ვაზიანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი)
ვაზიანი (1945 წლამდე[2] — დამპალა) — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, მცხეთა-მთიანეთის მხარის მცხეთის მუნიციპალიტეტში (ვაზიანის ადმინისტრაციული ერთეული).
| სოფელი | |
|---|---|
|
ვაზიანი | |
| ქვეყანა |
 საქართველო |
| მხარე | მცხეთა-მთიანეთის მხარე |
| მუნიციპალიტეტი | მცხეთის მუნიციპალიტეტი |
| თემი | ვაზიანი |
| კოორდინატები | 41°57′59″ ჩ. გ. 44°34′14″ ა. გ. / 41.96639° ჩ. გ. 44.57056° ა. გ. |
| ადრეული სახელები | დამპალა (1945 წლამდე) |
| ცენტრის სიმაღლე | 590 მ |
| მოსახლეობა | 526[1] კაცი (2014) |
| ეროვნული შემადგენლობა |
ქართველები 98,7 % ოსები 0,8 % |
| სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
.svg)    | |
ვაზიანი მდებარეობს მუხრანის ვაკეზე, მდ. ქსნის მარცხენა მხარეს, ზღვის დონიდან 590 მ-ზე, მცხეთიდან 25 კმ-ში, ქსნიდან (უახლოესი რკინიგზის სადგური) 14 კმ-ში.
ისტორია
რედაქტირებასოფელი დამპალას სახელწოდებით ქართულ დოკუმენტურ წყაროებში XVI საუკუნიდან იხსენიება. 1669 წლის დოკუმენტით („წილკნის ღმრთისმშობლის სამწყსოს სიგელი“) დამპალა წილკნის ეპარქიის სარგო ყოფილა. XVIII საუკუნის ქართველი სწავლული ვახუშტი ბატონიშვილი მას იხსენიებს დამპალეთის სახელწოდებით და სამუხრანოში აქცევს, სოფლის სახელწოდება უნდა უკავშირდებოდეს სოფელში სარწყავი არხების მოშლის გამო წარმოქმნილი ჭაობიანი დამპალი მიწების არსებობას. 1865 წლისთვის დამპალო შედიოდა დუშეთის უბნის ქსოვრისის სასოფლო თემში და იქ 19 კომლი ცხოვრობდა. 1945 წლის 6 სექტემბერს დამპალას ვაზიანი ეწოდა.
სოფლის მიდამოებში, სასაფლაოზე, დგას XVII საუკუნის გუმბათოვანი ეკლესია „სუმბიანი“. სოფლის შუაში XVIII საუკუნის II ნახევრის ციხე–გალავანია. ადგილ დამპალასა და სოფელ მჭადიჯვარს შორის აღმოჩენილია ნამოსახლარი.
დემოგრაფია
რედაქტირება2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 526 ადამიანი.[1]
| აღწერის წელი | მოსახლეობა |
|---|---|
| 2002 | 590[3] |
| 2014 | 526 
|
ლიტერატურა
რედაქტირება- გვასალია ჯ., ვაზიანი // ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თბ., 2014. — გვ. ?.
- გვასალია ჯ., აღმოსავლეთ საქართველოს ისტორიული გეოგრაფიის ნარკვევები, თბ., 1983.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- ვაზიანი — საქართველოს ისტორიულ ძეგლთა ბიბლიოგრაფიული ლექსიკონი.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 6 სექტემბერი 2016.
- ↑ საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის საინფორმაციო-სტატისტიკური განყოფილება, „საქართველოს სსრ ადმინისტრაციულ ტერიტორიული დაყოფა 1949 წლის 1 სექტემბრისათვის“, თბ., 1949
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-09-19. ციტირების თარიღი: 2012-07-05.