ვიკიპედია

ისააკ ბაშევის ზინგერი

ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.

ისააკ ბაშევის ზინგერი ( დ. 21 ნოემბერი, 1902 - გ. 24 ივლისი 1991) — პოლონელ-ამერიკელი მწერალი, რომელიც წერდა იდიშზე. მიენიჭა ნობელის პრემია ლიტერატურაში 1978 წელს. მისი დაბადების სახელის პოლონური ფორმა იყო Icek Hersz Zynger. მან დედის გვარი გამოიყენა საწყის ლიტერატურულ ფსევდონიმად, ისააკ ბაშევისი, რომელიც შემდეგში განავარცო. იგი იყო იდიშის ლიტერატურული მოძრაობის წამყვანი ფიგურა, წერდა და გამოსცემდა მხოლოდ იდიშზე. მას ასევე ორჯერ მიენიჭა აშშ-ს წიგნის ეროვნული ჯილდო საბავშვო ლიტერატურაში, მისი მემუარისთვის (1970) [20] და ერთიც ფანტასტიკისათვის ბუმბულის გვირგვინი და სხვა ისტორიები. (1974). [21]

ისააკ ბაშევის ზინგერი
იდიშ. יצחק זינגער
დაბადების თარიღი 14 ივლისი, 1904(1904-07-14)[1] [2] [3] [4] [5]
დაბადების ადგილი Leoncin[6] ან Radzymin[7]
გარდაცვალების თარიღი 24 ივლისი, 1991(1991-07-24)[5] [3] [8] [9] [9] [10] [11] [12] [13] (87 წლის)
გარდაცვალების ადგილი Surfside ან მაიამი[7]
დასაფლავებულია Cedar Park Cemetery
ფსევდონიმი Bashevis, Warszawski და D. Segal
საქმიანობა მთარგმნელი, რომანისტი, ესპერანტისტი, ავტობიოგრაფი, ჟურნალისტი, საბავშვო მწერალი, მწერალი, სცენარისტი, პროზაიკოსი[12] და Nobel Prize winner[7]
ენა იდიში და ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  აშშ
 პოლონეთი[14] [7]
 რუსეთის იმპერია
Magnum opus The Magician of Lublin და Gimpel the Fool
ჯილდოები ნობელის პრემია ლიტერატურაში[15] [16] , წიგნების ეროვნული პრემია[17] , Itzik Manger Prize, Buber-Rosenzweig-Medal, honorary doctor of Ben-Gurion University, honorary doctor of the University of Miami[18] და წიგნების ეროვნული პრემია[19]
მეუღლე Alma Wassermann
შვილ(ებ)ი Israel Zamir[7]
ხელმოწერა

ცხოვრება

რედაქტირება
 
ისააკი (მარჯვნივ) ძმასთან ისრაელ ჯოშუა სინგერთან (1930-იანი წლები)

ისააკ ბაშევის ზინგერი დაიბადა 1902 წელს ლეონჩინში, ქალაქ ვარშავაში, პოლონეთის სამეფოს დედაქალაქში, რუსეთის იმპერიაში. რამდენიმე წლის შემდეგ, ოჯახი საცხოვრებლად პოლონეთის ახლომდებარე ქალაქ რადზიმინში გადავიდა. მისი დაბადების ზუსტი თარიღი გაურკვეველია, მაგრამ, სავარაუდოდ, ეს იყო 11 ნოემბერი, მსგავსი თარიღისა, რომელიც ზინგერმა მიაწოდა ოფიციალურ ბიოგრაფ პოლ კრეშს, [22] მის მდივანს დვორა თელუშკინს, [23] და რაბინ უილიამ ბერკოვიცს. [24] 1902 წელი შეესაბამება იმ ისტორიულ მოვლენებს, რომლებსაც მისი ძმა ბავშვობის მოგონებებში მოიხსენიებს, მათ შორისაა თეოდორ ჰერცლის გარდაცვალებაც. ხშირად დაბადების თარიღად ციტირებულია 1904 წლის 14 ივლისს, რაც ავტორს აახალგაზრდავებს, თუმცა ისააკმა ეს გაუგებრობა თავიდან აიცილა. [25]

მამამისი რაბინი და მისი დედა, ბაშება, ბილგორაჯის რაბინის ქალიშვილი იყო. მოგვიანებით ზინგერმა დედის სახელი გამოიყენა სამწერლო ფსევდონიმად - „ბაშევის“ (Bathsheba's). მისი ორივე უფროსი და-ძმა, და - ესთერ კრეიტმანი (1891–1954) და ძმა - ისრაელი ჯოშუა ზინგერი (1893–1944) მწერლები გახდნენ. ესთერი პირველი იყო ოჯახიდან, რომელმაც მოთხრობები დაწერა. [26]

ოჯახი გადავიდა რადზიმინის რაბინთა სასამართლოში 1907 წელს, სადაც მისი მამა იეშივა გახდა. 1908 წელს იეშივას შენობის დაწვის შემდეგ, ოჯახი საცხოვრებლად საცხოვრებელ სახლში გადავიდა.

