მარიო ვარგას ლიოსა

მარიო ვარგას ლიოსას შესახებ

ხორხე მარიო ვარგას ლიოსა (ესპ. Jorge Mario Pedro Vargas Llosa; დ. 28 მარტი, 1936) — პერუელი მწერალი, პოლიტიკოსი, ჟურნალისტი, ესეისტი და 2010 წელს ნობელის პრემიის ლაურეატი. ლიოსა ამჟამად პრინსტონის უნივერსიტეტში მიწვეული პროფესორია. მარიო ვარგას ლიოსა ლათინური ამერიკის ერთ-ერთი ყველაზე გამოჩენილი რომანისტი და ესეისტია. ზოგიერთ კრიტიკოსის აზრით, მან ლათინოამერიკელთაგან ყველაზე დიდი გავლენა მოახდინა საერთაშორისო საზოგადოებრიობაზე. 2010 წელს ნობელის პრემია „სიძლიერის სტრუქტურის მისეული შედგენისა და ინდივიდუალური წინააღმდეგობის, ამბოხისა და გამარჯვების მკვეთრი სურათებისთვის“ მიანიჭეს.

მარიო ვარგას ლიოსა
ესპ. Mario Vargas Llosa
დაბადების თარიღი 28 მარტი, 1936(1936-03-28)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] (88 წლის)
დაბადების ადგილი არეკიპა, პერუ
საქმიანობა რომანისტი, დრამატურგი, პოლიტიკოსი, ჟურნალისტი, ესეისტი, ლიტერატურული კრიტიკოსი, უნივერსიტეტის პროფესორი, პროზაიკოსი, დრამატურგი, ფილოსოფოსი, პუბლიცისტი, მწერალი[7] [9] [10] და კინორეჟისორი[11]
ენა ესპანური ენა
მოქალაქეობა  ესპანეთი
 პერუ
 დომინიკელთა რესპუბლიკა[12]
ალმა-მატერი სან-მარკოსის ეროვნული უნივერსიტეტი, მადრიდის კომპლუტენსეს უნივერსიტეტი, ლეონსიო პრადოს სამხედრო აკადემია, Colegio La Salle და Q5777167?
Magnum opus The Time of the Hero, The Green House და Conversation in The Cathedral
ჯილდოები ნობელის პრემია ლიტერატურაში[13] [14] , რომულო გალიეგოსის პრემია, ასტურიის პრინცის ლიტერატურული პრემია, გრინცანე კავურის პრემია, პლანეტის პრემია[9] , რენის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[15] [16] , მიგელ დე სერვანტესის პრემია, იერუსალიმის პრემია, გერმანიის წიგნის ვაჭრობის მშვიდობის პრემია[17] , მარიანო დე კავიას პრემია, მენენდეს პელაიოს საერთაშორისო პრემია, Ortega y Gasset Awards[18] , Grand Cross, Special Class of the Order of the Sun of Peru, ირვინგ კრისტოლის პრემია[19] , ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[20] , მარია მურს კაბოს პრემია, honorary doctor of the University of Alicante, ჩინო დელ დუკას პრემია[21] , კარლოს ფუენტესის პრემია, კონგრესის ბიბლიოთეკის ცოცხალი ლეგენდა[22] , საპატიო ლეგიონის ორდენის კავალერი, ხელოვნებისა და ლიტერატურის ორდენის კომანდორი[23] , Order of Christopher Columbus, Orden de la Independencia Cultural Rubén Darío[24] , ავსტრიის საპატიო ნიშანი „მეცნიერებისა და ხელოვნებისთვის“, Commander of the Order of the Aztec Eagle, Caonabo de Oro Award[24] , Freedom Prize, სან-მარკოსის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, honorary doctorate of the University of Valladolid[25] , gold Medal of the Community of Madrid[26] , ბორდო III-ის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[27] , გრანადის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[28] , Viareggio-Versilia International Prize[29] , ლას-პალმას-დე-გრან-კანარიის საპატიო დოქტორი[30] , honorary doctorate of the University of Murcia[31] , Premio Biblioteca Breve, Castilian Narrative Critic Award, ფორმენტორის პრემია, Castilian Narrative Critic Award, National Culture Award, Scanno Prize, Q130553017?, წიგნების კრიტიკოსთა წრის ეროვნული პრემია, doctor honoris causa from the University of Pau[32] [33] , Q126416240?[34] , honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University[35] [35] , Premio Ceppo Pistoia, Q9052823?[36] , ალფონსო რეიესის საერთაშორისო პრემია[10] , სენტ-ლუისის ლიტერატურული პრემია, Q17651535?, honorary doctorate of the University of Reims[37] [38] , Don Quijote Journalism Prize[39] , honorary doctorate of the University of Burgos[40] , Pablo Neruda Order of Artistic and Cultural Merit[41] , honorary doctor of the University of Miami[42] , Grand Cross of the Order of Boyacá[43] , prix André-Malraux du roman engagé[44] , honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru, Order of Vasco Núñez de Balboa, ოქსფორდის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, Orden al Mérito Docente y Cultural Gabriela Mistral, honorary doctor of the Katholieke Universiteit Leuven, honorary doctor from the NOVA University Lisbon, მექსიკის ნაციონალური ავტონომიური უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი და National Book Critics Circle Award in Criticism
მეუღლე ხულია ურკიდი და Patricia Llosa Urquidi
პარტნიორ(ებ)ი ისაბელ პრეისლერი[45]
შვილ(ებ)ი ალვარო ვარგას ლიოსა და მორგანა ვარგას ლიოსა
ნათესავ(ებ)ი Luis Llosa
ხელმოწერა
საიტი mvargasllosa.com

