სუ-30 (ნატოს კლასიფიკაციით „Flanker-C“) — წარმოადგენს ორადგილიან საბრძოლო თვითმფრინავს ორი ძრავით. შეიქმნა სსრკ-ში სუხოის საკონსტრუქტორო ბიუროში. არის მრავალფუნქციური გამანადგურებელი, რომელიც მოქმედებს ნებისმიერ ამინდში.

სუ-30
რუსეთის საჰაერო ძალების სუ-30
ფუნქცია მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი[1]
შემქმნელი სუხოი
პირველი გაფრენა 31 დეკემბერი 1989
წარდგენა 1992
სტატუსი ექსპლუატაციაში
მომხმარებლები ალჟირის დროშა ალჟირის სსძ
ვენესუელის დროშა ვენესუელის სსძ
ინდოეთის დროშა ინდოეთის სსძ
რუსეთის დროშა რუსეთის სსძ
ჩინეთის დროშა ჩინეთის სსძ
მალაიზიის დროშა მალაიზიის სსძ
უგანდის დროშა უგანდის სსძ
ვიეტნამის დროშა ვიეტნამის სსძ
წარმოების წელი 1992 - დღემდე
რაოდენობა 500-ზე მეტი[2][3]
ღირებულება US$37.5 მილიონი (2012)[4]
ვარიანტები სუ-30МКИ
სუ-30МКК

ვარიანტები

რედაქტირება
სუ-27PU
ორ ადგილიანი სუ-27UB საწვრთნელი. მოგვიანებით ეწოდა Su-30.
სუ-30
ნატოს კლასიფიკაციით „Flanker-C“.
სუ-30K
საბაზისო სუ-30-ის კომერციული ვარიანტი.
სუ-30KI
ერთადგილიანი სუ-27S-ის გაუმჯობესებული ვერსია.[5]
სუ-30KN
ორადგილიანი გამანადგურებლების სუ-27UB, სუ-30 და სუ-30K გაუმჯობესებული ვერსია. მოგვიანებით იწარმოებოდა როგორც სუ-30M2. ბელარუსს აქვს სუ-30KN-ის სტანდარტამდე გაუმჯობესებული რამდენიმე ყოფილი ინდური სუ-30K.[6]
სუ-30M
გაუმჯობესებული მრავალფუნქციური სუ-27PU.
სუ-30MK
სუ-30M-ის კომერციული ვერსია, პირველად გამოუშვეს 1993-წელს. საექსპორტო ვერსიას დამატებული აქვს სანავიგაციო და საკომუნიკაციო მოწყობილობები Hindustan Aeronautics Ltd-სთვის.
სუ-30M2
სუ-30-ის საავიაციო საწარმოს კომსომოლსკოე-ნა-ამურეს მოდიფიკაცია. რუსეთის საჰაერო ძალების 2009 წლის შეკვეთა. ტესტირებებიდასრულდა 2010 წლის სექტემბერში.[7][8]
 
Su-30MKI
სუ-30МКИ
მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი, რომელიც შეიქმნა რუსეთისა და ინდოეთის ერთობლივი მუშაობის შედეგად ინდოეთის სამხედრო-საჰაერო ძალებისათვის. ის წარმოადგენს სუ-30-ის გაუმჯობესებულ ვარიანტს. ნატოს კლასიფიკაციით „Flanker-H“. ითვლება რომ ის უფრო წინ წასულია ვიდრე საბაზისო სუ-30MK, ჩინური სუ-30MKK/MK2, და მალაიზიური სუ-30MKM.[9]
სუ-30МКК
საექსპორტო ვერსია ჩინეთისათვის. MKK (Modernizirovannyi, Kommercheskiy, Kitayski -მოდერნიზებული, კომერციული, ჩინეთისათვის)-სტანდარტის. ნატოს კლასიფიკაციით „Flanker-G“).
სუ-30MKM
რუსულ-ინდური MKI-ის ნაწარმი, MKM არის შექმნილი სპეციალურად მალაიზიის სამეფო საჰაერო ძალებისთვის (M-აღნიშნავს „მალაიზიას“). ამ მოდელში გამოყენებულია SAAB AVITRONICS-ის სენსორული მოწყობილობები და რუსული NIIP N011M BARS PESA რადარები.
სუ-30MKA
MKI-ის ბაზაზე გაკეთებული მოდელი ალჟირისთვის.
სუ-30SM

Su-30MKI-ის სპეციალური ვერსია რუსული ჯარისთვის.[10] 30 ამ მოდელზე შეკვეთა ქარხანამ მიიღო 2012 წელს. მოდელმა პირველი ფრენა განახორციელა 2012 წლის 21 სექტემბერს.[11][12]

სუ-30MK2
Su-30MKK — გაუმჯობესებული ელექტრონიკით, რომელიც გემების საწინააღმდეგო იარაღის გამოყენების საშუალებას აძლევს.
სუ-30MKV
სუ-30MK2-ს ვენესუელასათვის დამზადებული საექსპორტო ვერსია.
სუ-30MK2V
სუ-30MK2-ს მცირე მოდიფილკაცია ვიეტნამისთვის.[13]
სუ-30MK3
სუ-30MKK Zhuk MSE რადარით ხომალდების საწინააღმდეგო Х-59 ჭურვებით.

