ფიოდორ ჩერენკოვი

რუსი და საბჭოთა ფეხბურთელი

ფიოდორ ჩერენკოვი (რუს. Фёдор Фёдорович Черенко́в; დ. 25 ივლისი, 1959, მოსკოვი, რსფსრ, სსრ კავშირი — გ. 4 ოქტომბერი, 2014, მოსკოვი, რუსეთი) — რუსი და საბჭოთა ფეხბურთელი. თამაშობდა თავდამსხმელის[1][2][3][4][5][6] და ნახევარმცველის[7][8][9] პოზიციაზე. იცავდა მოსკოვის „სპარტაკის“, პარიზის „რედ სტარისა“ და საბჭოთა კავშირის ეროვნული და ოლიმპიური ნაკრების ღირსებას. საბჭოთა კავშირის სამგზის (1979, 1987, 1989) ჩემპიონი, ექვსგზის (1980, 1981, 1983, 1984, 1985, 1991) ვიცე-ჩემპიონი და ორგზის (1982, 1986) ბრინჯაოს პრიზიორი, რუსეთის ჩემპიონი (1993) და რუსეთის თასის მფლობელი (1994) მოსკოვის „სპარტაკის“ შემადგენლობაში. 1980 წლის ზაფხულის ოლიმპიადის ბრინჯაოს პრიზიორი საბჭოთა კავშირის ოლიმპიური ნაკრების შემადგენლობაში. საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი (1988). საყოველთაოდ აღიარებულია ყველა დროის ერთ-ერთ საუკეთესო რუს და საბჭოთა ფეხბურთელად.[10][11]

ფიოდორ ჩერენკოვი
პირადი მონაცემები
სრული
სახელი
ფიოდორ ჩერენკოვი
დაბადების
თარიღი
25 ივლისი, 1959
დაბადების
ადგილი
მოსკოვი, რსფსრ,
სსრ კავშირი
გარდაცვალების
თარიღი
4 ოქტომბერი, 2014
(55 წლის)
გარდაცვალების
ადგილი
მოსკოვი, რუსეთი
სიმაღლე 178 სმ
სათამაშო
პოზიცია
თავდამსხმელი,
ნახევარმცველი
ახალგაზრდული კარიერა
1969–1971 კუნცევო
1971–1977 სპარტაკი მოსკოვი
პროფესიონალური კარიერა*
წლები გუნდი მატჩი (გოლი)
1977–1990 სპარტაკი 344 (86)
1990–1991 რედ სტარი 15 (1)
1991–1993 სპარტაკი 54 (9)
ეროვნული ნაკრები
1979–1990 სსრკ 34 (12)
1980–1983 სსრკ 10 (6)
სამწვრთნელო კარიერა
1994–1995 სპარტაკი მოსკოვი (თ.)
1996–1997 სპარტაკი მოსკოვი (თ.)
2013–2014 სპარტაკი მოსკოვი (თ.)
* პროფესიონალურ კლუბებში გამოსვლა და გოლები მხოლოდ ეროვნული ლიგებისთვის იანგარიშება

1983 და 1989 წლებში დაასახელეს საბჭოთა კავშირის წლის საუკეთესო ფეხბურთელად.[12][13]

ცხრაჯერ იყო დასახელებული საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიაში. აქედან ოთხჯერ პირველ ნომრად.[14][15]

საკლუბო სტატისტიკა

რედაქტირება
სეზონი კლუბი ლიგა ჩემპ თასი ევრო სხვ.
1978 რსფსრ-ის დროშა სპარტაკი უმაღლესი ლიგა 7 0 0 0
1979 31 4 2 0
1980 32 6 8 0 4 0
1981 32 4 4 1 6 0
1982 33 10 3 1 6 1
1983 33 10 2 1 6 3
1984 25 8 2 1 6 1
1985 33 13 2 2 6 3
1986 22 8 4 1 2 0 1 0
1987 27 12 3 0 4 2 9 3
1988 30 3 4 1 4 2 8 4
1989 28 7 5 0 4 2 2 1
1990 11 1 0 0 0 0
1991 საფრანგეთის დროშა რედ სტარი ლიგა 2 15 1 0 0
1991 რსფსრ-ის დროშა სპარტაკი უმაღლესი ლიგა 22 3 1 0 3 1
1993 რუსეთის დროშა სპარტაკი უმაღლესი ლიგა 32 6 3 3 3 0

სანაკრებო კარიერა

რედაქტირება

1979–1990 წლებში საბჭოთა კავშირის ეროვნული ნაკრების ღირსებას იცავს, რომლის შემადგენლობაში 34 შეხვედრას ატარებს და 12 ბურთი გააქვს.

