ვიკიპედია

სან-ჯიმინიანო

სან-ჯიმინიანო (იტალ. San Gimignano) — იტალიური კომუნა (ქალაქი) ტოსკანაში, სიენის პროვინციაში. მდებარეობს 334 მ სიმაღლის ბორცვის თავზე, ფლორენციიდან სამხრეთ-დასავლეთით — 56 კმ-ის დაშორებით. 2018 წლის მონაცემებით კომუნის მოსახლეობის რაოდენობა 7 743 ადამიანს შეადგენდა.[1] ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე უფრო თვალწარმტაც, სანახაობრივად და ტურისტულად მიმზიდველ ქალაქად ტოსკანაში. ცნობილია შუა საუკუნეების არქიტექტურის უნიკალური ძეგლებით, მათ შორის ქალაქის გალავნებითა და კოშკებით. სან-ჯიმინიანო, XX საუკუნეში ჩატარებული გარკვეული სარესტავრაციო სამუშაობის მიუხედავად, XIV საუკუნიდან ძირითადად ხელუხლებლად რჩება და ევროპაში კომუნების ეპოქის ქალაქების ორგანიზაციის ერთ-ერთ საუკეთესო მაგალითს წარმოადგენს.

კომუნა
სან-ჯიმინიანო
San Gimignano

ქალაქის ხედი სამხრეთიდან
გერბი

ქვეყანა იტალიის დროშა იტალია
დაქვემდებარება იტალიის კომუნა
რეგიონი ტოსკანა
პროვინცია სიენის პროვინცია
კოორდინატები 43°28′03″ ჩ. გ. 11°02′35″ ა. გ. / 43.46771889° ჩ. გ. 11.04322111° ა. გ. / 43.46771889; 11.04322111
კომუნის მერი ანდრეა მარუჩი
ფართობი 138 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 324 მ
მოსახლეობა 7 743 კაცი (2018)
სიმჭიდროვე 55,87 კაცი/კმ²
ეთნოქორონიმი Sangimignanesi
სასაათო სარტყელი UTC+1, ზაფხულში UTC+2
სატელეფონო კოდი +39 0577
საფოსტო ინდექსი 53037
საავტომობილო კოდი SI
ოფიციალური საიტი comune.sangimignano.si.it
სან-ჯიმინიანო — იტალია
სან-ჯიმინიანო

1990 წლიდან სან-ჯიმინიანოს ისტორიული ცენტრი იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლია.[2][3]

ისტორია

რედაქტირება

სან-ჯიმინიანო, როგორც პატარა სოფელი დაარსდა ძვ. წ. III საუკუნეში ეტრუსკების მიერ. ეტრუსკების ძლიერების დაცემის შემდეგ, ამ ადგილას აშენდა რომაული ფორტი სილვია. დასახლება ქალაქის იერსახეს და ამჟამინდელ სახელწოდებას X საუკუნიდან იძენს. ქალაქს სან-ჯიმინიანო მოდენის ეპისკოპოსის გემინიან მოდენელის (320–397) პატივსაცემად უწოდეს, რომელმაც ლეგენდის თანახმად, ქალაქის კედლებთან ატილას მეთაურობით მომდგარი ჰუნების ურდოები შეაჩერა V საუკუნეში.

მოგვიანებით, ქალაქი სწრაფად იზრდება მასზე გამავალი იმ დროის ყველაზე მნიშვნელოვანი სავაჭრო და სამომლოცველო მარშრუტის ე.წ. ფრანკების გზის წყალობით. ამ პერიოდისთვის მისი მოსახლეობის რაოდენობა 15 ათას ადამიანს აღწევს, რაც ორჯერ აღემატება ამჟამინდელი მოსახლეობის რაოდენობას.[4]

1262 წელს ქალაქს 2 177 მ სიგრძის გალავანი შემოავლეს, რომელიც მოგვიანებით ხუთი ცილინდრული კოშკით გააძლიერეს. ამავე პერიოდში, სან-ჯიმინიანო არდინგელისა (გიბელინები) და სალვუჩის (გველფები) ოჯახებს შორის უწყვეტი ბრძოლის არენა ხდება. 1238–1253 წლებში სან-ჯიმინიანოში ცხოვრობდა და აქვე გარდაიცვალა კათოლიკე წმინდანი წმ. ფინა (სერაფიმა),[5] რომელიც ქალაქის ერთ-ერთ მფარველად ითვლება. გადმოცემის მიხედვით, სიღარიბის მიუხედავად, იგი თავის წილ საკვებს ღარიბებს უნაწილებდა, მშობლების სახლში მონასტრული ცხოვრებით ცხოვრობდა და იყო მოკრძალების, ღვთისმოსაობისა და შრომისმოყვარეობის მაგალითი. გმირული მოთმინებით უძლებდა თავის დაავადებებსა და სნეულებას. გარდაიცვალა 15 წლის ასაკში. მისი წმინდა ნაწილები სან-ჯიმინიანოს ეკლესიაში განისვენებს.[6]

