ვასილი ლანოვოი

ვასილი ლანოვოი (რუს. Васи́лий Семёнович Ланово́й; დ. 16 იანვარი, 1934, მოსკოვი — გ. 28 იანვარი, 2021, იქვე) — საბჭოთა და რუსი თეატრისა და კინოს მსახიობი, თეატრალური პედაგოგი, მხატვრული კითხვის ოსტატი, სსრკ სახალხო არტისტი (1985). ლენინური პრემიის ლაურეატი (1980).

ვასილი ლანოვოი
დაბადების თარიღი	16 იანვარი, 1934 მოსკოვი, სსრკ
გარდაცვალების თარიღი	28 იანვარი, 2021 (87 წლის) მოსკოვი (რუსეთი)
ეროვნება	რუსი
მოქალაქეობა	სსრკ რსფსრ
საქმიანობა	მსახიობი
მეუღლე(ები)	ტატიანა სამოილოვა, ტამარა ზიაბლოვა, ირინა კუპჩენკო

ბიოგრაფია

1953 წელს სწავლა დაიწყო მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჟურნალისტიკის ფაკულტეტზე. ნახევარი წლის შემდეგ სწავლას თავი დაანება და შევიდა ბ. შჩუკინის სახელობის თეატრალურ სასწავლებელში (ამჟამად შჩუკინის სახელობის თეატრალური ინსტიტუტი). ჯერ კიდევ სწავლის პერიოდში, 1954 წელს, შეასრულა როლი თავის პირველ ფილმში „სიმწიფის ატესტატი“, შემდეგ კი, 1956 წელს ითამაშა მთავარი როლი ფილმში „პავლე კორჩაგინი“. 1957 წელს დაამთავრა თეატრალური სასწავლებელი და იმავე წლიდან ევგენი ვახტანგოვის სახელობის თეატრის სცენაზე დაიწყო მოღვაწეობა. პარალელურად იღებდნენ მხატვრულ ფილმებში.

1979 წელს გაახმოვანა მრავალსერიიანი დოკუმენტური ფილმი „დიდი სამამულო“. მისი დამსახურება დააფასეს და მიენიჭა იმ დროისთვის ყველაზე პრესტიჟული პრემია — ლენინური პრემია.

ვასილი ლანოვოი აღიარებულია მხატვრული კითხვის ოსტატად. მის შემოქმედებით პროგრამებში შედიოდა ბლოკის, პუშკინის, ახმატოვას, მაიაკოვსკის, ბერგოლცის და სხვათა პოეზია.

1983 წელს დაწერა წიგნი „ბედნიერი შეხვედრები“, 2004 წელს კი — „დღეები ერთმანეთის მიყოლებით მიქრიან“.

1985 წლიდან ასწავლიდა სასცენო მეტყველების კათედრაზე შჩუკინის სახელობის თეატრალურ ინსტიტუტში. იყო პროფესორი და ამავე კათედრის გამგე (1995).

20 წელზე მეტი ხელმძღვანელობდა საბავშვო კინოფესტივალს „არტეკის ალისფერი იალქნები“.

2021 წლის 2 იანვარს პნევმონიის დიაგნოზით იქნა ჰოსპიტალში გადაყვანილი. 28 იანვარს მისი მდგომარეობა დამძიმდა და მისი გადარჩენა ვეღარ მოხერხდა. დაკრძალულია ნოვოდევიჩის სასაფლაოზე.

ჯილდოები და აღიარება

• 1968 — რსფსრ დამსახურებული არტისტი
• 1978 — რსფსრ სახალხო არტისტი
• 1980 — ლენინური პრემია
• 1983 — სუკ-ის პრემია
• 1984 — სსრკ შინაგან საქმეთა სამინისტროს პრემია
• 1985 — სსრკ სახალხო არტისტი
• 1994 — ხალხთა მეგობრობის ორდენი
• 2001 — ღირსების ორდენი
• 2004 — „მამულის წინაშე დამსახურებისთვის“ IV ხარისხის ორდენი
• 2008 — „მამულის წინაშე დამსახურებისთვის“ III ხარისხის ორდენი
• 2010 — ჩრდილოეთ ოსეთის დამსახურებული არტისტი
• 2013 — ალექსანდრე ნეველის ორდენი
• 2018 — თეატრალური პრემია „ოქროს ნიღაბი“
• 2018 — ქერჩის საპატიო მოქალაქე
• 2019 — რუსეთის ფედერაციის შრომის გმირი
• 2020 — მოსკოვის საპატიო მოქალაქე

ფილმოგრაფია

წელი		ქართულად	მშობლიური სახელწოდება	როლი
1954	ფ	სიმწიფის ატესტატი	Аттестат зрелости	ვალენტინ ლისტოვსკი
1956	ფ	პავლე კორჩაგინი	Павел Корчагин	პავლე კორჩაგინი
1961	ფ	ალისფერი იალქნები	Алые паруса	არტურ გრეი
1965-66	ფ	ომი და მშვიდობა	Война и мир	ანატოლი კურაგინი
1967	ფ	ანა კარენინა	Анна Каренина	ალექსეი ვრონსკი
1968	ფ	6 ივლისი	Шестое июля	ფელიქს ძერჟინსკი
1971	ფ	ოფიცრები	Офицеры	ივან ვარავა
1972	ფ	ორმოცდაათი ორმოცდაათზე	Пятьдесят на пятьдесят	ვოლგინი, საბჭოთა მზვერავი
1973	ფ	გაზაფხულის ჩვიდმეტი გაელვება	Семнадцать мгновений весны	ობერგრუპენფიურერი კარლ ვოლფი
1974	ფ	ანა და კომანდორი	Анна и Командор	სამხედრო მეთაური ბონდარი
1976	ფ	თავისუფლების ჯარისკაცები	Солдаты свободы	ანდრეი გრეჩკო, გენერალ-პოლკოვნიკი
1980	ფ	პეტროვკას 38	Петровка, 38	ვლადისლავ კოსტენკო, სამძებრო სამსახურის პოლკოვნიკი
1980	ფ	ოგარიოვის 6	Огарёва, 6	ვლადისლავ კოსტენკო, სამძებრო სამსახურის პოლკოვნიკი
1982	ფ	ბრძოლა გზაჯვარედინზე	Бой на перекрёстке	ფელიქს ძერჟინსკი
1983	ფ	დაიწყეთ ლიკვიდაცია	Приступить к ликвидации	ვადიმ ჩისტიაკოვი, ავიაციის პოლკოვნიკი
1992	ფ	შავი კვადრატი	Чёрный квадрат	ვასილი კასარინი, სუკ-ის გენერალი
1995	ფ	ქალბატონი-გლეხის გოგო	Барышня-крестьянка	ივან ბერესტოვი
2000	ფ	რაინდული რომანი	Рыцарский роман	ალექსი კომნენოსი
2013	ფ	სამი მუშკეტერი	Три мушкетёра	კარდინალი რიშელიე
2014	ფ	მარტას ხაზი	Линия Марты	იური

რესურსები ინტერნეტში

• შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ვასილი ლანოვოი“ ვიკისაწყობში.
• ვასილი ლანოვოი — კინოფილმების ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა (ინგლისური)