შატენდრანატ ბოზე
შატენდრანატ ბოზე (ბენგ. সত্যেন্দ্র নাথ বসু; დ. 1 იანვარი 1894, კალკუტა — გ. 4 თებერვალი, 1974, იქვე) — ინდოელი ფიზიკოსი. ლონდონის სამეფო საზოგადოების წევრი (1958). ინდოეთის ეროვნული პროფესორი (1958).
| შატენდრანატ ბოზე | |
|---|---|
| ბენგ. সত্যেন্দ্রনাথ | |
 | |
| დაბ. თარიღი | 1 იანვარი, 1894[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] |
| დაბ. ადგილი | კოლკატა[8] |
| გარდ. თარიღი | 4 თებერვალი, 1974[2] [3] [4] [5] [6] [7] (80 წლის) |
| გარდ. ადგილი | კოლკატა |
| მოქალაქეობა |
 ბრიტანეთის ინდოეთი ინდოეთი |
| საქმიანობა | ფიზიკოსი, მათემატიკოსი, პოლიტიკოსი და უნივერსიტეტის პროფესორი |
| მუშაობის ადგილი | დაკის უნივერსიტეტი[2] და კოლკატის უნივერსიტეტი[2] |
| ალმა-მატერი | Presidency University[2] , University College of Science, Technology & Agriculture[2] და Hindu School |
| განთქმული მოსწავლეები | ასიმა ჩატერჯი |
| მეუღლე | Ushabati Bose[9] [10] |
| მამა | Surendranath Bose[9] |
| დედა | Amodini Devi[9] |
| შვილ(ებ)ი | Shri Rathindranath Bose[10] |
| ჯილდოები | სამეფო საზოგადოების წევრი, Padma Vibhushan და honorary doctor of the University of Calcutta |
|
გავლენა მოახდინეს | |
| ხელმოწერა |
 |
ბიოგრაფია
რედაქტირება1915 წელს დაამთავრა კალკუტის უნივერსიტეტი. 1924-1925 წლებში მუშაობდა პარიზში მ. სკლოდოვსკა-კიურისთან. 1926-1945 წლებში დაკის, ხოლო 1945-1956 წლებში — კალკუტის უნივერსიტეტების პროფესორი.
ბოზეს ძირითადი შრომები დაკავშირებულია კვანტური სტატისტიკის შექმნასთან. დაეყრდნო რა დაშვებას, რომ სინათლის კვანტების სისტემის ორი მდგომარეობა, რომლებიც ფაზურ სივრცეში ერთნაირ ნაწილაკთა ურთიერთგადასმის შედეგად მიიღება, იგივურია, ბოზემ გამოიყვანა პლანკის ფორმულა აბსოლუტურად შავი სხეულის მიერ გამოსხივებული ენერგიის განაწილებისათვის. ბოზეს მეთოდი განავითარა ა. აინშტაინმა, რომელმაც გამოიყენა ბოზეს ფორმულა იდეალური აირისათვის და ამით საფუძველი ჩაუყარა ბოზე-აინშტაინის კვანტურ სტატისტიკას. ნაწილაკებს, რომლებიც ემორჩილებიან ამ სტატისტიკას, ბოზე-ნაწილაკები ანუ ბოზონები ეწოდება.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 444.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
- ↑ 3.0 3.1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4.0 4.1 SNAC — 2010.
- ↑ 5.0 5.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 6.0 6.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 7.0 7.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
- ↑ Бозе Шатьендранат // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 Chatterjee S., Chatterjee E. Satyendra Nath Bose — National Book Trust, India, 1987. — 107 გვრ. — ISBN 978-81-237-0492-0
- ↑ 10.0 10.1 https://www.hindustantimes.com/kolkata/boson-famous-bose-remains-forgotten/story-QRW8uku9L5yzDDql2AgjcN.html