ალი-ფაშა თავდგირიძე
ალი-ფაშა თავდგირიძე (თურქ. Çürüksulu Ali Paşa; დ. 1828, ქობულეთი, — გ. 1911, სტამბოლი) — ოსმალეთის იმპერიის სამხედრო მოღვაწე, გენერალ-ლეიტენანტი; წარმოშობით ქობულეთელი თავდგირიძე.
მონაწილეობდა რუსეთ-ოსმალეთის (1853–1856, 1877–1878) ომებში. 1877–1878 ომის დროს მეთაურობდა ადგილობრივებისგან შემდგარ ჯარებს ბათუმსა და მის ოლქში. ომის შემდეგ ორდუში გადასახლდა; ხელს უწყობდა ქართველი მუსლიმების მიგრაციას ოსმალეთში (მუჰაჯირობა), რათა მათგან რუსეთის წინააღმდეგ საბრძოლველად არმია შეექმნა. 1884 წელს დაინიშნა სულთან აბდულჰამიდ II-ის ადიუტანტად. 1886 წელს, ბალკანეთში ანტიოსმალური აჯანყების დროს, ომის დაწყების შემთხვევაში საბრძოლო მზადყოფნაში ჰყავდა 4 000-მდე ქართველი მუჰაჯირი. გარდაიცვალა სტამბოლში 1911 წელს. დაკრძალულია იქვე, ფათიჰის მეჩეთის ეზოში.
ლიტერატურა რედაქტირება
- გოგიტიძე მ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თბ., 2014. — გვ. 431.
- ქასაბი მ., ოსმალეთის ქართველები, თურქულიდან თარგმნეს გ. გუნიავამ და ე. შექერჯიმ, სტამბოლი, 2012;
- ჭიჭინაძე ზ., ალი-ფაშა თავდგირიძე, ახალ-სენაკი, 1896.