ქუჩა, სადაც ზინგერი გაიზარდა, იყო ვარშავის გაღატაკებული, იდიშზე მოსაუბრე ებრაული კვარტალი. იქ მამამისი რაბინად მსახურობდა და მოიაზრებოდა იუდეველთა საზოგადოებაში მოსამართლედ, არბიტრად, რელიგიურ ავტორიტეტად და სულიერი ლიდერად. [27] ომისშემდგომი კროჩმალნას ქუჩის უნიკალური ატმოსფერო შეგიძლიათ ნახოთ როგორც ვარშავსკის მოთხრობების კრებულში, სადაც მოთხრობილია ამბები ზინგერის ბავშვობიდან, [28], ასევე იმ რომანებსა და მოთხრობებში, რომლებიც ასახავს ომისშემდგომ ვარშავას . [29]

პირველი მსოფლიო ომი

რედაქტირება

1917 წელს, პირველი მსოფლიო ომის გაჭირვების გამო, ოჯახი გაიყო. ზინგერი დედასთან და უმცროს ძმთან მოსესთან ერთად გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც დედის ძმები მის ბაბუას, როგორც რაბინს, მიჰყვებოდნენ. [27] როდესაც მისი მამა 1921 წელს კვლავ სოფლის რაბინი გახდა, ზინგერი ვარშავაში დაბრუნდა. იგი შევიდა ტაჩკემონის რაბინთა სემინარიაში და მალევე გადაწყვიტა, რომ არც სკოლა და არც პროფესია მას არ შეეფერებოდა. იგი დაბრუნდა ბილგორაჯში, სადაც ებრაული ენის გაკვეთილებით ცდილობდა საკუთარი ოჯახის მხარდაჭერას, მაგრამ მალევე დანებდა და მშობლებს შეუერთდა, რის გამოც თავი წარუმატებლად მიიჩნია. 1923 წელს მისმა უფროსმა ძმამ ისრაელმა ჯოშუამ დააწყებინა ვარშავაში მუშაობა ებრაული ლიტერატურის კორექტორად, ძმა კი რედაქტორი იყო. [30]

შეერთებული შტატები

რედაქტირება

1935 წელს, გერმანიის პოლონეთში შეჭრამდე ოთხი წლით ადრე, ზინგერი ემიგრაციაში წავიდა პოლონეთიდან შეერთებულ შტატებში. მას ეშინოდა მეზობელ გერმანიაში ნაცისტების მზარდი საფრთხის. [31] ამ ნაბიჯით ავტორი დაშორდა მის პირველ მეუღლეს რუნა პონტსკის და ვაჟ ისრაელ ზამირს (1929–2014). ისინი ემიგრაციაში წავიდნენ მოსკოვში, შემდეგ კი პალესტინაში. სამივენი კვლავ შეხვდნენ ერთმანეთს ოცი წლის შემდეგ, 1955 წელს.

ზინგერი დასახლდა ნიუ – იორკში. ჟურნალისტად დაიწყო მიუშაობა იდიშზე მომუშავე გაზეთში. 1974 წელს იდიშზე გამოქვეყნდა მისი რომანი „ამერიკაში დაკარგული“. ინგლისურ ენაზე გამოქვეყნდა 1981 წელს.

1938 წელს შეხვდა ალმა ვასერმანს (1907–1996), გერმანელ – ებრაელ ლტოლვილს მიუნხენიდან. ისინი 1940 წელს დაქორწინდნენ. [32] მრავალი წლის განმავლობაში ცხოვრობდნენ ბელნორდის ბინის კორპუსში, მანჰეტენის ზემო ვესტ-საიდში . [33]

ზინგერი გარდაიცვალა 1991 წლის 24 ივლისს ფლორიდაში, სურფსაიდში, რამდენიმე ინსულტის შემდეგ. ის დაკრძალეს ნიუ-ჯერსიში. [34] [35] ფლორიდაში, სურფაიდში მდებარე ქუჩას, მის პატივსაცემად, ისააკ ზინგერის ბულვარი დაერქვა. მისი სახელობის მოედანი არის ლუბლინში, პოლონეთი. ისააკის სახელობის სრული აკადემიური სტიპენდია გაიცემა მაიამის უნივერსიტეტის ბაკალავრიატის სტუდენტებისთვის.

