საზოგადოებრივი კონტრაქტი (სომხეთი)
საზოგადოებრივი კონტრაქტი (სომხ. Քաղաքացիական պայմանագիր, კაღაკაციაკან პაიმანაგირ, ՔՊ, ხშირად შემოკლებულია როგორც Քաղպայմանագիր, კაღპაიმანაგირ; ზოგჯერ მოიხსენიება როგორც სამოქალაქო ხელშეკრულება) — პოლიტიკური პარტია სომხეთში, რომელიც დაარსდა 2013 წლის 24 ივლისს, როგორც არასამთავრობო ორგანიზაცია. მისი მმართველი საბჭო შეიქმნა 2013 წლის 9 დეკემბერს. 2015 წლის 30 მაისს იგი გახდა პოლიტიკური პარტია. სამოქალაქო ხელშეკრულება მონაწილეობდა 2017 წლის სომხეთის საპარლამენტო არჩევნებსა და 2017 წლის ერევნის საკრებულოს არჩევნებში, როგორც გამოსავალი ალიანსი. 2018 წლის სომხეთის ხავერდოვანი რევოლუციის შემდეგ, რომელსაც ნიკოლ ფაშინიანი ხელმძღვანელობდა, ახალი პოლიტიკური ალიანსის სახელი გახდა ცნობილი, სახელწოდებით „ჩემი ნაბიჯი ალიანსი“. 2018 წლის სომხეთის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ, ალიანსმა მოიპოვა საპარლამენტო უმრავლესობა სომხეთის ეროვნულ კრებაში.
| საზოგადოებრივი კონტრაქტი | |
|---|---|
| სომხ. Քաղաքացիական պայմանագիր | |
_logo.png){kind=logo} | |
| ხელმძღვანელობა | |
| ლიდერი | ნიკოლ ფაშინიანი |
| ისტორია | |
| დაფუძნდა |
9 დეკემბერი, 2013 (როგორც არასამთავრობო ორგანიზაცია) 30 მაისი, 2015 (როგორც პოლიტიკური პარტია) |
| პოზიციები | |
| იდეოლოგია |
ლიბერალიზმი რეფორმიზმი პოპულიზმი |
| პოლიტიკური პოზიცია | ცენტრიზმი |
| წარმომადგენლობითობა | |
| ეროვნული კრება |
71 / 107 |
| ერევნის საკრებულო |
24 / 65 |
| ფერები | |
| შტაბ-ბინა | ერევანი, სომხეთი |
| https://civilcontract.am/ | |
იდეოლოგია რედაქტირება
სამოქალაქო ხელშეკრულების პარტიას არ აქვს გარკვეული იდეოლოგია. მისი ლიდერი, ნიკოლ ფაშინიანი ამბობს: „პოლიტიკურ იდეოლოგიებს შორის აღარ არსებობს მკაფიო ხაზები. XXI საუკუნეში ეს ხაზები გაქრა. ჩემთვის მისაღები არ არის, რომ ჩვენს პარტიას „ლიბერალური“, „ცენტრისტი“ ან „სოციალ-დემოკრატი“ ვუწოდო, რადგან ჩვენ მრავალი მიზანი გვაქვს მისაღწევი“. [1]
მიზნები რედაქტირება
20 წლის განმავლობაში სომხეთის მოსახლეობის გაორმაგება, ყველა მოქალაქის, ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების უზრუნველყოფა, კორუფციის ყველა ფორმის აღმოფხვრა, ეკონომიკის შემდგომი გაძლიერება და განვითარება, ასევე გარემოზე ზრუნვა, ნიკოლ ფაშინიანის პარტიის მთავარ მიზნებს წარმოადგენს.[2]
ისტორია რედაქტირება
სამოქალაქო კონტრაქტი საზოგადოებაში პირველად 2013 წლის 23 იანვარს გამოჩნდა, როდესაც დეპუტატმა ნიკოლ ფაშინიანმა ოპოზიციური ბლოკიდან გაზეთ The Armenian Times-ში გამოაქვეყნა ახალი პოლიტიკური პროცესის დამყარების პროექტი.[3] რამდენიმე თვის შემდეგ, ხელშეკრულების ტექსტი ფართოდ განიხილებოდა სომხეთის პოლიტიკურ ფორუმებში. გამოქვეყნდა ხელშეკრულების განახლებული ვერსია და იმავე წლის 24 ივლისს გამოცხადდა ახალი პოლიტიკური გაერთიანება სამოქალაქო ხელშეკრულება.
