ვიკიპედია

აგათა კრისტი

აგათა კრისტი (დ. 15 სექტემბერი, 1890 – გ. 12 იანვარი, 1976) — ინგლისელი დეტექტიური ჟანრის მწერალი. ცნობილია მისი დეტექტიური წიგნები დეტექტივ ერკიულ პუაროსა და მის მარპლზე.მან ასევე დაწერა მსოფლიოს ყველაზე ხანგრძლივი პიესა The Mousetrap, რომელიც სრულდებოდა 1952 წლიდან 2020 წლამდე West End-ის თეატრში, ასევე ექვსი რომანი ფსევდონიმით Mary Westmacott.1971 წელს მას მიენიჭა Dame (DBE) ლიტერატურაში შეტანილი წვლილისათვის.გინესის რეკორდებში კრისტი ყველა დროის ყველაზე გაყიდვადი მხატვრული ლიტელატურის მწერალია, მისი რომანების ორ მილიარდზე მეტი ეგზემპლარი გაიყიდა.

აგათა კრისტი
ინგლ. Agatha Christie
დაბადების თარიღი 15 სექტემბერი, 1890(1890-09-15)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24]
დაბადების ადგილი Ashfield[25]
გარდაცვალების თარიღი 12 იანვარი, 1976(1976-01-12)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [15] [16] [17] [14] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [26] [24] (85 წლის)
გარდაცვალების ადგილი Winterbrook, გაერთიანებული სამეფო[27] ან უოლინგფორდი[28]
დასაფლავებულია Cholsey
ფსევდონიმი Mary Westmacott
საქმიანობა მწერალი[21] [22] [28] [24] , რომანისტი და კრიმინალისტი მწერალი[28]
ენა ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  გაერთიანებული სამეფო[28]
 დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო
ალმა-მატერი private education
ჟანრი კრიმინალური რომანი, სათავგადასავლო ლიტერატურა, ავტობიოგრაფია და დეტექტივი
Magnum opus როჯერ ეკროიდის მკვლელობა, The Sittaford Mystery, საფრთხე ენდჰაუსში, ლორდ ეჯვერის სიკვდილი, მკვლელობა აღმოსავლეთ ექსპრესზე, მკვლელობები ანბანის მიხედვით, Cards on the Table, სიკვდილი ნილოსზე, დაღვრემილი კვიპაროზი, Five Little Pigs, Towards Zero, A Murder Is Announced, A Daughter's a Daughter, Endless Night, ფარდა: პუაროს უკანასკნელი საქმე, მივიწყებული მკვლელობა და და აღარავინ დარჩა
ჯილდოები ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის ქალბატონი-კომანდორი[29] , The Grand Master[30] , ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრი, ენტონის ჯილდო[31] და ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის კომანდორი[32]
მეუღლე მაქს მალოუენი[33] [28] და Archie Christie[34]
შვილ(ებ)ი როზალინდ ჰიქსი
ხელმოწერა
საიტი agathachristie.com

კრისტი დაიბადა მდიდარ ოჯახში ტორკუიში, დევონში.იგი ძირითადად სწავლობდა სახლში.თავდაპირველად წარუმატებელი მწერალი იყო, მაგრამ 1920 წელს გამოქვეყნდა „იდუმალებით მოცული საქმე სთაილზში“, რომელშიც მონაწილეობდა დეტექტივი ერკიულ პუარო.მისი პირველი ქმარი იყო არჩიბალდ კრისტი.ისინი დაქორწინდნენ 1914 წელს და სანამ განქორწინდებოდნენ (1928წ) შეეძინათ ერთი შვილი.ორივე მსოფლიო ომის განმავლობაში აგათა მსახურობდა საავადმყოფოში, სადაც შეისწავლა შხამები და ეს ცოდნა მან გამოიყენა თავის რომანებში,მოთხრობებსა და პიესებში.მისი მეორე ქორწინების განმავლობასში არქეოლოგ მაქს მალოვანთან 1930 წელს, აგათა ყოველწლიურად ატარებდა რამდენიმე თვეს შუა აღმოსავლეთში გათხრებზე სადაც მიიღო პირველადი ცნობა რომელიც გამოიყენა მხატვრულ ლიტერატურაში.

აგათას რომანი And Then There Were None არის ყველა დროის ყველაზე გაყიდვადი წიგნი.დაახლებით გაყიდულია 100 მილიონი ეგზემპლარი.აგათა კრისტის პიესა The Mousetrap მსოფლიოს ყველაზე ხანგრძლივი პიესაა, რომელიც ლინდონში 1952 წლის 25 ნოემბერს დაიდგა და 2018 წლის სექტემბრისთვს დაახლოებით 27,500 მეტჯერ იქნა გამართული. სპექტაკლი დაიხურა მარტში, 2020 წელს კორონა ვირუსული პანდემიის გამო და განახლდა მაისშჰი, 2021 წელს.