ლიტერატურული კარიერა

რედაქტირება

ენა

რედაქტირება

ზინგერი ყოველთვის იდიშზე წერდა და გამოსცემდა. მისი რომანები სერიებად ქვეყნდებოდა გაზეთებში, სადაც ასევე გამოქვეყნდა მისი მოთხრობები. მან გამოაქვეყნა თავისი რომანები და მოთხრობები შეერთებულ შტატებში ინგლისურ ენაზე გამოსაცემად. ეს ვერსიები საშუალებას იძლეოდა სხვა ენებზეც ეთარგმნათ ნამუშევრები. მან მოიხსენია მისი თხზულებების ინგლისური ვერსია, როგორც მისი „მეორე ორიგინალი“. ამან გამოიწვია მიმდინარე დაპირისპირება: სად ვიპოვოთ „ნამდვილი ზინგერი“ იდიშურ ორიგინალში, მისი მშვენიერი ჟღერადობის მქონე ენით და ზოგჯერ ქაოტური კონსტრუქციით თუ უფრო მჭიდროდ შესწორებულ ამერიკულ ვერსიებში, სადაც ენა ჩვეულებრივ უფრო მარტივი და პირდაპირია. ზინგერის მრავალი მოთხრობა და რომანი ჯერ არ თარგმნილა.

შეჯამება

რედაქტირება

ზინგერმა გამოაქვეყნა სულ მცირე 18 რომანი, 14 საბავშვო წიგნი, რიგი მემუარები, ესეები და სტატიები. იგი არის ცნობილი მოთხრობების მწერლად, რომლებიც გამოქვეყნებულია ათზე მეტ კრებულში. ინგლისურ ენაზე ზინგერის მოთხრობების პირველი კრებული გამოიცა 1957 წელს. მისი მოთხრობები და რომანები ასახავს აღმოსავლეთ ევროპელ ებრაელთა სამყაროს, რომელშიც ის გაიზარდა. ამერიკაში გატარებული მრავალი წლის შემდეგ, მისმა მოთხრობებმა წარმოაჩინა ემიგრანტების სამყარო და მათი ბრძოლა ამერიკული ოცნებისკენ, რომელიც, როგორც ჩანს, ყოველთვის ვერ სრულდება.

ზინგერის ნობელის პრემიის მოპოვებამდე, მისი ათობით მოთხრობის ინგლისურენოვანი თარგმანები ხშირად ქვეყნდებოდა ისეთ პოპულარულ ჟურნალებში, როგორიცაა Playboy და Esquire .

ზინგერს ნობელის პრემია მიენიჭა 1978 წელს „მისი შეუცვლელი თხრობის სტილისათვის, რომელიც პოლონურ–ებრაული კუტურულ–ტრადიციული ფესვებით ადამიანის უმაღლეს ღირებულებებს სიცოცხლისუნარიანს ხდის“.

რწმენა

რედაქტირება

იუდაიზმი

რედაქტირება

ზინგერის ურთიერთობა იუდაიზმთან რთული და არაკონვენციური იყო. ის იყო სკეპტიკოსი და მარტოსული ადამიანი , თუმცა გრძნობდა კავშირს მართლმადიდებლურ ფესვებთან. საბოლოო ჯამში, მან შეიმუშავა შეხედულება რელიგიისა და ფილოსოფიის შესახებ, რომელსაც მან „პირადი მისტიკა“ უწოდა. [36] [37]

ვეგეტარიანობა

რედაქტირება

ზინგერი გამოჩენილი ებრაელი ვეგეტარიანელი იყო სიცოცხლის ბოლო 35 წლის განმავლობაში და მის ნაწარმოებებში ხშირად შედიოდა ვეგეტარიანული თემები.

