სტარა-პლანინა, ბალკანეთის მთები (ბულგარ. და სერბ. — Стара планина, ძველი მთები) — მთები ბულგარეთში (დასავლეთი შტოქედები სერბეთშია). სიგრძე 555 კმ, სიმაღლე 2376 მ-მდე (მთა ბოტევი). უმთავრესად აგებულია კამბრიულისწინა და პალეოზოური კრისტალური ფიქლებითა და გრანიტით, მეზოზოური კირქვებით, ქვიშაქვებითა და კონგლომერატებით. შედგება პარალელური ქედებისაგან. სტარა-პლანინაზე არის უღელტეხილები: პეტროხანის, ჩურეკის, შეპკის. დასავლეთით განვითარებულია კარსტი. არის სპილენძის, ტყვია-თუთიის, რკინის, ქვანახშირისა და მურა ნახშირის საბადოები, ბევრია მინერალური წყარო და კურორტი.

სტარა-პლანინა
სტარა-პლანინას ცენტრალური (შუა) ნაწილი
სტარა-პლანინას ცენტრალური (შუა) ნაწილი
კოორდინატები: 43°15′ ჩ. გ. 25°00′ ა. გ. / 43.250° ჩ. გ. 25.000° ა. გ. / 43.250; 25.000
ქვეყანა ბულგარეთის დროშა ბულგარეთი
სერბეთის დროშა სერბეთი
უმაღლესი წერტილი ბოტევი
სიმაღლე 2376 
სიგრძე 555  კმ
სტარა-პლანინა — ბულგარეთი
სტარა-პლანინა

სტარა-პლანინა ჩრდილოეთი და სამხრეთი ბულგარეთის კლიმატგამყოფია. თხემურ ნაწილში ნალექები 800—1000 მმ-ა წელიწადში. ჩრდილოეთი ნოტიო კალთები 1700—1800 მ-მდე შემოსილია მუხის, წიფლის, რცხილისა და წიწვოვანი ტყით. თხემურ ნაწილში მდელოა. სტარა-პლანინას აღმოსავლეთ ნაწილში არის ფართოფოთლოვანი ტყე, მარადმწვანე ქვეტყე და ლიანები. სტარა-პლანინა იყოფა დასავლეთ, შუა და აღმოსავლეთ ნაწილებად. მდებარეობს ეროვნული პარკი სტენეტო.

ლიტერატურა

რედაქტირება