პასტუხოვის სურო
პასტუხოვის სურო (ლათ. Hedera pastuchowii) — მრავალწლოვანი, ხისებრი მცენარე არალიისებრთა ოჯახისა. იშვიათი სახეობაა. შემცირებულია რაოდენობაში, რის გამოც შეტანილია საქართველოს „წითელ წიგნებში“.
| პასტუხოვის სურო | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||||
| Hedera pastuchovii Woronow (1932) | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
წარმოადგენს მაღალ წვეტიან ბუჩქნარს, რომელიც განფენილია მიწაზე ან ემაგრება ხეების ღეროს ფესვების მეშვეობით. ყლორტი ღია ყავისფერია, იშვიათი ბეწვით. ფოთლები წვრილია, ღია მომწვანო, რომელთა სიგრძეა 10 სმ, ხოლო სიგანე 6 სმ. ნაყოფი მოშავოა (დიამეტრი 6-10 სმ). მიწაზე გართხმული ყლორტების ფოთლები მომრგვალოკვერცხისებრია, მთლიანი ან დანაკვთული, მხოხავი ყლორტებისა — მოგრძოკვერცხისებრნი. ყვავილედი სწორად მდგომი ქოლგაა. გვირგვინი პატარაა და მწვანე ფერის. ყვავის აგვისტო-ოქტომბერში, ნაყოფმსხმოიარობს დეკემბერ-მარტში.[1]
იზრდება ფოთლოვან ტყეებში. პასტუხოვის სურო გავრცელებულია აღმოსავლეთ ამიერკავკასიაში, კერძოდ აზერბაიჯანსა და აღმოსავლეთ საქართველოში. გვხვდება აგრეთვე ბაღდათის მუნიციპალიტეტში. გავრცელებულია ასევე დაღესტანში და ირანის ჩრდილოეთით. იზრდება დაბლობიდან მთის შუა სარტყლამდე – ტყეებში, ბუჩქნარებში. საკმაოდ იშვიათი მცენარეა.[1]
საქართველოში პასტუხოვის სურო რეგისტრირებულია ლაგოდეხის სახელმწიფო ნაკრძალში,[2] ბაწარის სახელმწიფო ნაკრძალში[3] და აჯამეთის აღკვეთილში.[4] კარგი თაფლოვანი მცენარეა.[5]
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 სუხიტაშვილი კახაბერ, საქართველოს ყვავილოვანი მცენარეები, თბ.: კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ქსელი, 2018. — გვ. 56.
- ↑ სტატია ლაგოდეხის ნაკრძალი, ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 98-99.
- ↑ ბაწარა-ბაბანეულის ნაკრძალი და ილტოს აღკვეთილი[მკვდარი ბმული]
- ↑ აჯამეთის აღკვეთილი[მკვდარი ბმული]
- ↑ სტატია სურო, ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985. — გვ. 612-613.