სამება (წალკის მუნიციპალიტეტი)
სამება (2010 წლის 20 ნოემბრამდე — „გუნიაყალა“[2]) — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, წალკის მუნიციპალიტეტში, ადმინისტრაციული ერთეულის ცენტრი (სოფ. სამება).[1]
სოფელი | |
---|---|
სამება | |
ქვეყანა | საქართველო |
მხარე | ქვემო ქართლის მხარე |
მუნიციპალიტეტი | წალკის მუნიციპალიტეტი |
კოორდინატები | 41°35′59″ ჩ. გ. 44°00′21″ ა. გ. / 41.59972° ჩ. გ. 44.00583° ა. გ. |
ადრეული სახელები | წალკა, გუნიაყალა |
ცენტრის სიმაღლე | 1540 მ |
მოსახლეობა | 693[1] კაცი (2014) |
ეროვნული შემადგენლობა |
ქართველები 91 % ბერძნები 6 % |
სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
მდებარეობს წალკის ქვაბულში, წალკის წყალსაცავის სამხრეთ ნაპირზე, ზღვის დონიდან 1540 მ., წალკიდან 8 კმ.
ისტორია
რედაქტირებასოფელი მდებარეობს ისტორიულ თრიალეთში. მისი ძველი სახელწოდებაა წალკა. სოფელში იდგა ფეოდალური ხანის დიდი ციხე, 6 ეკლესია და სტელა თამარ მეფისა და ლაშა-გიორგის წარწერით. ერთ-ერთი ეკლესია იყო წალკელი ეპისკოპოსის კათედრა. XVIII საუკუნის ბოლოს წალკა გაპარტახდა და გაუკაცურდა. 1829-1833 წლებში რუსეთის იმპერიის მთავრობამ ამ ადგილებში დაასახლა არზრუმის მხარიდან გადმოსახლებული ბერძნები და მათ უწოდეს სოფელს გუნიაყალა. სოფლის ცენტრში, მოზრდილ გორაკზე იდგა ბერძნების მიერ აშენებული წმინდა ეკატერინეს სახელობის პატარა უსახური ეკლესია. 1947 წელს არქეოლოგიური გათხრებით დადგინდა, რომ გორაკი ხელოვნური იყო და წარმოადგენდა სამარხებს. XX საუკუნეში წალკის წყალსაცავის მშენებლობამ დაფარა ძველი სოფელი. დატბორილი სოფლის ნაცვლად ახალი სოფელი გაშენდა წყალსაცავის სამხრეთ ნაპირას მდებარე ფერდობებზე. საბჭოთა პერიოდში განვითარებული იყო მერძევეობა და მეკარტოფილეობა. შედიოდა ედიქილისას სასოფლო საბჭოში.
დემოგრაფია
რედაქტირებააღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
---|---|---|---|
2002 | 236[3] | ||
2014 | 693[1] | 350 | 343 |
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 310.
- გძელიშვილი ი., არქეოლოგიური გთხრა ს. ღუნია-ყალაში // მასალები საქართველოსა და კავკასიის ისტორიისათვის, ტ. XXIX, თბილისი: საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, 1951. — გვ. 131-140.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 1.2 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 26 ივლისი 2016.
- ↑ საქართველოოს პრეზიდენტის ბრძანებულება N947, 2010 წლის 20 ნოემბერი
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-09-19. ციტირების თარიღი: 2012-10-12.