ფრიც ჰაბერი

ფრიც ჰაბერი
	გერმ. Fritz Haber
დაბ. თარიღი	9 დეკემბერი, 1868
დაბ. ადგილი	ვროცლავი
გარდ. თარიღი	29 იანვარი, 1934 (65 წლის)
გარდ. ადგილი	ბაზელი
დასაფლავებულია	Friedhof am Hörnli
მოქალაქეობა	გერმანიის იმპერია; ვაიმარის რესპუბლიკა
ეროვნება	Hasidism
საქმიანობა	ქიმიკოსი, ფიზიკოსი, ინჟინერი, სამეცნიერო მუშაკი და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი	ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, TH Karlsruhe და Fritz Haber Institute of the MPG
ალმა-მატერი	ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, ბერლინის ტექნიკური უნივერსიტეტი, ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, Johanneum Breslau და Elisabet-Gymnasium
სამეცნიერო ხარისხი	ფილოსოფიის დოქტორი
მეუღლე	კლარა იმერვაჰრი და Charlotte Haber
შვილ(ებ)ი	Hermann Haber და Ludwig F. Haber
ჯილდოები	ნობელის პრემია ქიმიაში , ჰარნაკის მედალი , ვილჰელმ ექსნერის მედალი , რუმფორდის მედალი , ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი , ლიბიხის მედალი და ბუნზენის მედალი
	ფრიც ჰაბერი ვიკისაწყობში

ფრიც ჰაბერი (ინგლ. Fritz Haber; დ. 9 დეკემბერი, 1868 — გ. 19 იანვარი, 1934) — გერმანელი^[21] ქიმიკოსი. ჰაბერის პროცესის გამოგონებისთვის 1918 წელს მიენიჭა ნობელის პრემია ქიმიის დარგში. ეს პროცესი აზოტს წყალბადთან რეაქციით გადრაქმნის ამიაკად.

ბიოგრაფია

ჰაბერი 1868 წლის 9 დეკემბერს დაიბადა ვროცლავში, პოლონეთში. იყო ზიგფრიდ და პაულა ჰაბერების ვაჟი.

სწავლობდა წმინდა ელისაბედის კლასიკურ სკოლაში, სწავლის პერიოდში ატარებდა ბევრ ქიმიურ ექსპერიმენტს. 1886 წლიდან 1891 წლამდე ქიმიას სწავლობდა ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტში, მოგვიანებით სასწავლებლად გადავიდა ბერლინის ტექნიკურ სკოლაში.

ჰაბერი მის მომავალ მეუღლეს, კლარა იმერვაჰრს ვროცლავში შეხვდა. კლარა პირველი ქალი იყო, რომელსაც ვროცლავის უნივერსიტეტმა დოქტორანტის წოდება მიანიჭა. წყვილი დაქორწინდა 1901 წლის 3 აგვისტოს, მათი ვაჟი ჰერმენი დაიბადა 1902 წლის 1 ივნისს.

რესურსები ინტერნეტში

ფრიც ჰაბერის ბიოგრაფია

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 Jensen W. B. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ ^6.0 ^6.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>
↑ ^7.0 ^7.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>
↑ ^8.0 ^8.1 Munzinger Personen
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683"></a>
↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118699814 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^10.0 ^10.1 Габер Фриц // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
↑ https://www.mpg.de/prizes/harnack-medal
↑ https://www.wilhelmexner.org/en/medalists/
↑ https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=534642132&single=true
↑ https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/
↑ ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი — 1973.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1366018"></a>
↑ https://en.gdch.de/gdch/prizes-and-awards/gdch-awards/liebig-commemorative-coin.html
↑ https://bunsen.de/preistraeger/bunsen-denkmuenze
↑ „Fritz Haber | Biography & Facts“ (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 19 March 2018. უცნობი პარამეტრი |encyclopedia= იგნორირებულია (დახმარება)

