ავლაბარი
ავლაბარი — თბილისის ერთ-ერთი უძველესი უბანი. მდებარეობს მდ. მტკვრის მარცხენა მხარეს — რიყეს, ჩუღურეთს, ელიასა და ნავთლუღს შორის. ამჟამად ისნის რაიონში. ავლაბარს XI-XIII საუკუნეების ისტორიულ წყაროებში „ისანი“ ეწოდება. სიტყვა „ავლაბარი“ XIV საუკუნეში ჩანს დამკვიდრებული, თუმცა „ავლაბრის“ პარალელურად „ისანი“ შემდეგაც იხმარებოდა. ავლაბრის მთავარი უბნები იყო სოღდებილი და მეტეხი.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Avlabar_district_of_Old_Tbilisi.jpg/220px-Avlabar_district_of_Old_Tbilisi.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Ermakov._Avlabari._Gvinis_Agmarti_%28Wine_Street%29._1900.jpg/220px-Ermakov._Avlabari._Gvinis_Agmarti_%28Wine_Street%29._1900.jpg)
არქეოლოგიური მასალის მიხედვით ავლაბრის ტერიტორია ძვ. წ. ათასწლეულიდან ყოფილა დასახლებული. XVIII საუკუნეში ავლაბარს ორი გალავანი ჰქონდა: ერთი — ავლაბრის გალავანი, რომელიც მთელ ავლაბარს ერტყა გარს, და მეორე — თბილისის ანუ ქალაქის გალავანი — ისან-ავლაბრის მარჯვენა მხარეს მდებარე კალა-თბილისის ციხე-გალავნის გაგრძელება იყო და ფეოდალური ხანის ქალაქის რთულ თავდაცვით სისტემაში შედიოდა. კალა-თბილისსა და ავლაბარს შუა მტკვარზე უძველესი დროიდან გადებული იყო მეტეხის ანუ ავლაბრის ხიდი. ე. წ. ავლაბრის კარიდან იწყებოდა კახეთის გზა. ავლაბარში მრავალი სავაჭრო-სახელოსნო, ქართული და გვიანდელი სომხური ეკლესია იყო. მატერიალური კულტურის ძეგლთაგან ავლაბარში შემორჩენილია მეტეხის ღვთისმშობლის ტაძარი, დარეჯან დედოფლის სასახლე — „საჩინო“, ფორაქიშვილების დარბაზი, რამდენიმე ეკლესია და სხვა. XX საუკუნის დასაწყისში ავლაბარი თბილისის მუშათა რევოლუციური მოძრაობის ერთ-ერთი კერა იყო. აქ მდებარეობდა ავლაბრის არალეგალური სტამბა.
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- ტყეშელაშვილი ო., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 128-129.
- კვირკველია, თ., ძველთბილისური დასახელებანი, თბილისი: საბჭოთა საქართველო, 1985.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ავლაბარი“ ვიკისაწყობში.