ცნობილია, რომ 1300 წლის 7 მაისს დანტე ალიგიერი, მნიშვნელოვანი დიპლომატიური მისიის შესრულებისას, რომელიც ეხებოდა მზარდი წინააღმდეგობების დაძლევას პაპსა და ფლორენციის მმართველებს შორის, — დანტე სიტყვით გამოვიდა სან-ჯიმინიანოს პალაცოში.[7]

ფეოდალურმა შინაბრძოლებმა და 1348 წლის შავი ჭირის ეპიდემიამ ქალაქის მოსახლეობა 60 %-ზე მეტით შეამცირა. 1352 წელს ქალაქი ფლორენციის მმართველობის ქვეშ მოექცა.[8]

შავი ჭირის ეპიდემიამ კიდევ ორჯერ მოიცვა ეს ადგილები — 1464 და 1631 წლებში, რასაც ეკონომიკის ყველაზე მძიმე ვარდნა მოჰყვა. შედეგად სან-ჯიმინიანო უღარიბეს დასახლებად და მივარდნილ ადგილად გადაიქცა.[9]

ახალ მშენებლობათა არარსებობამ ფაქტობრივად დააკონსერვა შუა საუკუნეების ქალაქი, რამაც მოგზაურთა ყურადღება ჯერ კიდევ XIX საუკუნეშივე მიიპყრო, მას შემდეგ სან-ჯიმინიანო ტოსკანაში ჩასული მოგზაურებისა და ტურისტებისთვის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ადგილს წარმოადგენს.

ეკონომიკა

რედაქტირება

სან-ჯიმინიანოს ეკონომიკა უმთავრესად ტურიზმსა და ტურიზმთან დაკავშირებულ სფეროებს უკავშირდება. კომუნის მოსახლეობაც ძირითადად ამ მიმართულებით სპეციალიზდება და ტურისტების მომსახურებითაა დაკავებული: სან-ჯიმინიანო და მისი შემოგარენი ცნობილია თავისი სასტუმროებითა და სასტუმრო სახლებით, რესტორნებითა და სუვენირების მაღაზიებით.

ქალაქი ასევე ცნობილია თავისი თეთრი ღვინით ვერნაჩა დი სან-ჯიმინიანო (Vernaccia di San Gimignano), რომელსაც მიმდებარე ტერიტორიაზე მოყვანილი ვერნაჩას ჯიშის ყურძნისგან ამზადებენ. 1993 წლიდან, ღვინოს მინიჭებული აქვს ყველაზე მაღალი DOCG კატეგორია და წარმოადგენს ყველაზე პოპულარულ ტოსკანურ თეთრ ღვინოს.[10][11]

ღირშესანიშნაობები

რედაქტირება
სან-ჯიმინიანოს ისტორიული ცენტრი*
იუნესკოს მსოფლიო
მემკვიდრეობის ძეგლი
 
ქვეყანა   იტალია
ტიპი კულტურული
კრიტერიუმები i, iii, iv
სია [1]
რეგიონი** ევროპა
კოორდინატები 43°28′00″ ჩ. გ. 11°03′00″ ა. გ. / 43.46667° ჩ. გ. 11.05000° ა. გ. / 43.46667; 11.05000
გაწევრიანების ისტორია
გაწევრიანება 1990  (მე-14 სესია)
ნომერი 550
* იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში.
** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი.
  მსოფლიო მემკვიდრეობა UNESCO, ობიექტი № 550
ინგლ. • რუს. • ფრ.

სან-ჯიმინიანოს არქიტექტურულ ღირშესანიშნაობებს შორის უმთავრესი ადგილი უკავია შუა საუკუნეების თოთხმეტ კოშკს, ისინი XI–XIII საუკუნეებში ქალაქის ყველაზე ცნობილი და დაწინაურებული ოჯახების მიერ აშენდა, რომელთაც, როგორც მიიჩნევენ ამით თავიანთი სოციალური მდგომარეობის ხაზგასმა სურდათ. სხვადასხვა წყაროს თანახმად, სულ 70-დან 76-მდე კოშკი აშენდა, თუმცა დღემდე მხოლოდ რამდენიმე მათგანი შემორჩა. მათ შორის კუნიანეზისა და პესჩიოლინის სახლები, ასევე ასიმეტრიული ფასადის მქონე ფრანჩეზი-ჩეკარელის სასახლე და სხვ. იტალიის სხვა ქალაქებში კოშკების უმეტესობა ომების, კატასტროფებისა და ურბანული განახლების შედეგად განდგურდა, სან-ჯიმინიანომ მოახერხა თოთხმეტი სხვადასხვა სიმაღლის კოშკის შენარჩუნება, რომელთაგან ზოგიერთი „ცათამბჯენის“ სიმაღლე 50-მეტრზე მეტსაც აღწევს.[12]