1955 წელს, აგათა კრისტი იყო ამერიკის დიდოსტატის საიდუმლო მწერლების ჯილდოს პირველი მიმღები.იმავე წლის შემდეგ Witness for the prosecution მიიღო ედგაარის ჯილდო სააუკეთესო პიესისთვის. კრიმანილ მწერალთა ასიციაციის 600-მა პროფესიონალმა ნოველისტმა კენჭის ყრის დროს აირჩიეს აგათ კრისტი საუკეთესო დეტექტიური ჟანრის მწერლად, ხოლო მისი რომანი „როჯერ ეკროიდის მკვლელობა“ გახდა საუკეთესო დეტექტივი. კრისტის წიგნებისა და მოთხრობების უმეტესობა ადაპტირებულია ტელევიზიისთვის, რადიოსთვის, ვიდეო თამაშებისთვის და გრაფიკული რომანებისთვის. მის ნამუშევრებზეა დაფუძნებული 30-ზე მეტი მხატვრული ფილმი.

ნაწარმოებების სია

რედაქტირება
  • 1928: „ცისფერი მატარებლის საიდუმლო“
  • 1933: „ლორდი ეჯვერის სიკვდილი“
  • 1934: „მკვლელობა აღმოსავლეთის ექსპრესში“
  • 1935: „ტრაგედია სამ აქტად“
  • 1935: „ენდჰაუზის საიდუმლოება (რუსულიდან თარგმანი) საფრთხე ენდჰაუსში (თარგმანი ორიგინალიდან) “
  • 1935: „სიკვდილი ღრუბლებში“
  • 1936: „მკვლელობები ანბანის მიხედვით“
  • 1936: „მკვლელობა მესოპოტამიაში“
  • 1936: „კარტი მაგიდაზე“
  • 1937: „სიკვდილი ნილოსზე“
  • 1938: „მდუმარე მოწმე“
  • 1938: „ერკიულ პუაროს შობა“
  • 1939: „მოკვლა ადვილია“
  • 1940: „სევდიანი კიპარისი“
  • 1941: „ბოროტება მზის ქვეშ“
  • 1942: „გვამი ბიბლიოთეკაში“
  • 1942: „ხუთი გოჭი“
  • 1942: „მოძრავი თითი“
  • 1944: „წარმატების ნაპირი“
  • 1944: „სიკვდილი ბოლოს მოდის“
  • 1945: „მოციმციმე ციანიდი“
  • 1951: „ისინი ბაღდადში წავიდნენ“
  • 1952: „მის მაკ-ჯინტის სიკვდილი“
  • 1953: „დაკრძალვის შემდეგ“
  • 1955: „ჰიკორი დიკორი დაქ...“
  • 1959: „კატა მტრედებს შორის“
  • 1961: „ვილა თეთრი ცხენი“
  • 1963: „საათი“
  • 1964: „კარიბის საიდუმლო“
  • 1966: „მესამე გოგო“
  • 1969: „ჰელოუინის ზეიმი“
  • 1970: „ფრანკფურტის მგზავრი“
  • 1972: „სპილოებს ყველაფერი ახსოვთ“
  • 1975: „ფარდა (უკანასკნელი საქმე)“
  • 1976: „მძინარე სიკვდილი“

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
 
ვიკიციტატაში არის გვერდი თემაზე:
 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. ↑ 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
  4. ↑ 4.0 4.1 ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
  5. ↑ 5.0 5.1 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
  6. ↑ 6.0 6.1 Nationalencyklopedin — 1999.
  7. ↑ 7.0 7.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  8. ↑ 8.0 8.1 Lundy D. R. The Peerage
  9. ↑ 9.0 9.1 NooSFere — 1999.
  10. ↑ 10.0 10.1 filmportal.de — 2005.
  11. ↑ 11.0 11.1 FemBio database
  12. ↑ 12.0 12.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  13. ↑ 13.0 13.1 Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
  14. ↑ 14.0 14.1 Delarge J. Le Delarge — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
  15. ↑ 15.0 15.1 Vegetti Catalog of Fantastic Literature
  16. ↑ 16.0 16.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  17. ↑ 17.0 17.1 GeneaStar
  18. ↑ 18.0 18.1 Roglo — 1997. — 10000000 ეგზ.
  19. ↑ 19.0 19.1 Babelio — 2007.
  20. ↑ 20.0 20.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  21. ↑ 21.0 21.1 21.2 BeWeB
  22. ↑ 22.0 22.1 22.2 The Fine Art Archive
  23. ↑ 23.0 23.1 Munzinger Personen
  24. ↑ 24.0 24.1 24.2 Olomouc City Library regional database
  25. ↑ https://www.englishriviera.co.uk/things-to-do/ashfield-p1342823
  26. ↑ A Historical Dictionary of British Women — 2 — Routledge, 2003. — P. 100. — ISBN 978-1-85743-228-2
  27. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118520628 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  28. ↑ 28.0 28.1 28.2 28.3 28.4 Catalog of the German National Library
  29. ↑ The London Gazette 45262 — 1970. — გამ. 45262. — გვ. 7.
  30. ↑ https://edgarawards.com/category-list-the-grand-master/
  31. ↑ http://www.bouchercon.com/anthony-awards/winners-and-nominees/2000s/
  32. ↑ The London Gazette 40669 — 1956. — გამ. 40669. — გვ. 11.
  33. ↑ The scotsman — Edinburgh: 1930. — Iss. 27240. — P. 10. — ISSN 0307-5850
  34. ↑ https://www.familysearch.org/ark:/61903/1:1:QJ81-65FD
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=აგათა_კრისტი&oldid=4643535“-დან