მეჰმედი (შეჰზადე)
შეჰზადე მეჰმედი (დ. 1521, კონსტანტინოპოლი — გ. 6 ნოემბერი, 1543, მანისა) — სულთან სულეიმან I-ისა და ჰიურემ სულთნის უფროსი შვილი, მანისის სანჯაყ-ბეი 1541-1543 წლებში.
| შეჰზადე მეჰმედი | |
|---|---|
| Şehzade Mehmed | |
| მანისის სანჯაყ-ბეი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 1541 |
| მმართ. დასასრული: | 6 ნოემბერი, 1543 |
| წინამორბედი: | მუსტაფა |
| მემკვიდრე: | სელიმი |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 1521 |
| დაბ. ადგილი: | კონსტანტინოპოლი |
| გარდ. თარიღი: | 6 ნოემბერი, 1543 |
| გარდ. ადგილი: | მანისა |
| მეუღლე: | ესმეჰან ბაჰარნაზ სულთანი |
| შვილები: | ჰუმაშაჰ სულთანი |
| დინასტია: | ოსმანები |
| მამა: | სულეიმან I |
| დედა: | ჰიურემ სულთანი |
| რელიგია: | ისლამი |
დაიბადა 1521 წელს კონსტანტინოპოლში, მისი დედა იყო მონა და შემდეგ სულთან სულეიმან I-ის კანონიერი ცოლი ჰიურემ სულთანი.
1537 წელს მეჰმედმა ძმა სელიმთან ერთად მონაწილეობა მიიღო ვენეციის ლაშქრობაში და ოსმალეთის არმიის ერთ-ერთი მეთაური იყო კორფუს ალყის დროს. მეჰმედი აგრეთვე მონაწილეობდა 1541 წლის უნგრეთის ლაშქრობაში.
1533 წელს სულთანმა სულეიმანმა უფროსი შვილი მუსტაფა დანიშნა მანისის სანჯაყ-ბეიდ. მანისა ითვლებოდა საუფლისწულო დომენად და ის ვინც იქ მსახურობდა იყო ოსმალეთის იმპერიის ტახტის მემკვიდრე. 1541 წელს სულთანმა მუსტაფა ამასიაში გააგზავნა, ხოლო მანისის სანჯაყ-ბეიდ დანიშნა მეჰმედი. ზოგიერთი ისტორიკოსის აზრით, სულეიმანს სურდა, რომ მის შემდეგ ტახტზე მეჰმედი ასულიყო, რადგან მას მუსტაფაზე ჭკვიან და ძლიერ მმართველად თვლიდა. ევლია ჩელები მეჰმედს აღწერდა, როგორც უფრო დახვეწილი თვისებებისა და მაღალი ინტელექტის მქონეს, ვიდრე თუნდაც მუსტაფა იყო.
1543 წელს მეჰმედმა მონაწილეობა კვლავ მიიღო უნგრეთის ლაშქრობაში და მამასთან ერთად მეთაურობდა ოსმალეთის არმიას ესტერგომის ალყის დროს. ამავე წელს, სანჯაყში დაბრუნების შემდეგ, მეჰმედი მოულოდნელად გარდაიცვალა. ერთი-ერთი ვერსიით იგი ყვავილმა იმსხვერპლა. ასევე, არსებობს ვერსია, რომ მეჰმედი მუსტაფას დედა, მაჰიდევრანმა მოაწამვლინა, რადგან სულეიმანი მის ტახტზე აყვანას აპირებდა. საყვარელი შვილის ხსოვნის პატივსაცემად სულეიმანმა ცნობილ არქიტექტორ სინანს სტამბოლში ააშენებინა შეჰზადეს მეჩეთი. მეჩეთი 1543-1548 წლებში შენდებოდა.
მეჰმედის სიკვდილამდე ცოტა ხნით ადრე დაიბადა მისი შვილი ჰუმაშაჰი, რომელიც 5-ჯერ გათხოვდა და შეეძინა 6 ბიჭი და 5 გოგო. გარდაიცვალა 52 წლის და დაკრძალულია მამის გვერდით შეჰზადეს მეჩეთში.