არკადი ელბაქიძე

ელბაქიძე არკადი ყარამანის ძე (დ. 1879, წესი, ახლანდელი ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი, — გ. 13 სექტემბერი, 1919, თბილისი) ― ტერორისტი, რევოლუციური მოძრაობის მონაწილე საქართველოში და ჩრდილოეთ კავკასიაში, ბოლშევიკური პარტიის წევრი 1905 წლიდან.

1905-1907 წლების რევოლუციის დროს მონაწილეობდა შორაპნის მაზრის გლეხთა შეიარაღებულ აჯანყებაში. ორჯერ დააპატიმრეს, მაგრამ ორჯერვე გაიქცა. არკადი ელბაქიძე მონაწილეობდა 1907 წლის 13 ივნისს თბილისში, ერევნის მოედანზე მომხდარ გახმაურებულ ტერორისტულ აქტში, როდესაც პოლიციასთან შეიარაღებული შეტაკებისას გატაცებული იქნა 250 000 მანეთის ოდენობის თანხა. 1912 წელს დააპატიმრეს ქ. ნოვოჩერკასკში, მიესაჯა მუდმივი კატორღა.

1917 წლის თებერვლის რევოლუციის შემდეგ არკადი ელბაქიძე გათავისუფლდა საპყრობილედან და დაუბრუნდა აქტიურ ტერორისტულ საქმიანობას. 1918 წელს მონაწილეობდა რაჭა–ლეჩხუმის ამბოხებაში, რომლის დამარცხების შემდეგ იგი შეუერთდა საშა გეგეჭკორის რაზმს. ამ რაზმთან ერთად მან აქტიური მონაწილეობა მიიღო 1918 წლის დუშეთის აჯანყებაში. 1918 წელს დაპაიტმრებული იქნა საქართველოს დემოკრატიული ხელისუფლების მიერ და გასახლებულ იქნა ჩრდილოეთ კავკასიაში. მუშაობდა თერგის საბჭოთა რესპუბლიკის საკანგებო კომისიაში (ჩეკაში).

1919 წლის შემოდგომაზე ა. ელბაქიძე არალეგალურად დაბრუნდა თბილისში. 1919 წლის 13 სექტემბერს თბილისში ვერის დაღმართზე მან მოაწყო თავდასხმა გენერალ ანტონ დენიკინის პირადი წარმომადგენელზე გენერალ ბარათოვზე, რომელიც ყუმბარით მძიმედ დაჭრა. თავდასხმაში ელბაქიძესთან ერთად მონაწილეობდნენ ვასილ (ვასიკო) წივწივაძე, ტიტე ლორთქიფანიძე, დანდუროვი და სხვ. საპასუხო სროლის შედეგად სასიკვდილოდ დაჭრილი ელბაქიძე მდ. მტკვარში ჩავარდა და დაიღუპა.

1928 წელს, სიკვდილის შემდეგ არკადი ელბაქიძე საბჭოთა ხელისუფლების დაჯილდოვდა წითელი დროშის ორდენით, ხოლო ვერის დაღმართს მის პატივსაცემად ელბაქიძის დაღმართი უწოდეს.

ლიტერატურა

• ლომაშვილი ფ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თბ., 2012. — გვ. 614.
• კ. ცინცაძე. "ჩემი მოგონებანი". რევოლიუციის მატიანე. # 1(11), 1925 წ. გვ. 197

რესურსები ინტერნეტში

• ელბაქიძის დაღმართი დაარქივებული 2017-07-29 საიტზე Wayback Machine.