1,4-დიოქსანი
1,4-დიოქსანი — ჰეტეროციკლური ორგანული ნაერთი ეთერების კლასიდან. არის უფერო სითხე და აქვს დიეთილის ეთერის მსგავსი სუნი. მას ასევე უწოდებენ მარტივ დიოქსანს, რადგან მისი იზომერი დიოქსანები იშვიათად გვხვდება. ქიმიური ფორმულაა .
| 1,4-დიოქსანი | |
 | |
| ზოგადი | |
|---|---|
| სისტემური სახელწოდება | 1,4-დიოქსანი |
| ტრადიციული სახელწოდება | დიოქსანი, დიეთილენის ეთერი. |
| ემპირიული ფორმულა | |
| მოლური მასა | 88.106 გ/მოლი |
| თერმული თვისებები | |
| დნობის ტემპერატურა | 11.8 °C |
| დუღილის ტემპერატურა | 101.1 °C |
1,4-დიოქსანი ლაბორატორიებში გამოიყენება გამსნელად და სტაბილიზატორად ალუმინის კონტეინერერებში ქლორირებულ ნახშირწყალბადების ტრანსპორტირებისთვის[1].
წარმოება
რედაქტირება1,4-დიოქსანი იწარმოება დიეთილენ გლიკოლისგან მჟავა კატალიზური დეჰიდრატაციით, რაც თავის მხრივ მიიღება ეთილენის ოქსიდის ჰიდროლიზით.
1,4-დიოქსანის მიიღება ეთილენგლიკოლის მოლეკულათშორისი დეჰიდრატაციითაც, კატალიზატორად ჩვეულებრივ იყენებენ გოგირდმჟავას, ამ რეაქციის პრინციპი ჰგავს ეთანოლისგან დიეთილის ეთერის მიღების პრინციპს.
1985 წლისთვის 1,4-დიოქსანის გლობალური წარმოების მოცულობა იყო 11 000-დან 14 000 ტონამდე[2].
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებასქოლიო
რედაქტირება- ↑ Wisconsin Department of Health Services (2013) 1,4-Dioxane Fact Sheet დაარქივებული 2020-10-16 საიტზე Wayback Machine. . Publication 00514. Accessed on 2016-11-12.
- ↑ Surprenant, Kenneth S. (2000) „Dioxane“, Dioxane in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. DOI:10.1002/14356007.a08_545. ISBN 978-3527306732.
