შეიხ ჯუნეიდი
შეიხ ჯუნეიდი (სპარს. شیخ جنید; დ. 1429 — გ. 1460) — სეფევიეს ორდენის შეიხი 1447-1460 წლებში, შეიხ იბრაჰიმ-შაჰის ვაჟი, ისმაილ I-ის პაპა. შეიხის ტიტული მიიღო 1447 წელს, 18 წლის ასაკში.
| შეიხ ჯუნეიდი | |
|---|---|
| აზერ. şeyx cüneyd | |
| სეფევიეს ორდენის მე–5 შეიხი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 1447 |
| მმართ. დასასრული: | 1460 |
| წინამორბედი: | შეიხ იბრაჰიმ-შაჰი |
| მემკვიდრე: | შეიხ ჰეიდარი |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 1429 |
| გარდ. თარიღი: | 1460 |
| მეუღლე: |
ჰატიჯე ბეგუმი (უზუნ-ჰასანის და) |
| შვილები: |
შეიხ ჰეიდარი ჰაჯი მუჰამედ სეფიანი |
| დინასტია: | სეფიანები |
| მამა: | შეიხ იბრაჰიმ-შაჰი |
| რელიგია: | შიიტური ისლამი |
ჯუნეიდის დროს სეფევიეს ორდენი სუფიზმის განშტოებიდან მილიტარისტულ ქალაქ-სახელმწიფოდ იქცა, რომლის ტერიტორია მხოლოდ ქ. არდებილსა და მის შემოგარენს მოიცავდა.
შეიხ ჯუნეიდმა მმართველობის დასაწყისში გაილაშქრა შავბატკნიანთა წინააღმდეგ, რის გამოც ყარა-ყოინლუს ბელადმა, ჯეჰან-შაჰმა, ის ანატოლიაში გააძევა. ანატოლიაში ყოფნის დროს ჯუნეიდმა თავის მხლებლებთან ერთად დაიწყო შიიზმის გავრცელება, მალევე შემოიკრიბა თურქმენები და ერთიანი შიიტურ-ისლამური სახელმწიფოს შექმნის დევიზით, 3,000 მეომრით დაიძრა თავრიზისკენ. თუმცა ჯეჰან-შაჰმა მისი დამარცხება მარტივად მოახერხა. 1456 წელს ჯუნეიდი შავბატკნიანთა მთავარი მტრის, უზუნ-ჰასანის კარზე აღმოჩნდა. თეთრბატკნიანთა ბელადმა მას თავისი და, ჰატიჯე ბეგუმი მიათხოვა.
ამის შემდეგ ჯუნეიდი უზუნ-ჰასანის დავალებით შირვანში გადავიდა, სადაც დაუპირისპიდა შირვან-შაჰს, ფარუხიასარს. 1460 წელს ის აყ-ყოინლუსა და შირვანს შორის გამართულ ერთ-ერთ ბრძოლაში დაიღუპა. დაკრძალეს ხაზრაში. მის შემდეგ სეფევიეს ორდენის ნომინალური შეიხი გახდა მისი 1 წლის ვაჟი - შეიხ ჰეიდარი, რომელიც ასევე ფარუხიასართან დაპირისპირებას შეეწირა.
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებარესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- JONAYD Encyclopædia Iranica
შეიხ ჯუნეიდი
| ||
| წინამორბედი: შეიხ იბრაჰიმ-შაჰი |
სეფევიეს ორდენის შეიხი 1447–1460 |
შემდეგი: შეიხ ჰეიდარი |