ფინანსები რედაქტირება
სამოქალაქო ხელშეკრულების ფონდი შეიქმნა იმის უზრუნველსაყოფად, რომ პარტიის დაფინანსება შეესაბამებოდეს სომხეთის კანონმდებლობას და მისი საქმიანობა დემოკრატიულად იყოს ორგანიზებული. სახსრების შეწირული თანხა ინახება ფონდის ანგარიშზე და სარდაფში. ბუღალტრული აღრიცხვა ტარდება სამეურვეო საბჭოს მეთვალყურეობის ქვეშ, რომელიც არ არის მმართველი საბჭოსგან დამოუკიდებელი და აკონტროლებს ფონდის ხარჯებს. პარტიის კონტრაქტის თანახმად, „მოქალაქეებს, რომლებსაც ხელშეკრულებაში ფული ან ქონება აქვთ შემოწირული, უფლება აქვთ მოითხოვონ ინფორმაცია ხარჯვის შესახებ და მათი მოთხოვნები უნდა დაკმაყოფილდეს სამ დღეში“.
ხავერდოვანი რევოლუცია რედაქტირება
2018 წლის 31 მარტს სამოქალაქო კონტრაქტის ლიდერმა ნიკოლ ფაშინიანმა და მისმა მომხრეებმა დაიწყეს 200 კილომეტრიანი ლაშქრობა გიუმრიდან (სომხეთის სიდიდით მეორე ქალაქი) დედაქალაქ ერევანამდე, რათა პრემიერ სერჟ სარქისიანს არ შეენარჩუნებინა ძალაუფლება.[4] 17 აპრილს, ნიკოლ ფაშინიანმა გამოაცხადა ეროვნული, არაძალადობრივი „ხავერდოვანი რევოლუციის“ დაწყება. 22 აპრილს, სარქისიანთან ხანმოკლე შეხვედრიდან რამდენიმე საათში, ფაშინიანი დააპატიმრეს 250-მდე სხვა მომიტინგეთან ერთად. [5] მასობრივი გაფიცვების შემდეგ და 300 000-ზე მეტი დემონსტრანტის (მათ შორის ჯარისკაცებისა და საზოგადოებრივი კონტრაქტის წევრების ჩათვლით) მიერ ქუჩების გადაკეტვის შედეგად, სარქისიანმა თანამდებობის დატოვების გადაწყვეტილება მიიღო და პოსტი 23 აპრილს ოფიციალურად დატოვა. მოგვიანებით მან განაცხადა: „ნიკოლ ფაშინიანი მართალი იყო. მე ვცდებოდი. ქუჩის მოძრაობა ეწინააღმდეგება ჩემს ოფისს. მე ვასრულებ თქვენს მოთხოვნებს“.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Edwards, Maxim. "Armenia's Revolution Will Not be Monopolized". Foreign Policy. Retrieved May 13, 2019.
- ↑ "Project დაარქივებული 2019-06-17 საიტზე Wayback Machine. ". Retrieved January 7, 2020.
- ↑ Harutyunyan, Tatev (January 30, 2013). "Can Nikol Pashinyan's Civic Contract Change Anything?". Aravot Daily. Retrieved April 27, 2018.
- ↑ "Thousands Rally Against Armenian Leader in Yerevan". April 14, 2018.
- ↑ "Armenian PM resigns; here's what led to the surprise move"[მკვდარი ბმული]. The Washington Post. April 23, 2018.