სწორედ მან, 1990 წელს, მექსიკის ტელევიზიის ეთერით განაცხადა, რომ „მექსიკაში აბსოლუტური დიქტატურაა“. ეს განცხადება მომდევნო ათწლეულში ფრთოსან ფრაზად იქცა და მსოფლიო შემოიარა.

ბიოგრაფია

რედაქტირება

მარიო ვარგას ლიოსა 1936 წლის 28 მარტს, საშუალოშემოსავლიან ოჯახში დაიბადა პერუს პროვინცია არეკიპაში. ის ერთადერთი შვილია ერნესტო ვარგას მალდონადოსა და დორა ლუისა ურეტას ოჯახში (დორა ავტობუსის მძღოლად მუშაობდა. ის კრეოლური ოჯახიდან იყო). ოჯახი მომავალი მწერლის დაბადებამდე რამდენიმე თვით ადრე დაინგრა. მარიოს დაბადებიდან მოკლე ხანში მამამისმა განაცხადა, რომ გერმანელ ქალთან ჰქონდა ურთიერთობა. შედეგად, მარიოს ორი ნახევარძმა - ენრიკე და ერნესტო - ჰყავს.

ბიბლიოგრაფია

რედაქტირება

რომანები

რედაქტირება
  • ქალაქი და ძაღლები (1963)
  • საუბარი კათედრალში (1969)
  • დეიდა ხულია (1977)
  • ბოლო ჟამის ომი (1981)
  • ვაცის ნადიმი (2000)
  • ცუდი გოგოს ოინები (2006)
  • ხუთი კუთხე (2016)

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Armas Marcelo, J. J. (2002), Vargas Llosa, el vicio de escribir, Madrid: Alfaguara, ISBN 84-204-4286-0
  • Boland, Roy; Harvey, Sally (1988), Mario Vargas Llosa: From Pantaleón y las visitadoras to Elogio de la madrastra, Auckland: Antipodas, the Journal of Hispanic Studies of the University of Auckland / VOX/AHS, ISBN 0-9597858-1-7
  • Booker, M. Keith (1994), Vargas Llosa Among the Postmodernists, Gainesville, FL: University Press of Florida, ISBN 0-8130-1248-1
  • Campos, Jorge; Oviedo, Jose Miguel (1981), Vargas Llosa y su Guerra del fin del mundo, Madrid: Taurus Ediciones, ISBN 84-306-2131-8