ოპერატორი ქვეყნები

რედაქტირება
 
Su-30-ის მომხმარებელი ქვეყნები, 2010 წლის მიხედვით
  ალჟირი
  ჩინეთი
  ინდოეთი
  მალაიზია
  რუსეთი
 
ვენესუელის სუ-30MK2
  უგანდა
  ვენესუელა
  ვიეტნამი
  • ვიეტნამის სახალხო სამხედრო-საჰაერო ძალები: 2012 წლის იანვრის მიხედვით ჰყავს 4 სუ-30MK და 18 სუ-30MK2. მათ 2009 წელს კიდევ 12 სუ-30MK2 შეძენაზე ხელშეკრულებას მოაწერეს ხელი,[21] თუმცა მოგვიანებით კონტრაქტი 8 ერთეულამდე შემცირდა.[22] 2010 წელს მათ განაცხადეს კიდევ 20 სუ-30MK2-ის შეკვეთის თაობაზე.[23]

სპეციპიკაცია

რედაქტირება
 
სუ-30
ეკიპაჟი = 2
სიგრძე = 21.935 მ.
ცარიელის წონა = 17,700 კგ.
დატვირთული წონა = 24,900 კგ.
მაქსიმალური წონა = 34,500 კგ.
ძრავი = АЛ-31Ф
მაქსიმალური სიჩქარე = 2,120 კმ/ს
მანძილი = 3,000 კმ.
პრაქტიკული ჭერი = 17,300 მ.
სიმაღლის აკრეფის სიჩქარე = 230 მ/წ
დატვირთვა ფრთებზე = 401 კგ/მ²
  1. Su-30MK page. Sukhoi. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 ივლისი 2011. ციტირების თარიღი: 3 July 2011.
  2. Zbog čega Srbija neće Suhoje?. TangoSix.rs (July 25, 2013).
  3. Delivery of Su-30 MKI Fighters for IAF to get Delayed Due to HAL’s Limited Assembly Line. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-02-22. ციტირების თარიღი: 2015-07-17.
  4. Sputnik. (21 August 2013) Russia to Deliver 12 Su-30 Fighter Jets to Vietnam – Source. rian.ru. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 აგვისტო 2013. ციტირების თარიღი: 1 April 2015.
  5. Sukhoi Su-27 – Operator List. MilAvia.net, 14 March 2009.
  6. "Belarus may buy outdated Su-30 fighters from Russia" დაარქივებული 2011-09-23 საიტზე Wayback Machine. .
  7. "Su-27 Flanker Variants Overview". Milavia, 18 February 2010.
  8. нПСФХЕ: юБХЮАЮГЮ Б йПЮЯМНДЮПЯЙНЛ ЙПЮЕ ОНКСВХР ДЕЯЪРЭ ХЯРПЕАХРЕКЕИ яС-30л2. Lenta.ru. ციტირების თარიღი: 2012-05-17.
  9. დაარქივებული ასლი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-11-09. ციტირების თარიღი: 2012-10-19.
  10. Karnozov, Vladimir. "Russian air force orders thrust-vectoring Su-30SM fighters". Flight International, 21 July 2011.
  11. http://www.flightglobal.com/news/articles/pictures-irkut-launches-su-30sm-test-campaign-376814/
  12. დაარქივებული ასლი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-10-21. ციტირების თარიღი: 2012-10-19.
  13. Russia, Vietnam ink submarine, arms deal, spacewar.com, 2009-12-21, accessed 22 December 2009.
  14. "World Military Aircraft Inventory". 2012 Aerospace. Aviation Week and Space Technology, January 2012.(ინგლისური)
  15. Су-30. Paralay.com. ციტირების თარიღი: 2012-05-17.
  16. Su-30 Two-seat multirole fighter | Russian Military Analysis. Warfare.ru. ციტირების თარიღი: 2012-05-17.
  17. Авиабаза на Кубани получила истребители четвертого поколения — Ольга Бондаренко — Российская газета — Авиабаза на Кубани получила истребители четвертого поколения. Rg.ru (2012-03-17). ციტირების თარიღი: 2012-05-17.
  18. Russia Orders 30 Su-30SM Fighters | Defense | RIA Novosti. En.rian.ru (2012-03-22). ციტირების თარიღი: 2012-05-17.
  19. нПСФХЕ: лХМНАНПНМШ пНЯЯХХ ЙСОХКН 30 ХЯРПЕАХРЕКЕИ яС-30ял. Lenta.ru. ციტირების თარიღი: 2012-05-17.
  20. Russia signs $1.2 bln contract for jet fighter delivery to Algeria, Uganda | Russia | RIA Novosti. En.rian.ru. ციტირების თარიღი: 2012-05-17.
  21. "Russia To Build 12 Fighters for Vietnam: Reports"[მკვდარი ბმული]. Defense News, 14 May 2009.
  22. Francis, Leithen. "Vietnam reportedly buys 12 more Sukhoi Su-30MK2 fighters". Flight International, 11 February 2010.
  23. "Russia Announces Military Aircraft Sale To Vietnam, Algeria" დაარქივებული 2012-06-29 საიტზე Archive.isCategory:Webarchive template archiveis links. Defense News, 20 July 2010.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=სუ-30&oldid=4407467“-დან