მტრედისნაირნი
მტრედისნაირნი (ლათ. Columbiformes) — ფრინველთა რიგი. ტანად პატარა (გვრიტი, მასა 30 გრამი), საშუალო (უმეტესად) და დიდი (გვირგვინოსანი მტრედი), მასა 3 კგ, სხეულის სიგრძე 80 სმ-მდე) ფრინველებია. მტრედისნაირნი ფართოდ არიან გავრცელებული ზომიერ და ტროპიკულ სარტყელებში. მოიცავს 1 (ან 2) ოჯახის (მტრედისებრნი და დრონტისებრნი, მაგრამ ამ უკანასკნელის სტატუსი საკამათოა; უმთავრესად ითვლება ქვეოჯახად) 44 გვარის 300-მდე სახეობას,[1] რომელთაგან 6 ამომწყდარია. საქართველოში 4 სახეობაა: გარეული მტრედი (ლათ. Columba livia), გვიძინი (ლათ. Columba oenas), ქედანი (ლათ. Columba palumbus) და გვრიტი (ლათ. Streptopelia turtur).
| მტრედისნაირნი | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 ხალებიანი მტრედი (Streptopelia chinensis) | ||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ლათინური სახელი | ||||||||||||
| Columbiformes (Latham, 1790) | ||||||||||||
| ||||||||||||
მტრედისნაირნი დღის, უმთავრესად მეხური (იშვიათად ნიადაგური) ფრინველებია. ბინადრობენ ფოთლოვან, უფრო იშვიათად წიწვოვან ტყეებში, მთებში, ღია და კულტურულ (ანთროპომორფულ) ლანდშაფტში. მონოგამებია. ახასიათებს წელიწადში 2 (იშვიათად 4-5) კვერცხდება. დედალი დებს 1-2 კვერცხს. ინკუბაცია გრძელდება 14-30 დღე-ღამე. დედალი კვებავს მართვებს ჩიცახვის ეპითელიუმის თეთრი გამონაყოფით, ე.წ. „ჩიტის რძით“. იკვებებიან მცენარეული საკვებით, მოლუსკების ნიჟარებით. მრავალი სახეობა სპორტული ნადირობის ობიექტია. საჭიროებენ წყალს.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, თბ., 1984. — გვ. 187.