მარია ლიალკოვა ( ჩეხ. Marie Ljalková, ნე პეტრუშაკოვა ( ჩეხ. Petrušáková ) , ლასტოვეცკა ( ჩეხ. Lastovecká [1] ; დ. 3 დეკემბერი, 1920 — დ. 7 ნოემბერი, 2011 ) — ჩეხი სნაიპერი, მეორე მსოფლიო ომის მონაწილე. პოლკოვნიკი .

მარია ლიალკოვა
დაბადების თარიღი 3 დეკემბერი, 1920
დაბადების ადგილი გოროდენკა, პოლონეთი
გარდაცვალების თარიღი 7 ნოემბერი, 2011 (90 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბრნო, ჩეხეთი
კუთვნილება

საბჭოთა კავშირის დროშა სსრკ

ჩეხოსლოვაკიის დროშა ჩეხოსლოვაკია
ჯარის სახეობა ქვეითი (სნაიპერი)
სამხედრო სამსახურის წლები 1942–1953
წოდება პოლკოვნიკი
ნაწილი 1-ლი ჩეხოსლოვაკიის ცალკეული ქვეითი ბატალიონი
ბრძოლები/ომები

დიდი სამამულო ომი სოკოლოვოს ბრძოლა ბრძოლა დნეპრისთვის დნეპერ-კარპატების ოპერაცია

აღმოსავლეთ კარპატების ოპერაცია
ჯილდოები

წითელი ვარსკვლავის ორდენი

თეთრი ლომის ორდენი

ბიოგრაფია

რედაქტირება

მარია ლიალკოვა დაიბადა 1920 წლის 3 დეკემბერს პოლონეთის ქალაქ ჰოროდენკაში (ამჟამად ივანო-ფრანკოვსკის რეგიონში ) ვოლინის ჩეხების ოჯახში. 12 წლის ასაკში დაკარგა მშობლები და გოგონა თავისთან დეიდამ წაიყვანა. [2] მოგვიანებით მარია გადავიდა სტანისლავოვში (ახლანდელი ივანო-ფრანკოვსკი ), სადაც სწავლობდა ტექნიკურ სკოლაში. სსრკ-ზე გერმანიის თავდასხმის შემდეგ, იგი ევაკუირებული იქნა ქალაქ ბუზულუკში, რომელიც მდებარეობს ორენბურგის რეგიონში. იქ ჩამოყალიბდა წითელი არმიის 1-ლი ჩეხოსლოვაკიის ცალკეული ქვეითი ბატალიონი. 1942 წლის 1 მარტს, სამედიცინო კურსების და საბაზისო სამხედრო მომზადების შემდეგ, იგი მიიღეს ამ ქვედანაყოფის სამხედრო მოსამსახურეთა რიგებში. მარიამ შემდეგ გაიარა სნაიპერის კურსები. [2]

საომარი ნათლობა მოხდა 1943 წლის მარტში, სოკოლოვოს ბრძოლაში. [1] ამ ბრძოლაში ყინულზე მწოლიარე ლიალკოვამ საკუთარი SVT-40 შაშხანიდან მოკლა ხუთი გერმანელი ჯარისკაცი (მათ შორის ერთი ტყვიამფრქვეველი [3] ). მხოლოდ ღამით ჩეხოსლოვაკიელმა ჯარისკაცებმა იპოვეს იგი გაყინულ მდგომარეობაში. [1] მარია ასევე მონაწილეობდა ბრძოლებში უკრაინის მარცხენა და მარჯვენა სანაპიროების განთავისუფლებისთვის, რომლის დროსაც მან მოკლა მინიმუმ 30 გერმანელი ჯარისკაცი და ოფიცერი. როგორც ჩეხოსლოვაკიის 1-ლი სატანკო ბატალიონის მთავარი მედდა, მონაწილეობდა ბრძოლებში ჩეხოსლოვაკიის განთავისუფლებისთვის . დუკელსკის უღელტეხილის მახლობლად გამართულ ბრძოლებში აღმოსავლეთ კარპატების ოპერაციის დროს (1944 წლის სექტემბერი) საარტილერიო ჭურვის აფეთქებამ ხერხემალი დაუმტვრია და ნახევარ სანტიმეტრის ფრაგმენტი მოხვდა თავში, მაგრამ მარიამ მოახერხა გადარჩენა [1] .

ომის შემდეგ მარია ცოლად გაჰყვა მიხაილ ლიალკოვს [1] მალევე გაემგზავრა ჩეხოსლოვაკიაში, მეორედ გათხოვდა ვაცლავ ლასტოვეცკიზე [2] და გვარი შეიცვალა [1] . პოლკოვნიკი [4] ლიალკოვა მუშაობდა პრაღის [2] და ოლომოუცის [2] სამხედრო ჰოსპიტალებში, შემდეგ ცხოვრობდა ბრნოში. 1960-იანი წლების დასაწყისიდან 1990-იანი წლების ბოლომდე მუშაობდა გიდად ბრნოში, რუსული ენის შესანიშნავი ცოდნის წყალობით [1] გახდა ყველაზე სასურველი გიდი ტურისტებისთვის ყოფილი სსრკ-ს ქვეყნებიდან. [2] .იგი იყო ჩეხოსლოვაკიის ლეგიონერთა საზოგადოების წევრი (მეორე მსოფლიო ომის ვეტერანთა საზოგადოება), მფარველობას უწევდა მრავალ სპორტულ, კულტურულ და სოციალურ ღონისძიებებს სამხრეთ მორავიაში, კითხულობდა ლექციებს სკოლებში, მუშაობდა ბავშვებთან. [1]

დიდ სამამულო ომში გაწეული ღვაწლისთვის დაჯილდოვდა წითელი ვარსკვლავის ორდენით , ასევე დაჯილდოვდა ჩეხოსლოვაკიის სამხედრო ჯვრით. [1] 2010 წლის 28 ოქტომბერს მას მიენიჭა თეთრი ლომის II ხარისხის ორდენი ჩეხეთის რესპუბლიკაში სპეციალური სამსახურისთვის, მიკულას კონჩიცკისთან (მის ახლო მეგობართან) ერთად პირადად ჩეხეთის პრეზიდენტისგან ვაცლავ კლაუსისგან. [1]

მარია გარდაიცვალა 2011 წლის 7 ნოემბერს ბრნოში . მისი გარდაცვალება გამოაცხადა ჩეხეთის ლეგიონერთა საზოგადოების ხელმძღვანელმა მილან რზეპკამ.

ჯილდოები და ტიტულები

რედაქტირება

საბჭოთა სახელმწიფო ჯილდოები:

ჩეხოსლოვაკიის სახელმწიფო ჯილდოები:

  • სამხედრო ჯვარი
  • თეთრი ლომის ორდენი ( ჩეხეთი, 2010 წ. )
  • სოკოლოვის სამახსოვრო მედალი (1948)
  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 Катерина Прокофьева. (10 ноября 2011) Умерла Мария Лялькова-Ластовецка — самый знаменитый чешский снайпер. Радио Прага. ციტირების თარიღი: 2014-07-17.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Каглян Олександр. (7.05.2011) Марія Лялькова — жінка-снайпер із Городенки. Діловий сайт Городенка і Городенківський район. ციტირების თარიღი: 2014-07-17.
  3. Anna Brandejská. (9. listopadu 2011) Zemřela slavná česká válečná snajperka Marie Ljalková-Lastovecká. iDNES.cz. ციტირების თარიღი: 2014-07-17.
  4. Seznam osobností vyznamenaných při příležitosti 28. října 2010. Novinky.cz (28. října 2010). ციტირების თარიღი: 2014-07-17.