenensuche / Bestattung und Friedhöfe Wien
- ↑ Marianne Hoppe gestorben / Hrsg.: taz, die tageszeitung Verlagsgenossenschaft eG — B: taz, die tageszeitung Verlagsgenossenschaft eG, 2002. — S. 2. — ISSN 0931-9085
- ↑ Peck, Dale (December 24, 2010). „Book Review – My Prizes and Prose by Thomas Bernhard“. The New York Times.
- ↑ 20.0 20.1 Franklin, Ruth (2006-12-18). „The Art of Extinction“. The New Yorker. ISSN 0028-792X. ციტირების თარიღი: 2017-10-08.
- ↑ „Feature: Thomas Bernhard“ (ინგლისური). Sydney Theatre Company. 2012-06-24. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-10-08. ციტირების თარიღი: 2017-10-08.
- ↑ n+1; Frederick Seidel; Ceridwen Dovey; Thomas Bernhard; Roberto Bolano; Benjamin Kunkel; DJ/Rupture (2008-11-25). n+1, Number Seven: Correction, Internet Archive (English), n+1 Foundation.
- ↑ Histrionics: Three Plays, Thomas Bernhard (University of Chicago Press, 1990). ციტირების თარიღი: Mar 6, 2019.
- ↑ The Voice Imitator by Thomas Bernhard – five stories excerpted. Press.uchicago.edu. ციტირების თარიღი: 2011-08-24.
- ↑ Amazon.com. On Earth and in Hell: Early Poems: Thomas Bernhard, Peter Waugh: 9781941110232: Amazon.com: Books. Amazon.com. ციტირების თარიღი: 2019-03-06.
- ↑ Goethe Dies. ციტირების თარიღი: Mar 6, 2019.