მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი

მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავითვითმფრინავი, რომლის გამოყენებაც შესაძლებელია როგორც გამანადგურებლად, ასევე მოიერიშედ.

როიალ ეარ ფორსის Panavia Tornado-ები, მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავები, რომელთაგანაც მომდინარეობს ამ ტერმინის ისტორია.

მრავალფუნქციური გამანადგურებელი განსხვავდება გამანადგურებელ-ბომბდამშენისგან იმით, რომ იგი დაპროექტებულია საჰაერო ბრძოლისა და სახმელეთო შეტევის ამოცანების ზედმიწევნით შესრულებისათვის, გამანადგურებელ-ბომბდამშენი კი უბრალოდ ტიპური გამანადგურებელია, რომელსაც შეუძლია ბომბების ჩამოყრაც.

ტერმინის ისტორია რედაქტირება

მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი იყო სახელწოდება მრავალეროვანი ევროპული 1968 წლის პროექტისა, რონლის შედეგადაც შეიქმნა თვითმფრინავი Panavia Tornado. განვითარების სტადიაზე ხანდახან პროექტს მრავალფუნქციურ თვითმფრინავსაც(ინგლ. Multi-Role Aircraft (MRA)} უწოდებდნენ.

მაგალითები რედაქტირება

 
F/A-18 Super Hornet
 
JAS 39 Gripen
 
Eurofighter Typhoon
 
სუ-30MKI
 
F-35 Lightning II

ქვემოთ მოყვანილია მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავების მაგალითები იმ ქვეყნების მიხედვით, სადაც ისინი შეიქმნა.

რეგიონი წარმოშობის ქვეყანა თვითმფრინავი შენიშვნები
ევროპა   გაერთიანებული სამეფო
  დასავლეთი გერმანია
  იტალია
Panavia Tornado პროექტის თავდაპირველი სახელწოდება იყო „მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი“.
  გაერთიანებული სამეფო
  გერმანია
  იტალია
  ესპანეთი
Eurofighter Typhoon დახასიათებულია როგორც „ზესწრაფი მრავალფუნქციური გამანადგურებელი“ მწარმოებლებისა და მომხმარებლების მიერ.[1][2]
  საფრანგეთი Dassault Mirage 2000
Dassault Rafale ალტერნატიულად დახასიათებულია როგორც „ყოვლისშემძლე გამანადგურებელი/გამანადგურებელ-ბობდამშენი“ მწარმოებლის მიერ.
  შვედეთი SAAB JAS 39 Gripen
  რუსეთი ПАК ФА
სუ-35
სუ-30
მიგ-35
მიგ-29
ჩრდილო ამერიკა    აშშ  F-4 Phantom II
F-16 Fighting Falcon F-16 მულტიფუნქციური გამანადგურებელია, რომელსაც იყენებს ნატოს წევრი მრავალი ქვეყანა და ტაივანი.
F/A-18 Hornet და F/A-18E/F Super Hornet A აბრევიატურაში F/A არაორაზროვნად მიუთითებს თვითმფრინავის შემტევ როლზე (ინგლ. Attack), ხოლო F - ცაში მებრძოლზე (ინგლ. Fighter)
F-35 Lightning II
აზია   ჩინეთის რესპუბლიკა (ტაივანი)  AIDC F-CK-1 Ching-kuo
  ჩინეთი  Shenyang J-11
  ჩინეთი  Chengdu J-10
  ჩინეთი
  პაკისტანი
JF-17 Thunder ადრე ცნობილი როგორც Super Seven
  ჩინეთი  Shenyang J-8
  ჩინეთი  Xian JH-7A
  ჩინეთი  Chengdu J-7
  ჩინეთი
  რუსეთი
სუ-30MKK იყენებს ჩსრ-ის სამხედრო-საჰაერო ძალები ('K' = Китайски, ჩინური)
  ინდოეთი
  რუსეთი
სუ-30MKI
  ინდოეთი HAL Tejas
  ინდოეთი
  რუსეთი
სუ ППИ

იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. Eurofighter Typhoon is a highly agile Air Superiority and Air-to-Surface, multi-role/swing-role weapon system. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-10-05. ციტირების თარიღი: 2010-07-02.
  2. RAF: F2 standard will be deployed primarily as air-superiority fighters. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-08-10. ციტირების თარიღი: 2010-07-02.