სტატისტიკა

რედაქტირება
საბჭოთა კავშირი
წელი მატჩი გოლი
1979 1 0
1980 6 4
1982 1 1
1983 8 3
1985 6 2
1986 3 0
1988 1 0
1989 3 0
1990 5 2
ჯამში 34 12

თამაშის სტილი და შეფასებები

რედაქტირება

ჩერენკოვმა პირველივე მატჩებიდან თავი წარმოაჩინა, როგორც გამორჩეულად ნიჭიერმა, თვითმყოფადი ტექნიკითა და მოედნის შესანიშნავი ხედვით დაჯილდოებულმა ფეხბურთელმა. იგი მალევე ჩამოყალიბდა „სპარტაკის“ ერთ-ერთ წამყვან მოთამაშედ, ხოლო კლუბიდან იური გავრილოვის წასვლის შემდეგ, თავად იტვირთა გუნდის თამაშის მთავარი ორგანიზატორის როლი, რასაც კარიერის ბოლომდე წარმატებით ართმევდა თავს. მოედანზე გამოირჩეოდა სანიმუშო კომბინაციური ალღოთი, ზუსტი და დროული პასებით, შეტევაში არასტანდარტული მოქმედებებითა და პარტნიორთა იშვიათი გრძნობით. გუნდისადმი ერთგულებამ, უმაღლესმა საფეხბურთო ინტელექტმა, ასევე გამორჩეულმა პიროვნულმა თვისებებმა მას ფეხბურთის მოყვარულთა დამსახურებული აღიარება და განსაკუთრებული სიყვარული მოუპოვა.

იგი იყო ერთ-ერთი იმ იშვიათ ფეხბურთელთაგან, რომელსაც პატივს სცემდნენ სხვა კლუბების, მათ შორის „სპარტაკის“ პრინციპული მეტოქე გუნდების გულშემატკივრებიც.

„ის მართლაც დიდებული ფეხბურთელი იყო. როგორც ახლა ვიღებთ სიამოვნებას შავის და ინიესტას თამაშისგან, ჩერენკოვის თამაშისგანაც ასე ვიხიბლებოდით“ — თავის დროზე ასეთი შეფასება მისცა ალექსანდრე ჩივაძემ ფიოდორ ჩერენკოვის თამაშს.

მიღწევები

რედაქტირება
  სპარტაკი მოსკოვი
საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატი
  • ჩემპიონი: 1979, 1987, 1989
  • ვიცე-ჩემპიონი: 1980, 1981, 1983, 1984, 1985, 1991
  • ბრინჯაოს პრიზიორი: 1982, 1986
  სპარტაკი მოსკოვი
რუსეთის ჩემპიონატი
  • ჩემპიონი: 1993
რუსეთის თასი
  • თასის მფლობელი: 1994

სანაკრებო

რედაქტირება
  საბჭოთა კავშირის ოლიმპიური ნაკრები
ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები
  • ბრინჯაოს პრიზიორი: 1980

ინდივიდუალური

რედაქტირება
33 საუკეთესო
  • №1: 1983, 1985, 1987, 1989
  • №2: 1980, 1982, 1988
  • №3: 1981, 1984

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • აკოფოვი, გ.; ენუქიძე, ჯ., ფეხბურთი – 89 : ცნობარი, თბ.: საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა, 1989. — გვ. 50–51. 158 გვ.

