წმინდა პეტრესა და წმინდა პავლეს არქიპელაგი

ეს არის გამოქვეყნებული ვერსია, შემოწმებული 25 სექტემბერი 2021. არსებობს შემოუწმებელი რედაქტირება ფაილებში ან თარგებში.

წმინდა პეტრესა და წმინდა პავლეს არქიპელაგი (პორტ. Arquipélago de São Pedro e São Paulo) – არქიპელაგი ატლანტის ოკეანეში, შედგება 15 პატარა კუნძულისა და კლდისგან.[1] იგი მდებარეობს ეკვატორულ ზოლზე, ძლიერი შტორმების რეგიონში. ეკუთვნის ბრაზილიას, რომლის ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთ სანაპიროზე მდებარე ქალაქ ტორუსიდან დაშორებულია დაახლოებით 940 კილომეტრით, ფერნანდუ-დი-ნორონიას არქიპელაგიდან ჩრდილო-აღმოსავლეთით — 625 კილომეტრით და ქალაქ ნატალიდან 990 კილომეტრით.

წმინდა პეტრესა და წმინდა პავლეს არქიპელაგის რუკა
წმინდა პეტრესა და წმინდა პავლეს არქიპელაგის ერთ-ერთი კუნძული
წმინდა პეტრესა და წმინდა პავლეს არქიპელაგის მდებარეობა

1986 წელს არქიპელაგს მიენიჭა დაცული ტერიტორიის სტატუსი.[2]. 1998 წლიდან ბრაზილიის საზღვაო ძალები მხარს უჭერს კუნძულებზე მიმდინარე მუდმივ კვლევებს.[3] კუნძულების მიმდებარე ტერიტორიაზე ძირითადი ეკონომიკური აქტივობა არის თინუსის რეწვა.

 
ხედი გადაღბული წყალქვეშა ნავ USS Triton-ის პერისკოპიდან (1960)

1511 წლის 20 აპრილს, ინდოეთში მიმავალმა პორტუგალიის საზღვაო ძალებმა (რომელიც 6 კარაველისგან შედგებოდა) კაპიტან გარსია ნორონას ხელმძღვანელობით, შემთხვევით აღმოაჩინეს კუნძულები. იმ დღეს, ღია ზღვაში, გვიან ღამით მანევრირების დროს, კარაველა "წმინდა პეტრე" კაპიტან მანუელ დე კასტრო ალკოფორადოს ხელმძღვანელობით კუნძულებს შეეჯახა.[4]

1832 წლის 16 თებერვლის დილას, კლდეები მოინახულა ჩარლზ დარვინმა დედამიწის ირგვლივ მოგზაურობის პირველ ეტაპზე. დარვინს შექმნილი აქვს კუნძულების ფაუნის სრული სია: არც ერთი მცენარე და არც ერთი სირსველი არ მოიძებნება კუნძულებზე. დარვინმა იპოვნა: ორი ჩიტი ბოობი (booby) და თევზიყლაპია, კიბორჩხალა რომელიც ცდილობდა მოეპარა პატარა ბარტყი, ჩრჩილი რომელიც ცხოვრობდა ბუმბულებზე, ხოჭო, ნამსჭია რომელიც ფრინველების ნარჩენებზე ცხოვრობდა და ობობები რომლებიც ჩათვალა რომ ფრინველების ნარჩენებზე ცხოვრობდნენ.[5]