აპატიტი [ბერძ. ἀπάτη — „ვატყუებ“ (წინათ ადვილად ერეოდათ სხვა მინერალებში)] — ფოსფატების კლასის მინერალთა ჯგუფი. ქიმიური შედეგნილობა . თუ ჭარბობს , ეწოდება ფტორაპატიტი, თუ — ქლორაპატიტი, თუ — ჰიდროქსილაპატიტი; ხშირად ჩანაცვლებულია -ით (11%-მდე) ან იშვიათმიწა და სხვა ელემენტებით. კრისტალდება ჰექსაგონურ სინგონიაში. აქვს ნემსისებრი, სვეტისებრი და ფირფიტისებრი კრისტალები. ზოგიერთი კრისტალი 1 მ აღწევს და 160 კგ-ზე მეტს იწონის. გავრცელებულია მარცვლოვანი, მკვრივი და მიწისებრი აგრეგატები. დანალექ ქანებში გვხვდება აპატიტის დანაგროვები, რომელთაც ფოსფორიტები ეწოდებათ. ფერად ხშირად მომწვანო ცისფერი, მწვანე, იისფერი, მურა, ზოგჯერ უფეროა. ელვარება მინისებრი აქვს, ჩამონატეხს — ცხიმოვანი, სიმაგრე მინერალოგიური სკალით – 5. სიმკვრივე — 3200 კგ/მ³. იხსნება მჟავებში. წარმოშობა — მაგმური (დაკავშირებულია ტუტე ქანებთან) და პნევმპატოლითურ-ჰიდროთერმული. აპატიტის მსოფლიოში უდიდესი საბადოა ხიბინის მთებში, კოლის ნახევარკუნძულზე. აპატიტს იყენებენ ფოსფორიანი სასუქების (სუპერფოსფატის) დასამზადებლად, ფოსფორისა და ფოსფორმჟავას მისაღებად.

აპატიტი
საერთო
კატეგორიაფოსფატების კლასის მინერალთა ჯგუფი
ქიმიური ფორმულა
იდენტიფიკაცია
ფერიმომწვანო ცისფერი, მწვანე, იისფერი, მურა, ზოგჯერ უფეროა
კრისტალის სინგონიაჰექსაგონური
სიმაგრე მოოსის სკალით5
სიმკვრივე3200 კგ/მ³

ლიტერატურა

რედაქტირება