გრამას ყურე
გრამის ყურე ( ალბ. Gjiri i Gramës ) — ყურე იონიის ზღვაში, რომელიც მდებარეობს ალბანეთის იონიის ზღვის სანაპიროზე ხმელთაშუა ზღვაზე სამხრეთ ევროპაში . ეს არის დასავლეთ ცერაუნის მთების ერთ-ერთი მრავალი ყურე ალბანეთის რივიერას გასწვრივ კარაბურუნის ნახევარკუნძულის სამხრეთით. [1] ყურე უპირველეს ყოვლისა ცნობილია როგორც ტურისტული ადგილი და მიმდებარე სანაპირო კლდეებზე ამოტვიფრული წარწერებით, როგორც მისი სახელი ხსნის.
| გრამას ყურე | |
|---|---|
 | |
| კოორდინატები |
კოორდინატები: განედი არ არის მითითებული |
| ქვეყნები | ალბანეთი |
| საშუალო სიღრმე | 200 მ (660 ფუტი) მ |
| სიგანე | 100 მ (330 ფუტი) კმ |
.svg)  | |
სახელწოდება
რედაქტირებაყურის სახელი მჭიდროდ არის დაკავშირებული მიმდებარე სანაპირო კლდეებში არსებულ გრავირებულ წარწერებთან; გრამა ბერძნული სიტყვისთვის "წერილი". მას ასევე უწოდებენ გრამ(მ)ატას, „Gram(m)a“- მრავლობით ფორმას ბერძენი, რომაელი და შუა საუკუნეების მეზღვაურების მიერ დიოსკურის, კასტორისა და პოლუქსის და სხვა მფარველების პატივსაცემად დატოვებული მადლიერების წარწერებიდან.
კაცობრიობის ისტორია
რედაქტირებაანტიკურ ხანაში გრამას ყურე წარმოადგენდა ყურეს ქაონის სანაპიროზე ცერაუნის მთების დასავლეთით. [2] ყურე არის ძვირფასი არქეოლოგიური, ისტორიული და კულტურული ფასეულობების სახლი, რადგან კლასიკური ანტიკურ პერიოდში ის მნიშვნელოვანი ნავსადგური და თავშესაფარი იყო მათთვის, ვინც სანაპიროზე მცურავდნენ. [3] ვერტიკალურ კლდეებსა და კლდეებზე არის მრავალი ამოკვეთილი წარწერა ძველ ბერძნულ, ლათინურ და შუა საუკუნეების ბერძნულ ენებზე . ამგვარი წარწერები ანტიკურში ცნობილი იყო, როგორც ეუფლოია ( ბერძ. ευπλοϊα) წარწერები. [4]
მეორე მსოფლიო ომის დროს იგი გამოიყენებოდა სპეციალური ოპერაციების აღმასრულებელი სამსახურის ბაზად. [5]
გეომორფოლოგია
რედაქტირებაკლდოვან ყურეს წარმოადგენს, სანაპიროზე დომინირებს სანაპირო კლდეები, ვერტიკალურად დახრილი ზღვაში და კლდოვანი, კენჭოვანი პლაჟები . იგი გადაჭიმულია ყარაბურუნ-საზანის საზღვაო პარკში და დასახელდა ბუნების ძეგლად მისი გამორჩეული ლანდშაფტის გამო, რომელიც მორთულია ხსნარით და ზღვის გამოქვაბულებით . [6] [7]
ბიომრავალფეროვნება
რედაქტირებაყურის ძვირფასი ლანდშაფტები გლობალური მნიშვნელობისაა, რადგან ისინი ხელს უწყობენ ქვეყნის ეკოლოგიურ ბალანსს და უქმნიან ჰაბიტატს გლობალურად საფრთხის წინაშე მყოფი და გადაშენების პირას მყოფი მრავალი სახეობისთვის . ზღვის გამოქვაბულები განსაკუთრებული ეკოსისტემაა და მნიშვნელოვან თავშესაფარს აძლევს ხმელთაშუა ზღვის ბერი სელაპს, მსოფლიოში ყველაზე იშვიათი სელაპის სახეობას. [8] [9]
Იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებასქოლიო
რედაქტირება- ↑ Gjiri dhe shpella e Gramës Albanian. ციტირების თარიღი: 2018-07-06
- ↑ Politics, Territory and Identity in Ancient Epirus, გვ. 207.
- ↑ THE FIRST MPA IN ALBANIA, SAZANI ISLAND – KARABURUNI PENINSULA, AS A REGIONAL PRIORITY CONSERVATION AREA FOR MARINE BIODIVERSITY. ციტირების თარიღი: 2018-07-07
- ↑ Greek Art in Motion: Studies in honour of Sir John Boardman on the occasion of his 90th Birthday, გვ. 346.
- ↑ Roderick Bailey: The Wildest Province SOE In the Land of the Eagle, Vintage 2009 p206
- ↑ Management Plan for National Marine Park Karaburun-Sazan English (PDF).
- ↑ LISTA E MONUMENTEVE TË KULTURËS - QARKU VLORË 2017 Albanian. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-07-12. ციტირების თარიღი: 2024-05-31.
- ↑ Protected area gap assessment, marine biodiversity and legislation on marine protected areas English. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-08-02. ციტირების თარიღი: 2018-07-07
- ↑ Mediterranean Monk Seal One Of The Rarest Mammals In The World English.
წყაროები
რედაქტირება- Hajdari, Arben; Reboton, Joany; Shpuza, Saïmir; Cabanes, Pierre (2007). „Les Insciprtions de Grammata (Albanie)“. Revue des Études Grecques. 120 (2): 353–394. doi:10.3406/reg.2007.7870. ISSN 0035-2039. ციტირების თარიღი: 1 October 2019.