რაფიკა მუსაევა

რაფიკა მუსაევა (ტაჯ. Рафиқа Мусоева, დ. 9 აპრილი, 1953, ლენინაბადი ) — ტაჯიკი მეცნიერი და სახელმწიფო მოღვაწე. ტაჯიკეთის შრომის მინისტრი. პირველი ტაჯიკი ქალი, რომელმაც მიიღო დოქტორის ხარისხი ტექნიკურ მეცნიერებებში.

ბიოგრაფია

რაფიკა მუსაევამ 1970 წელს დაამთავრა დუშანბეს №21 საშუალო სკოლა. ხუთი წლის შემდეგ მან წარჩინებით დაამთავრა ტაჯიკეთის პოლიტექნიკური ინსტიტუტი ელექტროინჟინერიის სპეციალობით. 1980 წლის თებერვალში, 26 წლის ასაკში, მან სადოქტორო დისერტაცია დაიცვა მოსკოვის სამოქალაქო ავიაციის ინჟინრების ინსტიტუტის სპეციალიზებულ საბჭოში და გახდა პირველი ტაჯიკი ქალი, რომელმაც მიიღო დოქტორის ხარისხი ტექნიკურ მეცნიერებებში. მუშაობდა ავტომატიზაციისა და კომპიუტერული მეცნიერების განყოფილებაში და პარალელურად ტაჯიკეთის პოლიტექნიკური ინსტიტუტის კომსომოლის კომიტეტის მდივანად.

1981 წელს იგი გადაიყვანეს სახელმწიფო სამსახურში, სადაც მუშაობდა ტაჯიკეთის სსრ კომსომოლის ცენტრალური კომიტეტის მდივნად. 1986 წლიდან სამი წლის განმავლობაში მუშაობდა ტაჯიკეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის აპარატში. 1989 წლის აგვისტოში იგი აირჩიეს ტაჯიკეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური საოლქო კომიტეტის პირველ მდივნად ქალაქ დუშანბეში (ახლანდელი ფირდავსის რაიონი). 1990 წლის თებერვლიდან 1995 წლამდე, იგი იყო მე-12 მოწვევის ტაჯიკეთის რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი. 1992 წლის ნოემბერში, ტაჯიკეთის რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს მე-16 სესიაზე, იგი აირჩიეს სახელმწიფო სამშენებლო კომიტეტის თავმჯდომარედ, ტაჯიკეთის რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის წევრად და ერთადერთი ქალი იყო მის შემადგენლობაში. მუსაევა იყო საკონსტიტუციო კომისიის და დამოუკიდებელი ტაჯიკეთის ახალი კონსტიტუციის შემუშავების სამუშაო ჯგუფის წევრი. მისმა აქტიურმა და პრინციპულმა პოზიციამ საშუალება მისცა, სხვა მნიშვნელოვან საკითხებთან ერთად, კონსტიტუციაში შეტანილიყო მთელი რიგი სამართლებრივი ნორმები ქალების, ბავშვებისა და ოჯახების უფლებებისა და თავისუფლებების დასაცავად. 1995 წელს იგი აირჩიეს ტაჯიკეთის რესპუბლიკის პირველი მოწვევის პარლამენტის დეპუტატად, რომლის პირველ სესიაზე იგი აირჩიეს ქვეყნის პარლამენტის სახელმწიფო სამშენებლო კომიტეტის თავმჯდომარედ. 1998 წელს მან წარჩინებით დაამთავრა რუსეთის საჯარო სამსახურის აკადემია იურისპრუდენციის ხარისხით, მიიღო კვალიფიკაცია „იურისტი სპეციალისტი სახელმწიფო სამშენებლო და სამართალში“.

2000 წლის იანვარში ტაჯიკეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტის ბრძანებულებით დაინიშნა შრომისა და დასაქმების მინისტრად, ხოლო 2001 წლის იანვრიდან — ტაჯიკეთის რესპუბლიკის მოსახლეობის შრომისა და სოციალური დაცვის მინისტრად.

2005 წლიდან დღემდე მუსაევა ხელმძღვანელობს საზოგადოებრივ ორგანიზაციას „ტაჯიკეთის ენერგეტიკის მუშაკთა ასოციაცია“. 2012 წლის მაისიდან 2015 წლის ნოემბრამდე იგი სახელმწიფო დაწესებულება „დუშანბე პლაზას“ დირექტორი, ხოლო 2011 წლის დეკემბრიდან იგი ასევე ხელმძღვანელობდა ახლად შექმნილ საზოგადოებრივ ორგანიზაციას „ქალთა მშვიდობის კორპუსი“. მას გამოქვეყნებული აქვს არაერთი სამეცნიერო სტატია და ნაშრომა, 4 სამეცნიერო და ტექნიკური მონოგრაფია, მონაწილეობდა რამდენიმე ანალიტიკური მოხსენებისა და მიმოხილვის მომზადებაში.

მუსაევა დაჯილდოვებულია სხვადასხვა სახელმწიფო ჯილდოებით. როგორიცაა: მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების დამსახურებული მოღვაწე (1994), ასევე დაჯილდოვებულია „დუსტის“ ორდენით (1999), მიღებული აქვს მედალი „თათარსტანის რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს მე-12 სესიის 15 წელი“ (2007), ასევე მედალი — „თათარსტანის რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის 20 წელი“ (2011) და მედალი „თათარსტანის რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის 30 წელი“ (2021).