ჩოლოქის ბრძოლა (1854)
| ჩოლოქის ბრძოლა | |||
|---|---|---|---|
| ყირიმის ომის ნაწილი | |||
.jpg) ბრძოლის გეგმა | |||
| თარიღი | 4 ივნისი, 1854 | ||
| მდებარეობა |
ქაქუთი .svg){kind=small} | ||
| შედეგი | რუსეთის იმპერიის გამარჯვება | ||
| მხარეები | |||
| |||
| მეთაურები | |||
| |||
| ძალები | |||
| |||
| დანაკარგები | |||
| |||
 ჩოლოქის ბრძოლა ვიკისაწყობში | |||
.svg){kind=small}
ჩოლოქის ბრძოლა 1854 — რუს-ქართველთა ჯარის ბრძოლა მდინარე ჩოლოქთან თურქების ლაშქრის წინააღმდეგ ყირიმის ომის დროს სოფელ ქაქუთის მიდამოებში.
ნიგოითის ბრძოლაში თურქთა დამარცხების შემდეგ გენერალი ივანე ანდრონიკაშვილი, თურქთა მთავარი ძალების წინააღმდეგ შეტევის მიზნით, ოზურგეთისაკენ დაიძრა, ოსმალეთის ჯარმა სასწრაფოდ დატოვა ქალაქი და მდინარე ჩოლოქის მარცხენა ნაპირზე დაბანაკდა. რუს-ქართველთა ჯარის განკარგულებაში იყო 11 ბატალიონი (ქვეითი), 4 ასეული (დონელი კაზაკები), მილიციის 6 ქვეითი და 5 ცხენოსანი ასეული (იმერეთისა) და 6 ქვეითი რაზმი (გურიისა), სულ 10 ათასი ჯარისკაცი. თურქთა ჯარი, რომელსაც სინანფაში (სელიმ-ფაშა) სარდლობდა, 35 ათასი ჯარისკაცს ითვლიდა. გენერალი ანდრონიკაშვილმა მტერზე სწრაფი იერიშის მიტანა გადაწყვიტა. 4 ივნისს დილით „გურიის რაზმმა“ მტრის მოწინავე რაზმი დაამარცხა, მდინარე ჩოლოქისაკენ დაეშვა და ოსმალებს უკანდასახევი გზა მოუჭრა, შემდეგ ჩოლოქი გადალახა და მტრის პირისპირ დადგა. საარტილერიო ცეცხლის გახსნის შემდეგ რუს-ქართველთა მხედრობა ბრძოლაში ჩაება და, მტრის რიცხობრივი უპირატესობის მიუხედავად, დიდი მსხვერპლით წინ მიიწევდა.
კავალერიის ბრძოლაში ჩაბმის შემდეგ ჯარის სხვა ნაწილებიც ფართო შეტევაზე გადავიდნენ. ხელჩართულ ბრძოლაში ოსმალები შედრკნენ და უკან დაიხიეს. რუს-ქართველთა ცხენოსნებმა მტერს ქობულეთამდე სდიეს. სელიმ-ფაშამ დაკარგა 4 ათასი მებრძოლი, 15 ქვემეხი, 36 დროშა და 3 ბანაკი, ანდრონიკაშვილმა - 1500 კაცი.
ბრძოლაში გამოჩენილი მამაცობისათვის ქართული მილიცია წმ. გიორგის დროშით დააჯილდოეს. ჩოლოქის ბრძოლაში გამარჯვებამ ჩაფუშაოსმალეთის ცდა, სურამის გზით შეეერთებინა ახალციხე-ახალქალაქისა და ბათუმის კორპუსები.
იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება
ლიტერატურა რედაქტირება
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ჩოლოქის ბრძოლა (1854)“ ვიკისაწყობში.
- ნარსია გ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 146-147.