ილიას ეფენდიევი
ილიას ეფენდიევი (აზერ. Ilyas Əfındiyev; დ. 26 მაისი, 1914 — გ. 3 ოქტომბერი, 1996) — აზერბაიჯანელი დრამატურგი, 1940 წლიდან აზერბაიჯანელ მწერალთა გაერთიანების წევრი, დამსახურებული ხელოვანი (1960), აზერბაიჯანის სსრ-ის სახელმწიფო ჯილდოს ლაურეატი (1972),[1] აზერბაიჯანის სსრ-ის სახალხო მწერალი (1979).
| ილიას ეფენდიევი | |
|---|---|
| აზერ. İlyas Məhəmməd oğlu Əfəndiyev | |
 | |
| დაბადების თარიღი | 13 (26) მაისი, 1914 |
| დაბადების ადგილი | ფუზული |
| გარდაცვალების თარიღი | 3 ოქტომბერი, 1996 (82 წლის) |
| გარდაცვალების ადგილი | ბაქო |
| დასაფლავებულია | საპატიო ხეივანი |
| საქმიანობა | მწერალი, ლიტერატურული კრიტიკოსი და დრამატურგი |
| ენა | აზერბაიჯანული ენა |
| მოქალაქეობა |
 რუსეთის იმპერიააზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა  სსრკ აზერბაიჯანი |
| ალმა-მატერი | აზერბაიჯანის სახელმწიფო პედაგოგიური უნივერსიტეტი |
| ჯილდოები | ლენინის ორდენი, შრომის წითელი დროშის ორდენი, ოქტომბრის რევოლუციის ორდენი, საპატიო ნიშნის ორდენი, დიდების ორდენი, აზერბაიჯანის სსრ სახალხო მწერალი, აზერბაიჯანის სსრ-ის ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე და აზერბაიჯანის სსრ-ის სახელმწიფო პრემია |
| შვილ(ებ)ი | ელჩინ ეფენდიევი და Q16375105? |
| საიტი | ilyasafandiyev.musigi-dunya.az |
ბიოგრაფია
რედაქტირებაილიას ეფენდიევი დაიბადა 1914 წლის 26 მაისს დღევანდელი ფუზულის რაიონში, ცნობილი ვაჭარის მაჰამედის ოჯახში. მამამისი დაიბადა 1884 წელს. მისი მშობლები მთელ ყარაბაღში ცნობილი პირები იყვნენ, როგორც ქველმოქმედი ხალხი. ამ ოჯახის ერთი ფრთა ვაჭრობით დაკავებული ხალხი იყო, მეორე — სწავლული.
მწერლის მამა მაჰამედ ეფენდიევი ამავე ოჯახის მოვაჭრეთა ფრთას მიეკუთვნებოდა. იგი 7-8 წლის იყო, როცა მამამისი გარდაიცვალა. დედამისი მას მერე არ დაქორწინებულა. სოფლის ხუთწლიანი სკოლა კარგი ნიშნებით დაამთავრა. ისწავლა რუსული ენა. ახალგაზრდობაში მან სავაჭრო ურთიერთობები დაამყარა რუსეთის ზოგიერთ ქალაქსა და თავრიზსა და სტამბოლს შორის.
მოღვაწეობა
რედაქტირებაილიას ეფენდიევმა 30-იანი წლების ბოლოს დაიწყო სალიტერატო მოღვაწეობა. 1938 წელს საცხოვრებლად გადავიდა ბაქოში. 1979 წლის 30 ივლისს მიიღო სახალხო მწერლის წოდება.
პიესები
რედაქტირება- "Ceyran ovu"
- "Maraqlı hadisə"
- "Qoruqlarda"
- "Yasəmən ağacı"
- "İz ilə"
- "Ovçunun nağılı"
- "Zəmidə bir turac səslənirdi"
მოთხრობები
რედაქტირება- "Qızbəs xala"
- "Qarımış oğlan"
- "Mirzə İman"
- "Xəncər hekayəsi"
- "Gözlənilməyən sevgi"
- "Apardı sellər Saranı"
- "Durna"
- "Qəhrəman ilə bülbülün nağılı"
- "Kiçik bir poema"
- "Qoca tarını çaldı"
- "Yarımçıq qalmış portret haqqında mahnı"
- "Qarı dağ"
- "Görüş"
- "Gülaçar"
- "Su dəyirmanı"
- "Yusif və Esfir"
- "Vəzir Allahverdi xan və Bəhlul Danəndə"
- "Sən ey böyük yaradan"
- "Abidin yuxusu"
- "Həyatın əbədi ahəngi"
- "Sağsağan"
- "İsa-Musa"
- "Berlində bir gecə"
- "Qəhrəmanımın nişanlısı"
- "Balıqçılar"
- "Gül satan"
- "Cavan yolçu"
- "Bahar buludları"
- "Xəncər"
- "Yaylaq qonşumuz"
- "Şəhərdən gələn ovçu"
- "Yun şal"
- "Qırçı və qırmızı çiçək"
- "Tufandan sonra"
- "Səməd Vurğun haqqında hekayə"
- "Daş hasar"
- "Kənddən məktublar"(1939)
- "Aydınlıq gecələr"(1945)
- "Torpağın sahibi"
- "Qaçaq Süleymanın ölümü"
- "Xan qızı Gülsənubərlə tarzən Sadıqcanın nağılı"
- "Üçatılan"(1981)-(Avtobioqrafik əsərdir.)
რომანები
რედაქტირება- "Söyüdlü arx"(1958)
- "Körpüsalanlar"(1960)
- "Geriyə baxma, qoca"(1980)(avtobioqrafik əsərdir)
- "Xan çinar"
- "Dağlar arxasında üç dost"(1963)
- "Sarıköynəklə Valehin nağılı"(1976-1978)
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- İlyas Əfəndiyev fondunun rəsmi saytı დაარქივებული 2010-05-05 საიტზე Wayback Machine.
- İlyas Əfəndiyevin virtual muzeyi
- Səda - İlyas Əfəndiyevin ad günüdür
- Sərvər Şirin: Dili su qədər lətafətli hekayə - "Su dəyirmanı" 525-ci qəzet. 2017. 14 yanvar. səh. 23.