პოლიტიკა

რედაქტირება

ზინგერმა თავი „კონსერვატორად“ აღწერა.[38] მისი კონსერვატიული მხარე ყველაზე აშკარა იყო იდიშზე მწერლობითა და ჟურნალისტიკით, სადაც იგი ღიად მტრობდა მარქსისტულ სოციოპოლიტიკურ დღის წესრიგებს. [39] [40]

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Roberta Saltzman. Isaac Bashevis Singer: a bibliography of his works in Yiddish and English, 1960–1991. Lanham, MD: Scarecrow Press, 2002. ISBN 0-8108-4315-3
  • Dorothea Straus. Under the Canopy. New York: George Braziller, 1982. ISBN 0-8076-1028-3
  • Israel Zamir. Journey to My Father, Isaac Bashevis Singer. New York: Arcade 1995.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
  2. ↑ Большая российская энциклопедия — Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.
  3. ↑ 3.0 3.1 Zucker S. Encyclopædia Britannica
  4. ↑ Kritisches Lexikon zur fremdsprachigen Gegenwartsliteratur
  5. ↑ 5.0 5.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  6. ↑ Carnegie Hall linked open data — 2017.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 Catalog of the German National Library
  8. ↑ Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  9. ↑ 9.0 9.1 Discogs — 2000.
  10. ↑ NooSFere — 1999.
  11. ↑ filmportal.de — 2005.
  12. ↑ 12.0 12.1 The Fine Art Archive — 2003.
  13. ↑ ПроДетЛит — 2019.
  14. ↑ LIBRIS — 2018.
  15. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1978/
  16. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  17. ↑ https://www.nationalbook.org/books/a-day-of-pleasure-stories-of-a-boy-growing-up-in-warsaw/
  18. ↑ https://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html
  19. ↑ https://www.nationalbook.org/books/a-crown-of-feathers-and-other-stories/
  20. ↑ "National Book Awards – 1970". National Book Foundation. Retrieved 2012-02-08.
  21. ↑ "National Book Awards – 1974". National Book Foundation. Retrieved 2012-03-26.
    With essay by Harold Augenbraum from the Awards 60-year anniversary blog.
  22. ↑ Kresh 1979.
  23. ↑ Telushkin 1997.
  24. ↑ „New York Day by Day;“. The New York Times (ინგლისური). 1984-09-03.
  25. ↑ Tree 2004.
  26. ↑ Carr 1992.
  27. ↑ 27.0 27.1 Singer 1967.
  28. ↑ Best known: My Father's Court 1966
  29. ↑ Die familye Mushkat/The Family Moskat 1950, Shoym 1967/Scum 1991, etc.
  30. ↑ Singer 1976.
  31. ↑ Maul, Kristina (2007), Communication and Society in Jewish American Short Stories, GRIN Verlag, p. 19, ISBN 9783638843201, https://books.google.com/?id=sl1jSXDV7nwC&pg=PA19.
  32. ↑ See both bibliographies (given on this page).
  33. ↑ Horsley, Carter B, "The Belnord", The City Review, http://www.thecityreview.com/uws/bway/belnord.html/. წაკითხვის თარიღი: 2020-06-07.
  34. ↑ Strauss, Robert (March 28, 2004). „Sometimes the Grave Is a Fine and Public Place“. The New York Times. ციტირების თარიღი: 2007-08-21. ციტატა: „Cedar Park Cemetery in Paramus [sic] tends toward performers. Martin Balsam, who won both a Tony and an Oscar, was buried there in 1996. Joe E. Lewis, the comic whose rough life was portrayed by Frank Sinatra in the 1957 movie, The Joker Is Wild, is nearby. (As are two illustrious non-performers, the Nobel Prize writer Isaac Bashevis Singer and the poet Delmore Schwartz.)“.
  35. ↑ Pace, Eric (July 26, 1991). „Isaac Bashevis Singer, Nobel Laureate for His Yiddish Stories, Is Dead at 87“. The New York Times. ციტირების თარიღი: 2008-04-30. ციტატა: „Isaac Bashevis Singer, whose vivid evocations of Jewish life in his native Poland and of his experiences as an immigrant in America won him the Nobel Prize in Literature, died on Wednesday. He was 87 years old and lived in Surfside, Florida“.
  36. ↑ Grace Farrell, Isaac Bashevis Singer: Conversations, p. 236, University Press of Mississippi, 1992.
  37. ↑ Singer 1984.
  38. ↑ Burgin, Richard (Spring 1980), "A Conversation with Isaac Bashevis Singer", Chicago Review
  39. ↑ Hadda 2003.
  40. ↑ The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, http://www.yivoencyclopedia.org/article.aspx/Singer_Isaac_Bashevis.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ისააკ_ბაშევის_ზინგერი“-დან