კუმე
კუმე, კუმეა,[1] კიმე ან კიმი (ბერძ. Κύμη, ლათ. Cumae, ასევე Cyme) — პირველი ძველბერძნული კოლონია იტალიაში, ტირენიის ზღვის ნაპირზე, კამპანიაში. დააარსეს ძვ. წ. VIII საუკუნეში, ანატოლიის ნახევარკუნძულის ქალაქ კიმედან წასულმა კოლონისტებმა, ან კუნძულ ევბეის მკვიდრებმა. ეტრუსკებზე, რომაელებზე და სხვა იტალიელ ხალხებზე ბერძნული კულტურის გავრცელებისა და გავლენის მთავარი ცენტრი იყო. მისი დაარსებულია რამდენიმე კოლონია: სამხრეთ იტალიაში — დიკეარქია (რომ. პუტეოლი, დღ. პოცუოლი), ნოლა და ნეაპოლი, სიცილიაზე — ზანკლა (მესანა; ახლანდ. მესინა). სირაკუსესთან ერთად ალიანსში ძვ. წ. 474 წელს დაამარცხა ეტრუსკებისა და კართაგენის გაერთიანებული ფლოტი. მნიშვნელოვან აყვავებასა და ძლიერებას მიაღწია ძვ. წ. V საუკუნის დასაწყისში ტირან არისტოდემეს დროს. ამავე საუკუნის ბოლოს დაიპყრეს სამნიტებმა, თუმცა შეინარჩუნა ბერძნული კულტი და ბერძნული კულტურის ტრადიციები. კუმეს სიახლოვეს მდებარეობდა წინასწარმეტყველ სიბილას (კუმეს სიბილა) ცნობილი გამოქვაბული ორაკულით. ძვ. წ. 338 წელს დაიპყრეს რომაელებმა, მოგვიანებით მიიღო რომაული მუნიციპიუმის სტატუსი. მეორე პუნიკური ომის დროს შეინარჩუნა რომისადმი ერთგულება. იმპერიის ეპოქაში პუტეოლის (ახლანდ. პოცუოლი) ნავსადგურის აყვავებასთან ერთად დაკარგა მნიშვნელობა. იმპერატორ ავგუსტუსის დროს ეწოდა კოლონია-იულია-აუგუსტა (Colonia Iulia Augusta). განადგურდა ახ. წ. VI საუკუნეში ბიზანტია-გუთების ომების დროს.[2]
| კუმე | |
|---|---|
| ბერძ. Κύμη | |
 აპოლონის ტაძრის ტერასა | |
  | |
| ქვეყანა |
 იტალია |
| კოორდინატები | 40°50′55″ ჩ. გ. 14°03′13″ ა. გ. / 40.84861° ჩ. გ. 14.05361° ა. გ. |
| ნაწილი | დიდი საბერძნეთისა |
| ისტორია | |
| დაარსების დრო | ძვ. წ. VIII საუკუნე |
| დამაარსებელი | ბერძენი კოლონისტები |
| პერიოდები | არქაიკიდან ადრეულ შუა საუკუნეებამდე |
| მიტოვების დრო | VI საუკუნე |
| კულტურები | ძველბერძნული |
 კუმე ვიკისაწყობში | |
გალერეა
რედაქტირება-
აკროპოლისის კედლები -
ქვედა ქალაქი აკროპოლისიდან -
-
-
იუპიტერის ტაძარი -
.jpg)
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ გელოვანი აკაკი, მითოლოგიური ლექსიკონი, თბ.: „საბჭოთა საქართველო“, 1983. — გვ. 447–448.
- ↑ Кумы // Большая российская энциклопедия. т. 16. — М., 2010. — стр. 335.