  • Campanile della Collegiata
  • Torri degli Ardinghelli
  • Torre dei Becci
  • Torre Campatelli
  • Torre Chigi (1280)
  • Torre dei Cugnanesi
  • Torre del Diavolo
  • Torre Ficherelli or Ficarelli
  • Torre Grossa (1311),[13] 54 მ[14]
  • Torre di Palazzo Pellari
  • Casa-torre Pesciolini
  • Torre Pettini
  • Torre Rognosa, 51 მ
  • Torri dei Salvucci

დემოგრაფიული ევოლუცია

რედაქტირება
სან-ჯიმინიანოს დემოგრაფიული ევოლუციის გრაფიკული გამოსახულება (1861–2011)[15]

დაძმობილებული ქალაქები

რედაქტირება

პანორამული ხედი

რედაქტირება
 
სან-ჯიმინიანოს პანორამა და მიმდებარე ლანდშაფტი
 
აღმოსავლეთის ხედი ტორე გროსიდან, სან-ჯიმინიანო

გალერეა

რედაქტირება

წყაროები

რედაქტირება
  • AA. VV., Medieval Churches of the Val d'Elsa. The territories of the Via Francigena between Siena and San Gimignano, Empoli, dell'Acero Publishers, 1996. ISBN 88-86975-08-2
  • Vantaggi, Rosella (1979). San Gimignano: Town of the Fine Towers. Plurigraf. 
  • von der Haegen, Anne Mueller; Strasser, Ruth (2001) Art and Architecture of Tuscany. Kőnemann. ISBN 3-8290-2652-8. 

ბიბლიოგრაფია

რედაქტირება
  • V. Bartoloni, G. Borghini, A. Mennucci, San Gimignano. Contributi per una nuova storia, Arti Grafiche Nencini, Certaldo 2003.
  • R. Cardini, A. Padoa Rizzo, M. Regoliosi, Benozzo Gozzoli. Le Storie di Sant'Agostino a Sant'Agostino a San Gimignano, Bulzoni Editore, Roma 2001.
  • Giovanni Vincenzo Coppi, Annali, memorie ed huomini illustri di San Gimignano, Bindi, Firenze 1695 (ციფრული)
  • G. Coppini, San Gimignano. Sogno del Medioevo, Edizioni il Furetto, San Gimignano 2000.
  • R. Donati, San Gimignano. Città dalle belle torri, dizioni Plurigraf, Narni 1975.
  • Luigi Pecori, Storia della terra di San Gimignano, a cura di Valerio Bartoloni, Arti Grafiche Nencini, Certaldo 2006 (rist. anastatica dell'edizione del 1853).
  • R. Razzi, Il Santuario della Madonna di Pancole in San Gimignano. La storia e l'immagine, Nencini editore, Poggibonsi 2002.
  • R. Razzi, Via delle Romite in San Gimignano, uno spedale, un convento,Lalli Editore, Colle val d'Elsa, 2005.
  • R. Razzi, Gli enti ecclesiastici e assistenziali a San Gimignano, Le proprietà fondiarie dal sec. XVI alla dissoluzione dei patrimoni ,La Tipografica, Poggibonsi, 2007.
  • J. Vichi Imberciadori, P. Torriti, La Collegiata di San Gimignano e il suo Museo d'Arte Sacra, Sa GEP Editrice, Genova 1991.
  • Fiammetta Giovetti, La costruzione del volto medievale di San Gimignano dal 1864 al 1940, Lalli Editore, Poggibonsi 2006.
  • Tamara Migliorini, Che sia riportato nell'antico suo lustro. Storia e analisi per il restauro della cappella di Santa Fina nella Collegiata di San Gimignano, Lalli Editore, Poggibonsi 2008.
  • Enrico Fiumi, Storia economica e sociale di San Gimignano, Olschki, Firenze 1963.
  • Enrico Fiumi, Volterra e San Gimignano nel medioevo, raccolta di studi a cura di G. Pinto, Cooperativa Nuovi Quaderni, San Gimignano 1983.
  • Fabio Gabbrielli, Antonello Mennucci, La collegiata di San Gimignano, L'architettura, i cicli pittorici murali e i loro restauri, Siena 2009.
  • R. Razzi, Le chiese dei frati Minori di San Gimignano, Nencini editore, Poggibonsi, 2009.
  • R.Razzi, Scritti sangimignanesi, Nencini editore, Poggibonsi, 2012.
  • R. Razzi, La badia di Adelmo e i Camaldolesi nell'alta Valdelsa (secoli XIII-XV); i rapporti con San Gimignano, in Badia Elmi, storia e arte di un monastero valdelsano tra Medioevo ed età Moderna (a cura di F. Salvestrini), Nuova Immagine Siena, Nencini, Poggibonsi, 2013.
  • R. Razzi, Sant'Agostino di San Gimignano, le secolari vicende, Progetto Lavoro, onlus, Poggibonsi, 2014.
  • R. Razzi, Impatto delle riforme leopoldine su San Gimignano, in Seminario di Studi ,2015, La Riforma religiosa e Pietro Leopoldo, CISRECO, San Gimignano.
  • Marco Lisi, La Vernaccia: un viaggio attraverso i documenti dal XIII al XIX secolo
  • R. Razzi, Notizie sulle mura di San Gimignano e sul dimenticato Antiporto di S. Matteo, 2016.
  • R. Razzi, Santa Caterina e Vergine Maria, monasteri benedettini in San Gimignano, 2016.
  • R. Razzi, La Cortona e la veste di S. Fina,... 2016.
  • R. Razzi, San Gimignano e la dominazione Napoleonica, in Seminario di Studi, 2016, L'eredità leopoldina e le origini della Toscana contemporanea, CISRECO, San Gimignano.
  • R. Razzi, San Lorenzo in Ponte in San Gimignano, e l'oratorio della Madonna del Prato, 2017.

