ვაქირი
ვაქირი — სოფელი საქართველოში კახეთის მხარე), სიღნაღის მუნიციპალიტეტში (ვაქირის ადმინისტრაციული ერთეული).
სოფელი | |
---|---|
ვაქირი | |
ქვეყანა | საქართველო |
რეგიონი | კახეთის მხარე |
მუნიციპალიტეტი | სიღნაღის მუნიციპალიტეტი |
თემი | ვაქირი |
კოორდინატები | 41°38′29″ ჩ. გ. 45°55′23″ ა. გ. / 41.64139° ჩ. გ. 45.92306° ა. გ. |
ცენტრის სიმაღლე | 320 მ |
ოფიციალური ენა | ქართული ენა |
მოსახლეობა | 1950[1] კაცი (2014) |
ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 99,6 % |
სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
მდებარეობს გომბორის ქედის ჩრდილო-აღმოსავლეთ მთისწინეთში, ზღვის დონიდან 420 მ-ზე, სიღნაღიდან 9 კმ-ში.
ისტორია
რედაქტირებავაქირი პირველად მოხსენიებულია 1710 წლის ერთ საბუთში. ვახუშტი ბატონიშვილის მიხედვით, „სიღნაღს დასავლით და ჩდილოთ აქვს ხევი ანაგისა... აღმოსავლით ვაქირი“. 1772 წელს ამ სოფელში ერეკლე II-ის უშუალო დახმარებით მუშაობდა გერმანელი სწავლული იოჰან გიულდენშტედტი. ვაქირი, როგორც საუფლისწულო მამული, შეტანილია ბატონიშვილ დავითისა და მისი მეუღლის, ელენეს ქონების აღწერის დავთარში.
სოფელში დგას შუა საუკუნეების ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი — ნათლისმცემლის სამეკლესიიანი ბაზილიკა. ვაქირში ასევე არის კვირაცხოვლის 2 ეკლესია: ერთი — ადრეული შუა საუკუნეების და ერთიც — XVIII საუკუნის, ასევე XIX საუკუნის საყდარი (სავარაუდოდ, ვაქირის იოანე ნათლისმცემლის სახელობის მეტრიკულ წიგნში მოხსენიებული წმ. პროკოფის ეკლესია) და სოფლის დასავლეთით, სასაფლაოზე მდებარე ეკლესია — „ნატვრის წმინდა გიორგი“. საერო არქიტექტურიდან აღსანიშნავია XVII საუკუნის „ყოჩიაანთ“ ციხე-ბურჯი (სოფლის ცენტრში) და ხატიაშვილების სახლი (1900 წ.). სოფელში არის მწერალ ილო მოსაშვილის და ექიმ ალექსანდრე გზირიშვილის სახლ-მუზეუმები (ორივე გაიხსნა 1983 წელს).
დემოგრაფია
რედაქტირება2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 1950 ადამიანი.
აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
---|---|---|---|
1908[2] | 4126 | ||
1911[3] | 4142 | ||
2002[4] | 2937 | 1349 | 1588 |
2014[1] | 1950 | 937 | 1013 |
ლიტერატურა
რედაქტირება- ბეგიაშვილი ლ., სიღნაღი. გზამკვლევი, თბ., 1982.
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 326.
- გვერდწითელი რ., ნანობაშვილი ბ., ვაქირი // ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თბ., 2014. — გვ. ?.
- ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი, გვ. 215, თბ., 2013 წელი.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია № 7212
- კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № ძველი კვირაცხოვლის ეკლესია № 12905
- კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № ახალი კვირაცხოვლის ეკლესია № 12836
- კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № წმ. პროკოფის სახელობის ეკლესია (?) № 12815
- კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № „ყოჩიაანთ“ ციხე-ბურჯი № 18696
- კულტურული მემკვიდრეობის პორტალი, № ხატიაშვილების სახლი № 15993
- ილო მოსაშვილის სახლ-მუზეუმი — საქართველოს მუზეუმების ასოციაცია.
- ალექსანდრე გზირიშვილის სახლ-მუზეუმი — საქართველოს მუზეუმების ასოციაცია.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
- ↑ Кавказскій календарь на 1910 годъ, Тифлись, 1909, стр. 211.
- ↑ Кавказскій календарь на 1912 годъ, Тифлись, 1911, стр. 137.
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II