პლატონ კეშელავა
პლატონ გიორგის ძე კეშელავა (დ. 1893, ერკეთი, ოზურგეთის მაზრა — გ. 18 სექტემბერი, 1963, თბილისი) — ქართველი მწერალი, კრიტიკოსი, პუბლიცისტი.
პლატონ კეშელავა | |
---|---|
დაბადების თარიღი | 1893 |
დაბადების ადგილი | ოზურგეთის მაზრა |
გარდაცვალების თარიღი | 18 სექტემბერი, 1963 |
გარდაცვალების ადგილი | თბილისი |
დასაფლავებულია | დიდუბის პანთეონი |
საქმიანობა | მწერალი, კრიტიკოსი და პუბლიცისტი |
მოქალაქეობა |
რუსეთის იმპერია საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა სსრკ |
ალმა-მატერი | ყაზანის უნივერსიტეტი და თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი |
ბიოგრაფია
რედაქტირებაკეშელავას მამა იყო ნოვოროსიისკის ცემენტის ქარხნის მუშა, ხოლო დედა — დიასახლისი. ჰყავდა 7 დედმამიშვილი, თავად მეშვიდე შვილი იყო. პირველდაწყებითი განათლება სოფლის ორკლასიან სასწავლებელში მიიღო. 1907 წელს კეშელავას მამამ საწარმოო ტრავმა მიიღო, შრომის უნარი დაჰკარგა და სოფელს დაუბრუნდა. პლატონს სწავლის ფინანსური საშუალება არ ჰქონდა, ამიტომ განსაკუთრებული მონდომებით მეცადინეობდა სახლში. 1912 წელს ჩააბარა ქუთაისის სამასწავლებლო სემინარიაში და სტიპენდია მიიღო. სანაცვლოდ მას იქ უნდა ემუშავა სწავლის დასრუების შემდეგ, სადაც გაამწესებდნენ. სემინარია დაასრულა 1916 წელს და შევიდა ყაზანის უნივერსიტეტის ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტზე. იქ მალე მიაგნეს და სამხედრო სასწავლებელში გადაიყვანეს იუნკრად. 1917 წლის თებერვლის რევოლუციის შედეგად გათავისუფლდა სამხედრო სასწავლებლისგან პრაპორშჩიკის ჩინით. გაამწესეს სათადარიგო პოლკში სიმბირსკში. ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ აირჩიეს სამაზრო და საოლქო საბჭოებში. 1918 წელს შეიტყო მამისა და ორი ძმის გარდაცვალების შესახებ და საქართველოში დაბრუნდა. ჩაირიცხა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სიბრძნისმეტყველების ფაკულტეტის ენისა და ლიტერატურის განყოფილებაზე. პარალელურად ივანე ჯავახიშვილის დახმარებით დაიწყო მასწავლებლობა მეექვსე სამოქალაქო სკოლაში, სადაც ასწავლიდა ლიტერატურასა და ისტორიას. იყო სტუდენტთა ჟურნალ „მომავლის“ პასუხისმგებელი მდივანი. საბჭოთა ოკუპაციის შემდეგ მუშაობდა სხვადასხვა თანამდებობებზე ჯარში, ქალაქის საბჭოში, ხელოვნების სასახლეში. 1928-1939 წლებში იყო მწერალთა სასახლის დირექტორი. 1943-1947 წლებში. ხელმძღვანელობდა ყვარელში ილია ჭავჭავაძის სახლ-მუზეუმს. მუზეუმი შეავსო მრავალი ექსპონატით და აქცია ის რესპუბლიკის ერთ-ერთ საუკეთესო კულტურულ-საგანმანათლებლო კერად.
ამასთანავე ეწეოდა კვლევით მუშაობასაც. ავტორია ნაშრომებისა: „ილია ჭავჭავაძის გენეალოგია“, „ილია ჭავჭავაძე გოგოლის მსოფლიო მნიშვნელობაზე“, „ილია ჭავჭავაძე სახელმწიფო საბჭოს წევრი 1906-0907 წლებში“, „ილია ჭავჭავაძე და არტურ ლაისტი“, „ილია შრომის შესახებ“, „ილია და ქართული თეატრი“ და სხვა. აღსანიშნავია მისი ნაშრომები: ი. ტურგენევზე, ლ. არდაზიანზე, არსენას ლექსზე, ვაჟა-ფშაველაზე და სხვა. იგი იყო კ. მარჯანიშვილის მემუარების რედაქტორი და მოლიერის პიესების თარგმანებს კრებულის წინასიტყვაობისა და შენიშვნების ავტორი.
დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.
ლიტერატურა
რედაქტირება- (2013) „პლატონ კეშელავა“, მწერალთა ავტობიოგრაფიები, წიგნი I. თბილისი: ლიტერატურის მუზეუმი, გვ. 667-670. ISBN 978-99940-28-84-9.
- ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 214, თბ., 1994