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. Deutsche Nationalbibliothek Record #118803964 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. SNAC — 2010.
  3. filmportal.de — 2005.
  4. Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  6. Roglo — 1997. — 10000000 ეგზ.
  7. 7.0 7.1 The Fine Art Archive
  8. Munzinger Personen
  9. 9.0 9.1 Premio Planeta Ganadores
  10. 10.0 10.1 Premio Internacional Alfonso Reyes
  11. Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
  12. https://www.lanacion.com.ar/lifestyle/datos-curiosos-historias-quien-fue-saraza-nid2463015/
  13. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2010/
  14. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  15. https://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000000733028
  16. Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif — 1868. — ISSN 0242-6773
  17. https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1990-1999/mario-vargas-llosa
  18. Concedidos los premios de EL PAÍS de 1999
  19. https://www.aei.org/press/mario-vargas-llosa-to-receive-2005-irving-kristol-award/
  20. https://www.hu-berlin.de/de/ueberblick/menschen/ehrungen/ehrendoktor
  21. http://www.fondation-del-duca.fr/prix-mondial
  22. https://www.loc.gov/about/awards-and-honors/living-legends/mario-vargas-llosa/
  23. https://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438
  24. 24.0 24.1 https://www.cervantes.es/bibliotecas_documentacion_espanol/biografias/berlin_mario_vargas_llosa_premios.htm
  25. http://www.uva.es/export/sites/uva/1.lauva/1.15.doctoreshonoriscausa/index.html
  26. https://www.bocm.es/boletin/CM_Seccion_BOCM/2015/04/24/BOCM-20150424.PDF
  27. http://www.u-bordeaux-montaigne.fr/fr/universite/decouvrir-bordeaux-montaigne/histoire-d-universite.html
  28. http://archivo.ugr.es/pages/trabajosdocumentos/honoriscausa
  29. http://www.premioletterarioviareggiorepaci.it/premi/vincitori/2-Premio%20Internazionale%20Viareggio-Versilia
  30. https://www.ulpgc.es/rectorado/doctores-honoris-causa-ulpgc
  31. https://www.um.es/web/universidad/doctores-honoris-causa/mario-vargas-llosa
  32. https://collections.univ-pau.fr/pub/index.php/Detail/occurrences/22
  33. Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif — 1868. — ISSN 0242-6773
  34. Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif — 1868. — ISSN 0242-6773
  35. 35.0 35.1 http://www.univ-paris3.fr/les-docteurs-honoris-causa-de-la-sorbonne-nouvelle--90298.kjsp
  36. http://elcomercio.pe/espectaculos/684772/noticia-video-vivo-siga-condecoracion-mario-vargas-llosa-palacio-gobierno
  37. https://www.espaces-latinos.org/archives/40484
  38. https://js.livreshebdo.fr/article/hommage-mario-vargas-llosa
  39. https://www.agenciaefe.es/premio-don-quijote-2/
  40. https://www.ubu.es/unidad-de-protocolo/doctorado-honoris-causa-2016-inaki-gabilondo-mario-vargas-llosa
  41. https://www.cooperativa.cl/noticias/cultura/premios/ministerio-de-las-culturas-entrego-orden-al-merito-pablo-neruda-a-mario/2018-05-02/182415.html
  42. https://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html
  43. https://www.larepublica.co/ocio/presidente-duque-da-la-orden-de-boyaca-a-mario-vargas-llosa-2888995
  44. https://actualitte.com/article/103283/prix-litteraires/mario-vargas-llosa-et-krzysztof-pomian-laureats-du-prix-andre-malraux-2021
  45. https://www.hola.com/actualidad/20190403140000/isabel-preysler-mario-vargas-llosa-comienzo-relacion/