ჩინეთის დემოგრაფია
ჩინეთის დემოგრაფია განისაზღვრება როგორც დიდი რაოდენობის მოსახლეობა ახალგაზრდების მცირე წილით, რომელიც ჩინეთის მთავრობის, ერთი ბავშვის პოლიტიკის შედეგია. 1979 წელს დაწყებულმა შობადობის კონტროლის პოლიტიკამ 350-400 მილიონით შეამცირა შობადობა.[1]
დღეისთვის ჩინეთის მოსახლეობა აჭარბებს 1.3 მილიარდს, 2010 წლის აღწერის მიხედვით მსოფლიოში ყველაზე მრავალ რიცხოვანი ქვეყნის მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი, დაახლოებით 91.51%, არის ჩინელი და მხოლოდ 8.49% შეადგენენ უმცირესობები. ჩინეთის მოსახლეობის ზრდის კოეფიციენტი არის მხოლოდ 0.47%, რომელი მაჩვენებლითაც ის მსოფლიოში 156-ეა. ჩინეთმა მეექვსე ეროვნული აღწერა ჩაატარა 2010 წლის 1 ნოემბერს.[2]
ისტორიული მონაცემები
რედაქტირება- 2100 ძვ.წ.: 14,000,000
- 2 ახ.წ.: 60,000,000
- 1000: 40,000,000
- 1500: 103,000,000
- 1650: 123,000,000
- 1750: 260,000,000
- 1850: 412,000,000
მოსახლეობის აღწერები
რედაქტირებაჩინეთში მოსახლეობის აღწერა მოხდა 6-ჯერ: 1953, 1964, 1982, 1990, 2000 და 2010 წლებში. 1987 წელს მთავრობამ გამოაცხადა რომ მეოთხე აღწერა მოხდებოდა 1990 წელს და ყოველი შემდგომი აღწერა ჩტარდებოდა 10 წლის ინტერვალით. 1982 აღწერა რომლის მიხედვით ჩინეთის სრული მოსახლეობა შეადგენდა 1,008,180,738 ადამიანს, მიიჩნევა წინა ორ აღწერასთან შედარებით სანდოდ. ამ აღწერის ჩტარებაში ბევრი საერთაშორისო ორგანიზაცია იღებდა მონაწილეობას, მათ შორის გაერთიანებული ერების მოსახლეობის განსახლების ფონდი, რომელმაც აღნიშნული ცენზის ჩსატარებლად 15.6 მილიონი დოლარი დაგაიხადა.
პროვინცია ან ავტონომიური რეგიონი |
1953 წლის ცენზი | 1964 წლის ცენზი | 1982 წლის ცენზი | 1990 წლის ცენზი | 2000 წლის ცენზი | 2010 წლის ცენზი | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | |
პეკინის მუნიციპალიტეტი | 2,768,149 | 0.48 | 7,568,495 | 1.09 | 9,230,687 | 0.92 | 10,819,407 | 0.95 | 13,820,000 | 1.09 | 19,612,368 | 1.46 |
ხებეი | 35,984,644 | 6.18 | 45,687,781 | 6.58 | 53,005,876 | 5.26 | 61,082,439 | 5.39 | 67,440,000 | 5.33 | 71,854,202 | 5.36 |
ტიანძინი მუნიციპალიტეტი | 2,693,831 | 0.46 | 7,764,141 | 0.77 | 8,785,402 | 0.77 | 10,010,000 | 0.79 | 12,938,224 | 0.97 | ||
შანსი | 14,314,485 | 2.46 | 18,015,067 | 2.59 | 25,291,389 | 2.51 | 28,759,014 | 2.54 | 32,970,000 | 2.60 | 35,712,111 | 2.67 |
შიგა მონღოლეთი ავტონომიური რეგიონი | 6,100,104 | 1.05 | 12,348,638 | 1.78 | 19,274,279 | 1.91 | 21,456,798 | 1.89 | 23,760,000 | 1.88 | 24,706,321 | 1.84 |
ჯეხე (დღისთვის გაუქმებული) | 5,160,822 | 0.89 | ||||||||||
ლიაონინი | 18,545,147 | 3.18 | 26,946,200 | 3.88 | 35,721,693 | 3.54 | 39,459,697 | 3.48 | 42,380,000 | 3.35 | 43,746,323 | 3.27 |
გილინი | 11,290,073 | 1.94 | 15,668,663 | 2.26 | 22,560,053 | 2.24 | 24,658,721 | 2.18 | 27,280,000 | 2.16 | 27,462,297 | 2.05 |
ხეილუნძიანი | 11,897,309 | 2.04 | 20,118,271 | 2.90 | 32,665,546 | 3.24 | 35,214,873 | 3.11 | 36,890,000 | 2.91 | 38,312,224 | 2.86 |
შანხაი მუნიციპალიტეტი | 6,204,417 | 1.06 | 10,816,458 | 1.56 | 11,859,748 | 1.18 | 13,341,896 | 1.18 | 16,740,000 | 1.32 | 23,019,148 | 1.72 |
