მიკობაქტერიები
მიკობაქტერიები (ლათ. Mycobacterium < ბერძ. μύκης — „სოკო“ და ლათ. bacterium — „ბაქტერია“) — ბაქტერიების გვარი. მიკობაქტერიები ზოგიერთი ნიშნით განსხვავდება ბაქტერიებისაგან. ახალგაზრდა ფორმები ჩხირისებრია, სუსტად დატოტვილი, ძვ. კულტურებში ჭარბობს სფერული ფორმები. უმოძრაო, მკაცრი აერობებია, შეიცავს ლიპიდებსა და ცვილს, რის გამოც მჟავაგამძლეა.
მიკობაქტერიები | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ტუბერკულიოზის ბაცილის (M. tuberculosis) კოლონიები | |||||||||||||||
მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
ლათინური სახელი | |||||||||||||||
Mycobacterium (Lehmann & Neumann, 1896) | |||||||||||||||
|
მრავლდება გაყოფით და დაკვირტვით. უმეტესობა უვნებელი საპროფიტია. მონაწილეობს სხვადასხვა ორგანულ ნივთიერების — ცილების, ნახშირწყლების, ცხიმების, ნავთობისპროდუქტების დაშლაში. აქვს აზოტფიქსაციის უნარი. არსებობს ადამიანისათვის პათოგენური ფორმებიც, მაგ., ტუბერკულოზისა (M. tuberculosis) და კეთრის (M. leprae) გამომწვევი მიკობაქტერიები. მიკობაქტერიების (გარდა M. leprae-ისა) მოშენება შეიძლება გამდიდრებულ საკვებ არეებზე ან მინერალური ხსნარებზე, რომლებიც შეიცავენ ნახშირბადისა და აზოტის წყაროს. მიკობაქტერიები წარმოქმნის კაროტინოიდებს, რის გამოც მათი კოლონიები საკვებ არეზე შეიძლება ყვითლად ან წითლად შეიფეროს.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 685.