ცერერა

ცერერა (1 Ceres — მცპ-ის კატალოგის მიხედვით; სიმბოლო: ) — ასტეროიდული ტიპის ჯუჯა პლანეტა. ცერერა აღმოაჩინა იტალიელმა ასტრონომმა ჯუზეპე პიაციმ 1801 წლის 1 იანვარს. ეს არის ყველაზე მასიური სხეული. დიდი ხნის განმავლობაში ცერერა ითვლებოდა სრულყოფილ პლანეტად, თუმცა შემდგომ მოხდა მისი კლასიფიკაცია როგორც ასტეროიდის, ხოლო საერთაშორისო ასტრონომიული კავშირის 2006 წლის 24 აგვისტოს XXVI საკ-ის გენერალური ასამბლეის გადაწყვეტილებით ცერერა ჩაითვალა ჯუჯა პლანეტად. მისი ეკვატორული დიამეტრია დაახლოებით 980 კმ-ია, ხოლო პოლარული დიამეტრი 910 კმ. მზის ირგვლივ ორბიტაზე 17 882 მ/წმ სიჩქარით მოძრაობს. მზის მხარეს (პერიფელიუმში) ზედაპირის მაქსიმალური ტემპერატურაა -34 °C (239 °K).

• 
• 
• 
• 

ცერერა
ეპონიმი	ცერერა (ლათ. Cerēs)
სხვა სახელები	1 ცერერა
აღმოჩენა
აღმომჩენი	ჯუზეპე პიაცი
აღმოჩენის თარიღი	1 იანვარი, 1801
ორბიტალური მახასიათებლები
აფელიუმი	7000298000000000000♠2.98 ა. ე.
პერიჰელიუმი	7000254999999999999♠2.55 ა. ე.
დიდი ნახევარღერძი (a)	7000277000000000000♠2.77 ა. ე.
ორბიტის ექსცენტრისიტეტი (e)	0.0785
გარშემოვლის სიდერული პერიოდი	7003168000000000000♠1680 დღე
გარშემოვლის სინოდური პერიოდი	7002466600000000000♠466.6 დღე
ორბიტალური სიჩქარე (v)	17.9 კმ/წმ
საშუალო ანომალია ($M_{o}$)	291.4°
დახრილობა (i)	10.6° (ეკლიპტიკის მიმართ)
ამომავალი კვანძის გრძედი ($\Omega$)	80.3°
პერიასტრის დრო	7 დეკემბერი, 2022
პერიცენტრის არგუმენტი ($\omega$)	73.6°
ფიზიკური მახასიათებლები
ზომები	966.2×962.0×891.8 კმ
მოცულობა (V)	7008434000000000000♠434000000 კმ³
მასა (m)	7020938390000000000♠9.3839×1020 კგ
საშუალო სიმკვრივე ($\rho$)	7000216160000000000♠2.1616±0.0025 გ/სმ³
თავისუფალი ვარდნის აჩქარება ეკვატორზე (g)	6999284000000000000♠0.284 მ/წმ²
მეორე კოსმოსური სიჩქარე ($v_{2}$)	6999516000000000000♠0.516 კმ/წმ
ჩრდილოეთი პოლუსის პირდაპირი ასვლა ($\alpha$)	291.42744°
ჩრდილოეთი პოლუსის გადახრა ($\delta$)	66.76033°
ხილული ვარსკვლავიერი სიდიდე	7.6
აბსოლუტური ვარსკვლავიერი სიდიდე	3.34
ცერერა ვიკისაწყობში

ლიტერატურა

• Hilton, James L. (1999). „U.S. Naval Observatory Ephemerides of the Largest Asteroids“. The Astronomical Journal. 117 (2): 1077. Bibcode:1999AJ....117.1077H. doi:10.1086/300728. ISSN 0004-6256. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-07-23. ციტირების თარიღი: 2013-04-23.
• Yeomans, Donald K. Horizons system. NASA JPL. ციტირების თარიღი: 2007-03-20.

რესურსები ინტერნეტში

• Movie of one Ceres rotation (processed Hubble images) დაარქივებული 2006-01-03 საიტზე Wayback Machine.
• How Gauss determined the orbit of Ceres დაარქივებული 2008-04-14 საიტზე Wayback Machine.
• A simulation of the orbit of Ceres