ლეკეთის ხაზი
ლეკეთის ხაზი[1] (რუს. Лезгинская кордонная линия) — სიმაგრეთა სისტემა, რომელიც ააგო რუსეთის ჯარმა კავკასიის ომების დროს აღმოსავლეთ ამიერკავკასიაში კავკასიონის მთების ძირში მდინარეების იორისა და ალაზნის გასწვრივ.
ისტორია
რედაქტირებალეკეთის ხაზის შემუშავება დაიწყო 1830 წელს, რათა დაეცვა საქართველო, რომელიც იმ დროისთვის რუსეთის იმპერიის ნაწილი იყო, დაღესტნის მთიელთა, ძირითადად სამურის ოლქის მთიელთა თარეშისგან.[2] ხაზი შედგებოდა მთებიდან ყველაზე მოსახერხებელი გასასვლელების მოპირდაპირედ განლაგებული სიმაგრეებისგან. მისი მთავარი პუნქტები იყო სოფლები ზაქათალა და ბელაქანი.
გაზაფხულზე, რუსული ჯარები კონცენტრირდნენ ამ პუნქტებში და, რაზმებად დაყოფით, მთელი ზაფხულის განმავლობაში წავიდნენ მთის ექსპედიციებში გვიან შემოდგომამდე.
ლეზგინის ხაზი იყოფოდა მარჯვენა და მარცხენა ფლანგებად, რომლებიც თავს იყრიდნენ ლაგოდეხთან. მარჯვენა ფლანგზე შვიდი საფორტიფიკაციო ნაგებობა იყო (კარათუბანი, საცხენისი, ყვარელი, საბუე და ნათლის-მცემელი), მარცხნივ — სამი (ბელაქანი, ზაქათალა და ნუხა). მარჯვენა და მარცხენა ფლანგების მეთაურები იყვნენ დამსახურებული სამხედრო პოლკოვნიკები ან გენერლები. 1850-იან წლებში ხაზის ჯარები შედიოდნენ კავკასიის გრენადერთა დივიზიის შემადგენლობაში.
მთის ლეკეთის რაზმის პერსონალიდან ჯარები გამოიყო ფლანგის მეთაურებზე, რომლებმაც ეს ნაწილები განათავსეს ხაზის კორდონების გასწვრივ, სადაც სამსახური იყო გარნიზონი, ან გაგზავნეს სამთო ექსპედიციებში, სადაც ხშირად იმართებოდა შეიარაღებული შეტაკებები.
ლეკეთის ხაზის მეთაურები
რედაქტირებასქოლიო
რედაქტირება- ↑ ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 4, თბ., 2018. — გვ. 435.
- ↑ Е. П. Томкеев. Материалы для описания русско-турецкой войны 1877-1878 гг. на Кавказско-Малоазиатском театре. С планами. Том VI, часть II. Тифлисъ, 1910. — С. 11. ISBN:9785445808800, 5445808807.
- ↑ Полное собрание законов Российской империи. Собрание 2. Т. 35, отд. 1. Закон 35710. С. 431..