ძიანსუ | 41,252,192 | 7.08 | 44,504,608 | 6.41 | 60,521,114 | 6.00 | 67,056,519 | 5.91 | 74,380,000 | 5.88 | 78,659,903 | 5.87 |
ჯეძიანი | 22,865,747 | 3.92 | 28,318,573 | 4.08 | 38,884,603 | 3.86 | 41,445,930 | 3.66 | 46,770,000 | 3.69 | 54,426,891 | 4.06 |
ანხოი | 30,343,637 | 5.21 | 31,241,657 | 4.50 | 49,665,724 | 4.93 | 56,180,813 | 4.96 | 59,860,000 | 4.73 | 59,500,510 | 4.44 |
ფუძიანი | 13,142,721 | 2.26 | 16,757,223 | 2.41 | 25,931,106 | 2.57 | 30,097,274 | 2.65 | 34,710,000 | 2.74 | 36,894,216 | 2.75 |
ძიანცი | 16,772,865 | 2.88 | 21,068,019 | 3.03 | 33,184,827 | 3.29 | 37,710,281 | 3.33 | 41,400,000 | 3.27 | 44,567,475 | 3.33 |
შანდუნი | 48,876,548 | 8.39 | 55,519,038 | 7.99 | 74,419,054 | 7.38 | 84,392,827 | 7.44 | 90,790,000 | 7.17 | 95,793,065 | 7.15 |
ხენანი | 44,214,594 | 7.59 | 50,325,511 | 7.25 | 74,422,739 | 7.38 | 85,509,535 | 7.54 | 92,560,000 | 7.31 | 94,023,567 | 7.02 |
ხუბეი | 27,789,693 | 4.77 | 33,709,344 | 4.85 | 47,804,150 | 4.74 | 53,969,210 | 4.76 | 60,280,000 | 4.76 | 57,237,740 | 4.27 |
ხუნანი | 33,226,954 | 5.70 | 37,182,286 | 5.35 | 54,008,851 | 5.36 | 60,659,754 | 5.35 | 64,440,000 | 5.09 | 65,683,722 | 4.90 |
გუანდუნი | 34,770,059 | 5.97 | 42,800,849 | 6.16 | 59,299,220 | 5.88 | 62,829,236 | 5.54 | 86,420,000 | 6.83 | 104,303,132 | 7.79 |
ხაინანი | 7,870,000 | 0.62 | 8,671,518 | 0.65 | ||||||||
ანსი-ჯუანი ავტონომიური რეგიონი | 19,560,822 | 3.36 | 20,845,017 | 3.00 | 36,420,960 | 3.61 | 42,245,765 | 3.73 | 44,890,000 | 3.55 | 46,026,629 | 3.55 |
სიჩუანი | 62,303,999 | 10.69 | 67,956,490 | 9.78 | 99,713,310 | 9.89 | 107,218,173 | 9.46 | 83,290,000 | 6.58 | 80,418,200 | 6.00 |
ჩუნცინი მუნიციპალიტეტი | 30,900,000 | 2.44 | 28,846,170 | 2.15 | ||||||||
გუიჯოუ | 15,037,310 | 2.58 | 17,140,521 | 2.47 | 28,552,997 | 2.83 | 32,391,066 | 2.86 | 35,250,000 | 2.78 | 34,746,468 | 2.59 |
იუნანი | 17,472,737 | 3.00 | 20,509,525 | 2.95 | 32,553,817 | 3.23 | 36,972,610 | 3.26 | 42,880,000 | 3.39 | 45,966,239 | 3.43 |
ტიბეტი ავტონომიური რეგიონი | 1,273,969 | 0.22 | 1,251,225 | 0.18 | 1,892,393 | 0.19 | 2,196,010 | 0.19 | 2,620,000 | 0.21 | 3,002,166 | 0.22 |
სიკანი (დღეისთვის გაუქმებული) | 3,381,064 | 0.58 | ||||||||||
შენსი | 15,881,281 | 2.73 | 20,766,915 | 2.99 | 28,904,423 | 2.87 | 32,882,403 | 2.90 | 36,050,000 | 2.85 | 37,327,378 | 2.79 |
განსუ | 12,928,102 | 2.22 | 12,630,569 | 1.82 | 19,569,261 | 1.94 | 22,371,141 | 1.97 | 25,620,000 | 2.02 | 25,575,254 | 1.91 |
ნინსია-ხუეი ავტონომიური რეგიონი | 3,895,578 | 0.39 | 4,655,451 | 0.41 | 5,620,000 | 0.44 | 6,301,350 | 0.47 | ||||
ცინხაი | 1,676,534 | 0.29 | 2,145,604 | 0.31 | 3,895,706 | 0.39 | 4,456,946 | 0.39 | 5,180,000 | 0.41 | 5,626,722 | 0.42 |
სინძიანი ავტონომიური რეგიონი | 4,873,608 | 0.84 | 7,270,067 | 1.05 | 13,081,681 | 1.30 | 15,155,778 | 1.34 | 19,250,000 | 1.52 | 21,813,334 | 1.63 |
სამხედროთა საოდენობა | 4,238,210 | 3,199,100 | 2,500,000 | 2,300,000 | ||||||||
მთლიანი რაოდენობა | 582,603,417 | 694,581,759 | 1,008,175,288 | 1,133,682,501 | 1,265,830,000 | 1,339,724,852 |
