აქტინოლითი
ამფიბოლების ჯგუფის მინერალი
აქტინოლითი, სხივოსანი ქვა (აქტინო... და ბერძ. λίθος – ქვა) — ამფიბოლების ჯგუფის მინერალი, ქიმიური შედგენილობით Ca2(Mg4.5-2.5Fe2+0.5-2.5)Si8O22(OH)2. კრისტალდება მონოკლინურ სინგონიაში. კრისტალები ნემსისებრი, ჩხირისებრია; აგრეგატები — რადიალურ-სხივოსნური, ხლართულ-ბოჭკოვანი, ზოგჯერ თირკმლისებრი. აქტინოლითებისათვის დამახასიათებელი ფერია მწვანე, ელვარება — მინისებრი, სიმაგრე მინერალოგიური სკალით — 5,5–6, სიმკვრივე — 3170–3300 კგ/მ³. აქტინოლითის სახესხვაობებია:
- ნეფრიტი — ფარულკრისტალური აგებულების თირკმლისებრი, ბლანტი აგრეგატები, ხმარობენ სანახელავო ქვად;
- ამიანტაზბესტი — სელისებრ-ბოჭკოვანი აგებულების ცეცხლ- და მჟავაგამძლე აგრეგატები.
| აქტინოლითი | |
|---|---|
 |
|
| აქტინოლითის კრისტალი პორტუგალიიდან | |
| საერთო | |
| კატეგორია | ამფიბოლები |
| ქიმიური ფორმულა | Ca2(Mg4.5-2.5Fe2+0.5-2.5) Si8O22(OH)22 |
| იდენტიფიკაცია | |
| კრისტალოგრაფია | მონოკლინური |
| Twinning | მარტივი და ფირფიტოვანი |
| სიმაგრე მოოსის სკალით | 5,5–6 |
| მინერალის ელვარება | მინისებრი |
| დისპერსია | nα = 1.613–1.628 nβ = 1.627–1.644 nγ = 1.638–1.655 |
აქტინოლითი დამახასიათებელია კრისტალური ფიქლების, კონტაქტმეტასომატური ქანებისა და ჰიდროთერმულად შეცვლილი ქანებისათვის.
ლიტერატურა
რედაქტირება- გ. გვახარია, ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 42-43.
- Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis, 1985, Manual of Mineralogy, 20th ed., John Wiley and Sons, New York ISBN 0-471-80580-7
- Шуман В., Мир камня. Том 2: Драгоценные и поделочные камни, Москва: Мир, 1986. — 196 გვ.