ალექსანდრე ზავარიცკი
ალექსანდრე ნიკოლოზის ძე ზავარიცკი (რუს. Заварицкий, Александр Николаевич; დ. 14 მარტი [ ძვ. სტ. 2 მარტი] 1884, უფა, — გ. 23 ივლისი 1952, მოსკოვი) — რუსი გეოლოგი და პალეონტოლოგი. სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი (1939). პროფესორი 1921 წლიდან.
ალექსანდრე ზავარიცკი | |
---|---|
დაბ. თარიღი | 2 (14) მარტი, 1884 |
დაბ. ადგილი | უფა, Ufa Governorate, რუსეთის იმპერია[1] |
გარდ. თარიღი | 23 ივლისი, 1952[1] (68 წლის) |
გარდ. ადგილი | მოსკოვი, რსფსრ, სსრკ[1] |
დასაფლავებულია | ნოვოდევიჩიეს სასაფლაო[2] |
მოქალაქეობა |
რუსეთის იმპერია რუსეთის რესპუბლიკა საბჭოთა რუსეთი სსრკ |
საქმიანობა | გეოლოგი |
მუშაობის ადგილი | სანქტ-პეტერბურგის სახელმწიფო სამთო უნივერსიტეტი |
ალმა-მატერი | სანქტ-პეტერბურგის სახელმწიფო სამთო უნივერსიტეტი |
განთქმული მოსწავლეები | Boris Piip |
ჯილდოები | სტალინური პრემია, ლენინის ორდენი, მედალი „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გმირული შრომისათვის“ და ლენინური პრემია |
1909 წელს დაამთავრა პეტერბურგის სამთო ინსტიტუტი. 1915–1935 წლებში მუშაობდა გეოლოგიურ კომიტეტში (შემდეგ — საკავშირო გეოლოგიურ ინსტიტუტში); 1939–1941 წლებში სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის გეოლოგიური ინსტიტუტის დირექტორი; 1944–1954 წლებში სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის ვულკანოლოგიის ლაბორატორიის ორგანიზატორი და დირექტორი; 1946–1949 წლებში სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის გეოლოგია-გეოგრაფიის განყოფილების აკადემიკოს-მდივანი.
ზავარიცკის შრომები მოიცავს გეოლოგიური მეცნიერების მრავალ დარგს: პეტროლოგიას, მინერალოგიას, კრისტალოგრაფიას, ვულკანოლოგიას, სასარგებლო წიაღისელის საბადოთა და ზოგად გეოლოგიას. ზავარიცკიმ დაამუშავა ქანების ქიმიური შემადგენლობის გამოსახვის გეომეტრიული მეთოდი, რამაც ხელი შეუწყო პეტროლოგიის ერთ-ერთი დარგის პეტროქიმიის განვითარებას. მან სრულყო ცნობილი რუსი მეცნიერის ევგრაფ ფიოდოროვის მინერალთა ოპტიმალური კვლევის მეთოდი. ზავარიცკის ეკუთვნის მნიშვნელოვანი პეტროლოგიური და გეოლოგიური გამოკვლევები ურალზე, ყაზახეთში და კავკასიაში. მან დეტალურად შეისწავლა კამჩატკა-კურილის კუნძულთა რკალის თამანედროვე, ხოლო სომხეთისა და ურალის ძველი ვულკანიზმი. ზავარიცკის სახელი ეწოდა მინერალს — ზავარიცკიტი.
სსრკ სახელმწიფო პრემია (1943,1946) და ლენინური (1958) პრემიები. დაჯილდოებულია 2 ლენინის ორდენით.
თხზულებები
რედაქტირება- Гора Магнитная и ее месторождения железных руд, в. 1, ч. 1—3, Л., 1923—27 (Тр. Геологического комитета. Новая серия, в, 122);
- Геологический очерк месторождений медных руд на Урале, ч. 1—2, Л., 1927—29 (Тр. Геологического комитета. Новая серия, в, 173);
- Физико - химические основы петрографии изверженных горных пород, Л., 1926;
- Введение в петрохимию изверженных горных пород, 2 изд., М. — Л., 1950;
- Изверженные горные породы, М., 1955;
- Избр. труды, т. 1—4, М., 1956—63.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- Бетехтин А. Г., О работах А. Н. Заварицкого в области учения о рудных месторождениях, "Записки Всесоюзного минералогического общества", 1953, т. 82, в. 2; А. Н. Заварицкий. [Некролог], там же.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 1.2 Заварицкий Александр Николаевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ https://archive.is/20121225053809/novodevichye.narod.ru/zavaritskiy-an.html