მოსახლეობის რაოდენობის მოსალოდნელი ცვლილება
რედაქტირებაამერიკის შეერთებული შტატების ცენზის ბიურო, 2010 წ. [2] :
- 2020: 1,384,545,000
- 2030: 1,391,491,000
- 2040: 1,358,519,000
- 2050: 1,303,723,000
გერთიანებული ერები, 2010 წელი. [3] :
- 2020: 1,387,792,000
- 2030: 1,393,076,000
- 2040: 1,360,906,000
- 2050: 1,295,604,000
- 2060: 1,211,538,000
- 2070: 1,125,903,000
- 2080: 1,048,132,000
- 2090: 984,547,000
- 2100: 941,042,000
ეთნიკური ჯგუფები
რედაქტირებაეთნიკური ჯგუფი |
1953 წლის ცენზი | 1964 წლის ცენზი | 1982 წლის ცენზი | 1990 წლის ცენზი | 2000 წლის ცენზი | 2010 წლის ცენზი | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | რაოდენობა | % | |
ჩინელები | 547,283,057 | 93.94 | 651,296,368 | 94.22 | 936,703,824 | 93.30 | 1,042,482,187 | 91.96 | 1,159,400,000 | 91.59 | 1,225,932,641 | 91.51 |
ეთნიკური უმცირესობები | 35,320,360 | 6.06 | 39,883,909 | 5.78 | 67,233,254 | 6.70 | 91,200,314 | 8.04 | 106,430,000 | 8.41 | 113,792,211 | 8.49 |
ჩჟუანები | 6,611,455 | 1.13 | 8,386,140 | 1.21 | 15,489,630 | 1.37 | 16,178,811 | 1.28 | ||||
მანჟურები | 2,418,931 | 0.42 | 2,695,675 | 0.39 | 9,821,180 | 0.87 | 10,682,263 | 0.84 | ||||
ხუეზუები | 3,559,350 | 0.61 | 4,473,147 | 0.64 | 8,602,978 | 0.76 | 9,816,802 | 0.78 | ||||
მიაოები | 2,511,339 | 0.43 | 2,782,088 | 0.40 | 7,398,035 | 0.65 | 8,940,116 | 0.71 | ||||
უიგურები | 3,640,125 | 0.62 | 3,996,311 | 0.58 | 7,214,431 | 0.64 | 8,399,393 | 0.66 | ||||
ტუცზიები | 5,704,223 | 0.50 | 8,028,133 | 0.63 | ||||||||
იები | 3,254,269 | 0.56 | 3,380,960 | 0.49 | 6,572,173 | 0.58 | 7,762,286 | 0.61 | ||||
მონღოლები | 1,462,956 | 0.25 | 1,965,766 | 0.58 | 4,806,849 | 0.42 | 5,813,947 | 0.46 | ||||
ტიბეტელები | 2,775,622 | 0.48 | 2,501,174 | 0.36 | 4,593,330 | 0.41 | 5,416,021 | 0.43 | ||||
ბუები | 1,247,883 | 0.21 | 1,348,055 | 0.19 | 2,545,059 | 0.22 | 2,971,460 | 0.23 | ||||
კორეელები | 1,120,405 | 0.19 | 1,339,569 | 0.19 | 1,920,597 | 0.17 | 1,923,842 | 0.15 | ||||
სხვები | 6,718,025 | 1.15 | 7,015,024 | 1.01 | 16,531,829 | 1.46 | 20,496,926 | 1.62 | ||||
მთლიანობაში ჩინეთის მოსახლეობა | 582,603,417 | 694,581,759 | 1,008,175,288 | 1,133,682,501 | 1,265,830,000 | 1,339,724,852 |
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ Pascal Rocha da Silva, La politique de l'enfant unique en République populaire de Chine, p. 116, cf.
- ↑ Tough road ahead for China census. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-11-26. ციტირების თარიღი: 2011-08-02.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- ჩინეთის მოსახლეობის კვლევისა და საინფორმაციო ცენტრი (CPIRC) დაარქივებული 2010-03-15 საიტზე Wayback Machine.
- ჩინეთის მოსახლეობის ასოციაცია დაარქივებული 2009-10-31 საიტზე Wayback Machine.
- მოსახლეობისა და ჯახის დაგეგმვის ეროვნული კომისია დაარქივებული 2007-10-20 საიტზე Wayback Machine.
- ჩინეთის რეპროდუქციული ჯანმრთელობის ქსელი დაარქივებული 2002-10-31 საიტზე Wayback Machine.
- მოსახლეობის მეცნიერების ჩინური ჟურნალი დაარქივებული 2011-07-18 საიტზე Wayback Machine. 《中国人口科学》