იხილეთ აგრეთვე

რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
ლექსიკონები და ენციკლოპედიები
 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია · კატალანური დიდი ენციკლოპედია · დიდი ნორვეგიული ენციკლოპედია · დიდი რუსული ენციკლოპედია დაარქივებული 2021-09-29 საიტზე Wayback Machine. · ენციკლოპედია ბრიტანიკა

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ Popolazione Residente al 1° Gennaio 2018. demo.istat.it. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-06-30. ციტირების თარიღი: 2021-09-29.
  2. ↑ Historic Centre of San Gimignano. whc.unesco.org. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  3. ↑ San Gimignano, Tuscany: the UNESCO ‘city of towers’ you will love. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  4. ↑ Tim Jepson, Jonathan Buckley, Mark Ellingham. Rough guide to Tuscany & Umbria, გვ. 400–402. ISBN 1-843-53055-4. 
  5. ↑ Fina da San Gimignano, al secolo Fina Ciardi (San Gimignano, 1238 – San Gimignano, 12 marzo 1253), è venerata come santa dalla Chiesa cattolica.
  6. ↑ Фина (Серафима), святая. catholic.ru. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  7. ↑ სან-ჯიმინიანოს უზარმაზარი კოშკები. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  8. ↑ John Moretti. Frommer's Florence, Tuscany & Umbria. Wiley Publishing, Inc., გვ. 229—231. ISBN 978-0-470-52804-4. 
  9. ↑ Ole Jørgen Benedictow (2006). The Black Death, 1346-1353: the complete history, გვ. 296. ISBN 0-85115-943-5. 
  10. ↑ Wine, Rebecca. Vernaccia di San Gimignano DOCG. Tuscany Wine. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  11. ↑ Vernaccia di San Gimignano. See Tuscany. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  12. ↑ Пистоя; Сан-Джиминьяно — город башен. Архимандрит Августин (Никитин). Опубликовано в журнале Нева, номер 4, 2011. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  13. ↑ Lafferty, Samantha (1 დეკემბერი, 2011). Turkey Travel Adventures. Hunter Publishing, Inc, გვ. 203. ISBN 9781588436856. 
  14. ↑ DK Travel (2 მაისი, 2016). Family Guide Italy. Dorling Kindersley Ltd, გვ. 200. ISBN 9780241278383. 
  15. ↑ Statistiche I.Stat. Istituto nazionale di statistica. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  16. ↑ Mcpherson, Don (3 ნოემბერი, 2006). Ah! Tuscany: The Enlightenment of an Expatriate. Ah! Tuscany, გვ. 93. ISBN 9781598007671. 
  17. ↑ Грузинский курорт Местиа и итальянский Сан-Джиминьяно станут побратимами. Newsgeorgia.ru. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
  18. ↑ მესტიის იტალიელი ძმობილი: რამდენიმე საათი სან-ჯიმინიანოში. ლაშა გოდუაძე. ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2021
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=სან-ჯიმინიანო&oldid=4625787“-დან