ბიბლიოგრაფია

რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
თემატური საიტები
AFS · BigSoccer · Bombarder.Narod.ru · FootballDatabase.eu · FootballFacts.ru · National Football Teams · RSSSF · Russian Football News დაარქივებული 2019-06-20 საიტზე Wayback Machine. · RusTeam.permian.ru · Soccerway · Transfermarkt · WorldFootball.net
ვიდეო
YouTube
  1. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1980. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1980. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1980 წლის 25 მარტს. ცნობარის 49-ე გვერდზე ფიოდორ ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — თავდამსხმელი (რუს. Нападающий). ჩერენკოვის უნივერსალური საფეხბურთო მონაცემების მიუხედავად, სპეციალისტები მას წმინდა წყლის კლასიკურ ფორვარდად არ განიხილავენ. თუმცა იგი თანაბრად ძლიერად თამაშობდა, როგორც თავდამსხმელის და შემტევი ნახევარმცველის (რუს. Атакующий полузащитник), ასევე, ოდნავ უკანდახეული ფლეიმეიქერის პოზიციაზეც (რუს. Оттянутый плеймейкер). StudMed.ру. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 21 ივნისი, 2019. წაკითხვის თარიღი: 21 ივნისი, 2019.
  2. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1984. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1984. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1984 წლის 26 მარტს. ცნობარის 28-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — თავდამსხმელი. StudMed.ру. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 21 ივნისი, 2019. წაკითხვის თარიღი: 21 ივნისი, 2019.
  3. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1985. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1985. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1985 წლის 1 აპრილს. ცნობარის 27-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — თავდამსხმელი. StudMed.ру. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 21 ივნისი, 2019. წაკითხვის თარიღი: 21 ივნისი, 2019.
  4. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1986. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1986. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1986 წლის 7 აპრილს. ცნობარის 32-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — თავდამსხმელი.
  5. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1987. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1987. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1987 წლის 6 აპრილს. ცნობარის 29-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — თავდამსხმელი.
  6. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1988. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1988. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1988 წლის 28 მარტს. ცნობარის 28-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — თავდამსხმელი. StudMed.ру. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 21 ივნისი, 2019. წაკითხვის თარიღი: 21 ივნისი, 2019.
  7. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1981. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1981. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1981 წლის 24 მარტს. ცნობარის 30-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — ნახევარმცველი. StudMed.ру. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 21 ივნისი, 2019. წაკითხვის თარიღი: 21 ივნისი, 2019.
  8. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1982. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1982. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1982 წლის 10 მარტს. ცნობარის 31-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — ნახევარმცველი. StudMed.ру. წაკითხვის თარიღი: 21 ივნისი, 2019.
  9. Киселёв Н.Я. (сост.) Футбол-1983. Справочник-календарь. Ленинград: "Лениздат", 1983. - 96 с. შენიშვნა: აღნიშნული ცნობარი-კალენდარი გამოსაცემად მომზადდა 1983 წლის 14 მარტს. ცნობარის 28-ე გვერდზე ჩერენკოვის სათამაშო პოზიციად მითითებულია — ნახევარმცველი. StudMed.ру. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 21 ივნისი, 2019. წაკითხვის თარიღი: 21 ივნისი, 2019.
  10. Николай Шалунов (25 ივლისი, 2019). Фёдор Черенков – народный футболист России// Наверное, он был последним футболистом СССР, на которого «ходили», как в свое время ходили на Воронина и Стрельцова. Ни один игрок не пользовался такой бешеной популярностью среди болельщиков всех клубов, как Фёдор Черенков, чья судьба неразрывно связана с Тульской областью. 25 июля уникальному полузащитнику московского «Спартака» и сборной СССР 80−90-х годов ХХ века исполнилось бы 60 лет. დაარქივებულია ორიგინალიდან. დაარქივების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2019. წყარო: Myslo.ru. წაკითხვის თარიღი: 10 დეკემბერი, 2019.
  11. Vincent Tanguy (13 დეკემბერი, 2015). Fyodor Cherenkov – The Story of a Spartak Legend // Between 1977 and 1993, Cherenkov played 416 games for Spartak and scored 96 goals. He won the Soviet championship in 1979, 1987 and 1989 as well as the Russian championship in 1993. Furthermore, he won the Soviet Cup in 1987 and the Russian Cup in 1994, as well as being voted Player of the Year in the Soviet Union in 1983 and 1989. წყარო: Russian Football News. წაკითხვის თარიღი: 11 დეკემბერი, 2019.
  12. აკოფოვი, გ.; ენუქიძე, ჯ., 1989, გვ. 50
  13. Soviet Union - Player of the Year Awards // 1983 — 1. F. Cherenkov (Spartak Moscow) - 442; 2. R. Dasaev (Spartak Moscow) - 181; 3. A. Chivadze (Dinamo Tbilisi) - 91 // 1989 — 1. F. Cherenkov (Spartak Moscow) - 345; 2. S. Cherchesov (Spartak Moscow) - 172; 3. V. Bessonov (Dinamo Kiev) - 164 // 13 დეკემბერი, 2018. Rasim Movsumov for the Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. წაკითხვის თარიღი: 20 ივნისი, 2019.
  14. საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სია — საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიის შედგენა ხდებოდა საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატის სეზონის შედეგების მიხედვით 1926 წლიდან არარეგულარულად, ხოლო 1948 წლიდან — ყოველწლიურად (1954 წლის გარდა). dic.academic.ru. წაკითხვის თარიღი: 6 დეკემბერი, 2019.
  15. Список 33 лучших футболистов сезона в СССР — Список лучших футболистов сезона в СССР составлялся по итогам футбольного сезона (чемпионата) в СССР с 1926 года нерегулярно, а с 1948 года — ежегодно (кроме 1954 года). წაკითხვის თარიღი: 6 დეკემბერი, 2019