ბორის ნიტრიდი

ბორის ნიტრიდი — ბორის ნაერთი აზოტთან ქიმიური ფორმულით ${\ce {BN}}$. ბორის ნიტრიდი მიიღება ბორისა და აზოტის 2 000°C-ზე უფრო მაღალ ტემპერატურაზე გახურებისას ან ბორის ანჰიდრიდისა და აღმდგენლების (ნახშირი, მაგნიუმი) ნარევის გახურებით ამიაკის ატმოსფეროში. ამ პირობებში მიიღება ${\ce {BN}}$-ის α-ფორმა, თეთრი ფხვნილი, რომელიც თავისი კრისტალური სტრუქტურით გრაფიტის მსგავსია. მაღალი ტემპერატურისა და წნევის დროს კატალიზატორების მონაწილეობისას გრაფიტისმაგვარი ჰექსაგონალური ფორმა გარდაიქმნება მკვეთრად განსხვავებული თვისებების მქონე კუბურ ალმასის მაგვარ β-ფორმად (ბორაზონი). ბორაზონის სიმაგრე უახლოვდება ალმასის სიმაგრეს. ჩვეულებრივი (გრაფიტისმაგვარი) ბორის ნიტრიტი ოთახის ტემპერატურაზე ქიმიურად საკმაოდ ინერტულია.

ბორის ნიტრიდი
ზოგადი
ქიმიური ფორმულა	${\ce {BN}}$
მოლური მასა	24.82 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
სიმკვრივე	2.1 გ/სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა	2,973 °C
კლასიფიკაცია
CAS	10043-11-5
PubChem	66227

გამოყენება

ბორის ნიტრიდისგან მზადდება ცეცხლგამძლე მასალა, ნახევრად გამტარები, დიელექტრიკები, ნეიტრონის შთამნთქმელები. ბორაზონს იყენებენ აგრეთვე ზემაგარი აბრაზიული მასალის დასამზადებლად.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 472.