ეშერა
ეშერა, ყოფ. ქვემო ეშერა — სოფელი აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში, სოხუმის მუნიციპალიტეტში (თემის ცენტრი; სოფლები: გვანდრა, ეშერა, კუტიშხა, შიცკვარა).
| სოფელი | |
|---|---|
|
ეშერა Ешыра | |
 | |
| ქვეყანა |
 საქართველო |
| ავტონომიური რესპუბლიკა | აფხაზეთის არ |
| მუნიციპალიტეტი | სოხუმის მუნიციპალიტეტი |
| კოორდინატები | 43°02′26″ ჩ. გ. 40°56′09″ ა. გ. / 43.04056° ჩ. გ. 40.93583° ა. გ. |
| ცენტრის სიმაღლე | 30 მ |
| მოსახლეობა | 2130 კაცი (1989) |
| სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
| სატელეფონო კოდი | +995 |
| საავტომობილო კოდი | ABH |
.svg)   | |
ეშერა მდებარეობს მდინარე გუმისთის მარჯვენა მხარეს, ზღვის დონიდან 120 მ-ზე, სოხუმიდან 13 კმ-ის დაშორებით. ზღვისპირა კლიმატური კურორტია.[1] იცის ძლიერ რბილი, უთოვლო ზამთარი (იანვრის საშუალო ტემპერატურა 5,7°C) და ძლიერ თბილი ზაფხული (აგვისტოს საშუალო ტემპერატურა 22,9ºC); ნალექები — 1488 მმ წელიწადში.[2]
ისტორია
რედაქტირებაეშერის ტერიტორიაზე და მის მიდამოებში აღმოჩენილია სხვადასხვა დროის არქეოლოგიური ძეგლები (ძვ. წ. III ათასწლეული – ძვ. წ. I ათასწლეულის II ნახევარი). XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე სოფლის ტერიტორიაზე გაჩნდა აგარაკები. ეშერის ერთ-ერთ ბორცვზე აგარაკი ჰქონდა რუს მხატვარ-ბატალისტ ვასილი ვერეშჩაგინსაც, რის გამოც ამ ადგილს დღესაც „ვერეშჩაგინის ბორცვს“ უწოდებენ.[3] 1965 წლის თებერვალში ეშერაში აშენდა დიდი სასწავლო-სასპორტო კომპლექსი, რომელშიც საბჭოთა კავშირის ცენტრალური ოლიმპიური სასპორტო ბაზა განთავსდა.[4] აქვე იყო სსრკ თავდაცვის სამინისტროს სანატორიუმი. 1989 წლისთვის ეშერა აფხაზეთის ერთ-ერთი დიდი სოფელი იყო, 2 130 მცხოვრებით (უმეტესობა სომხები).
საბჭოთა პერიოდიდან ეშერის მიდამოებში განთავსებული იყო სსრკ თავდაცვის სამინისტროს მე-12 მთავარი სამმართველოს სამხედრო ნაწილი № 14098 (ოფიციალურად დაიხურა 1993 წელს), რომლის ბაზაზეც ფუნქციონირებდა სამხედრო-სეისმური ლაბორატორია. 1992 წლის აგვისტოში, აფხაზეთში შეიარაღებული კონფლიქტის (1992-1993) დაწყებიდან პირველივე დღეებში, ეშერის სამხედრო ბაზა დაიკავა გუდაუთაში მდგომი რუსეთის 345-ე გვარდიული საპარაშუტო-სადესანტო პოლკის ნაწილებმა. რუსული მხარე მიზანმიმართულად აზვიადებდა ეშერის ლაბორატორიის როლს და დანიშნულებას, რათა მისი დაცვის აუცილებლობით გაემართლებინა აქ რუსი სამხედროების ყოფნა. ეშერაში განლაგებული რუსული ბატალიონი აქტიურად ეხმარებოდა აფხაზ სეპარატისტთა ძალებს გუმისთაზე გამავალი ფრონტის ხაზის შენარჩუნებაში და მონაწილეობდა თავდასხმებში სოხუმზე. საომარი მოქმედებების დროს ქართული მოსახლეობის უდიდესმა ნაწილმა ეშერა დატოვა, ეთნიკურ წმენდას ემსხვერპლა სოფლის 50-მდე ქართველი მოსახლე.[5]
2008 წლის საქართველოს „კანონით ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ“ ეშერა რუსეთის მიერ ოკუპირებული ტერიტორიაა და მასზე ვრცელდება შესაბამისი სამართლებრივი რეჟიმი.[6]
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ საქართველოს მთავრობის დადგენილება №428 — საქართველოს კურორტების ნუსხისა და სტატუსის დამტკიცების შესახებ. 2014 წლის 3 ივლისი.
- ↑ უშვერიძე გ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თბ., 2014. — გვ. 121.
- ↑ Шамба Г. К. Эшерское городище. Тбилиси, 1980. — с. 16.
- ↑ Прицкер, Л.М., Советская Абхазия в датах, Сухуми, 1981. — с. 35.
- ↑ Гамахария, Дж., Трагедия Абхазии, Грузия на суд Российской общественности, Тбилиси, 2016. — сс. 114-116, 121, 333-335.
- ↑ კანონი ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ დაარქივებული 2011-01-01 საიტზე Wayback Machine.