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_BnF_authorities:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741"><i_class="wef_low_priority_links">Jensen&nbsp;W.&nbsp;B.</i>_[http://global.britannica.com/biography/Fritz-Haber_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 Jensen W. B. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] 3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0031929.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q3407324">[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Proleksis_enciklopedija]],_[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Opća_i_nacionalna_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2009.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a></div>-6] 6.0 ^6.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q1789619"><i_class="wef_low_priority_links">[[:hr:Dalibor_Brozović|Brozović&nbsp;D.]],_[[:hr:Tomislav_Ladan|Ladan&nbsp;T.]]</i>_[[:ხორვატული_ენციკლოპედია|Hrvatska_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:hr:Leksikografski_zavod_Miroslav_Krleža|LZMK]],_1999._—_9272&nbsp;გვრ.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a></div>-7] 7.0 ^7.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q107343683">Munzinger_Personen<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683"></a></div>-8] 8.0 ^8.1 Munzinger Personen
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]</i>_[http://d-nb.info/gnd/118699814/_Record_#118699814]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-9] Deutsche Nationalbibliothek Record #118699814 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q17378135">Габер_Фриц_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-10] 10.0 ^10.1 Габер Фриц // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229_citetype_Q107553922"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=73598708_Find_a_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1996.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-11] Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[[http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/_http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-12] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/

[[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/_https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-13] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[[https://www.mpg.de/prizes/harnack-medal_https://www.mpg.de/prizes/harnack-medal]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-14] ttps://www.mpg.de/prizes/harnack-medal

[[https://www.wilhelmexner.org/en/medalists/_https://www.wilhelmexner.org/en/medalists/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-15] ttps://www.wilhelmexner.org/en/medalists/

[[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=534642132&single=true_https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=534642132&single=true]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-16] ttps://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=534642132&single=true

[[https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/_https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-17] ttps://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q163740_citetype_Q1046088"_data-entity-id="Q1366018">ეროვნულ_გამომგონებელთა_დიდების_დარბაზი<span_class="wef_low_priority_links">_—_1973.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1366018"></a></div>-18] ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი — 1973.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1366018"></a>

[[https://en.gdch.de/gdch/prizes-and-awards/gdch-awards/liebig-commemorative-coin.html_https://en.gdch.de/gdch/prizes-and-awards/gdch-awards/liebig-commemorative-coin.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-19] ttps://en.gdch.de/gdch/prizes-and-awards/gdch-awards/liebig-commemorative-coin.html

[[https://bunsen.de/preistraeger/bunsen-denkmuenze_https://bunsen.de/preistraeger/bunsen-denkmuenze]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-20] ttps://bunsen.de/preistraeger/bunsen-denkmuenze

[21] „Fritz Haber | Biography & Facts“ (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 19 March 2018. უცნობი პარამეტრი |encyclopedia= იგნორირებულია (დახმარება)

[21]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

ფრიც ჰაბერი
გერმ. Fritz Haber

დაბ. თარიღი	9 დეკემბერი, 1868(1868-12-09)^[1] ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[6] ^[7] ^[8]
დაბ. ადგილი	ვროცლავი^[9]
გარდ. თარიღი	29 იანვარი, 1934(1934-01-29)^[10] ^[1] ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[6] ^[7] ^[8] (65 წლის)
გარდ. ადგილი	ბაზელი^[10]
დასაფლავებულია	Friedhof am Hörnli^[11]
მოქალაქეობა	გერმანიის იმპერია ვაიმარის რესპუბლიკა
ეროვნება	Hasidism
საქმიანობა	ქიმიკოსი, ფიზიკოსი, ინჟინერი, სამეცნიერო მუშაკი და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი	ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, TH Karlsruhe და Fritz Haber Institute of the MPG
ალმა-მატერი	ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, ბერლინის ტექნიკური უნივერსიტეტი, ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, Johanneum Breslau და Elisabet-Gymnasium
სამეცნიერო ხარისხი	ფილოსოფიის დოქტორი
მეუღლე	კლარა იმერვაჰრი და Charlotte Haber
შვილ(ებ)ი	Hermann Haber და Ludwig F. Haber
ჯილდოები	ნობელის პრემია ქიმიაში^[12] ^[13] , ჰარნაკის მედალი^[14] , ვილჰელმ ექსნერის მედალი^[15] , რუმფორდის მედალი^[16] ^[17] , ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი^[18] , ლიბიხის მედალი^[19] და ბუნზენის მედალი^[20]
ფრიც ჰაბერი ვიკისაწყობში